Phát hiện phù điêu cổ niên đại 2.700 năm ở Iraq

Một công nhân người Iraq đã phát hiện một bức phù điêu cổ của người Assyria chưa từng được biết đến bao giờ trong quá trình khai quật tại cổng Mashki, một trong những cánh cổng đồ sộ dẫn đến thành phố cổ Nineveh của người Assyria, ngày nay là vùng ngoại ô thành phố Mosul, Iraq.

Các nhà khoa học dự đoán bức phù điêu độc đáo này có niên đại khoảng 2.700 năm. Phát hiện này do nhóm các nhà khoa học Mỹ và Iraq phối hợp thực hiện, trong khi khôi phục lại cổng Mashki vốn đã bị ISIS phá hủy vào năm 2016.

Iraq vốn là quê hương của nhiều thành phố cổ nhất thế giới và các nền văn minh sớm nhất, trong đó có Babylon, Sumer và Assyria. Vào khoảng năm 700 trước Công nguyên, vua Assyria Sennacherib đã đưa Nineveh thành thủ đô và xây dựng cổng Mashki, với ý nghĩa là “Cánh cổng của Chúa”, để canh giữ lối ra vào thành.


Một phần của những bức phù điêu được phát hiện. (Ảnh: CNN/AFP/Getty Images).


Công trường khôi phục cổng Mashki. (Ảnh: CNN/AFP/Getty Images)

Nhưng cánh cổng này đã trở thành một trong rất nhiều di sản “nạn nhân” của xung đột quân sự kéo dài và các hành vi phá hoại văn hóa trong khu vực. Cổng được xây dựng lại vào thập niên 1970, nhưng sau đó lại bị binh lính ISIS dùng xe ủi đổ khi chiếm đóng Iraq. Trong suốt thời gian Iraq bị chiếm đóng, nhà khảo cổ Michael Danti của Đại học Pennsylvania đã dẫn đầu một dự án để bảo vệ và bảo tồn những di sản văn hóa ở Iraq. Ông chia sẻ: “Cổng Mashki là một trong những địa điểm mà tôi từng báo cáo khi ISIS phá hủy nó”.

Khi chương trình Ổn định di sản Iraq do Michael Danti bắt đầu khởi động xây dựng lại cổng Mashki, họ đã phát hiện ra những bức chạm khắc đá mà Michael Danti mô tả là “hiếm có, không thể tưởng tượng được”.

Bị vùi sâu bên dưới đống đổ nát của cổng Mashki là bảy bức phù điêu bằng đá chạm khắc trang trí công phu, với hình ảnh mô tả những người lính Assyria bắn tên cùng với các loại cây cọ, lựu và sung - tất cả đều thuộc về cung điện của Sennacherib.


Những bức phù điêu với nét chạm khắc còn gần như nguyên vẹn. (Ảnh: CNN/AFP/Getty Images)

“Chúng tôi đều không thể nói nên lời khi đó. Giống như một giấc mơ vậy. Không ai có thể đoán trước được là chúng tôi sẽ tìm thấy một di vật Sennacherib ở khu vực cổng Mashki” – nhà khảo cổ Michael Danti nói.

Mặc dù trước đó, vào khoảng từ giữa thập niên 1960 đến 1970, các nhà khoa học từng khai quật khu vực này, nhưng họ cũng chưa từng phát hiện ra. “Những di vật này còn lại bởi chúng bị chôn vùi”, ông nói.

Phát hiện mới này đã mở ra những cơ hội mới cho việc nghiên cứu. Hiện nay các nhà khảo cổ đã quay trở lại thành phố Mosul để tiếp tục khai quật sâu hơn để tìm kiếm thêm những di vật về lịch sử của đế chế Neo-Assyria.

Trước đây, những di vật được phát hiện như thế này sẽ bị đưa ra nước ngoài, như Bảo tàng Anh hoặc Bảo tàng Metropolitan ở New York (Mỹ), nhưng những bức phù điêu này sẽ vẫn được giữ lại ở Iraq. “Tiếp cận di sản văn hóa là quyền của con người, và các nhóm như ISIS muốn cắt đứt những liên kết đó mãi mãi như một phần của chiến dịch tẩy rửa văn hóa và diệt chủng của họ”, nhà khảo cổ Michael Danti phát biểu. Ông cũng cho biết, các bức phù điêu Faida tạo thành một khu phức hợp hoành tráng. Hoàng gia Assyria đã thực hiện một chương trình điêu khắc nhằm kỷ niệm sự ra đời của hệ thống thủy lực mang lại những mùa màng tốt tươi cho vùng nông thôn xung quanh.

Một số hình chạm khắc ban đầu được nhà khảo cổ học người Anh Julian Reade phát hiện vào năm 1973, và vẫn chưa được khám phá hoàn toàn cho đến tận ngày nay.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Chắc hẳn nhiều người cho rằng tủ lạnh là thành tựu khoa học của thế kỷ 20. Ít người biết rằng tủ lạnh đã có từ thời cổ đại, từ năm 400 trước Công nguyên.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 01/07/2025
Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang

Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang "thượng thần"

'Di vật mồ côi' không thể làm giả, công nghệ hiện đại cũng khó phục chế, đến nay vẫn chưa ai có thể hiểu được bí ẩn mô hình kết cấu của nó.

Đăng ngày: 30/06/2025
Khủng long làm

Khủng long làm "chuyện ấy" như thế nào?

Loài vật này có trọng lượng lên tới hàng chục tấn, dài hàng chục mét. Với kích thước lớn như vậy, chúng sẽ làm "chuyện ấy" như thế nào?

Đăng ngày: 30/06/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 30/06/2025
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 29/06/2025
Những điều chưa biết về khủng long

Những điều chưa biết về khủng long

Khủng long chính là 1 trong những sinh vật cổ đại nổi tiếng nhất trên Trái Đất, với vô vàn bí ẩn thú vị đang dần được khám phá đến tận ngày nay.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News