Phát hiện quần thể 100 hố đen độc nhất vô nhị trong vũ trụ

Quần thể hố đen quá khổ vừa được các nhà thiên văn học phát hiện trong cụm sao Palomar 5.

Palomar 5 là cụm sao "độc nhất vô nhị". Đây là một trong những cụm sao "mịn mượt nhất" trong vầng hào quang của Dải Ngân hà, với khoảng cách trung bình giữa những ngôi sao là vài năm ánh sáng. Cụm sao Palomar 5 có một luồng sao phản chiếu liên kết với cụm sao này trải dài hơn 20 độ trên bầu trời.

Theo nghiên cứu xuất bản ngày 5/7 trên tạp chí Nature Astronomy, nhóm nhà thiên văn học và vật lý thiên văn quốc tế do Đại học Barcelona, Tây Ban Nha, dẫn đầu chỉ ra rằng, cả 2 đặc điểm đặc trưng của cụm sao Palomar 5 có khả năng là kết quả của một quần thể hố đen quá khổ gồm hơn 100 hố đen ở trung tâm của cụm sao này.


Một cụm sao cầu. (Ảnh minh họa: ESA/NASA).

"Số lượng hố đen lớn hơn khoảng 3 lần so với dự kiến ​​từ số ngôi sao trong cụm. Điều đó có nghĩa là hơn 20% tổng khối lượng cụm sao được tạo thành từ các hố đen. Mỗi hố đen có khối lượng khoảng 20 lần khối lượng của Mặt trời, và chúng hình thành trong các vụ nổ siêu tân tinh vào cuối thời kỳ tồn tại của những ngôi sao lớn, khi cụm sao vẫn còn rất trẻ" - Giáo sư Mark Gieles, Viện Khoa học Vũ trụ của Đại học Barcelona (ICCUB), tác giả chính của bài báo, chia sẻ.

Các dòng thủy triều là những luồng sao phun ra từ những cụm sao hoặc thiên hà lùn bị phá vỡ. Trong vài năm gần đây, gần 30 luồng mỏng đã được phát hiện trong quầng Ngân hà.

"Chúng tôi không biết những luồng này hình thành như thế nào, nhưng có một ý kiến ​​cho rằng, chúng là các cụm sao bị phá vỡ. Tuy nhiên, không có luồng nào được phát hiện gần đây có cụm sao liên kết, do đó chúng tôi không thể chắc chắn.

Vì vậy, để hiểu cách những luồng này hình thành, chúng tôi cần nghiên cứu một trường hợp cụ thể với hệ thống sao có liên kết với chúng. Palomar 5 là trường hợp duy nhất khiến cụm sao này trở thành phiến đá Rosetta để tìm hiểu quá trình hình thành luồng" - nhà nghiên cứu Gieles lý giải.

Trong quá trình nghiên cứu, nhóm khoa học nhận thấy, trước khi hoàn toàn tan biến, trong khoảng 1 tỉ năm nữa, cụm sao này sẽ hoàn toàn chứa các hố đen.

Giáo sư Mark Gieles cũng nêu trong bài viết, nhóm đã chỉ ra rằng: "sự hiện diện của một quần thể hố đen lớn có thể đã phổ biến trong tất cả những cụm hình thành nên các luồng".

Điều này có ý nghĩa quan trọng với hiểu biết của nhân loại về sự hình thành cụm sao cầu, khối lượng ban đầu của những ngôi sao và sự tiến hóa của những ngôi sao lớn. Phát hiện này cũng có ý nghĩa quan trọng với sóng hấp dẫn.

Palomar 5 là cụm sao cầu được Walter Baade phát hiện năm 1950. Cụm sao này ở trong chòm sao Cự Xà cách Trái đất khoảng 80.000 năm ánh sáng và là một trong khoảng 150 cụm sao cầu quay quanh Dải Ngân hà.

Palomar 5 lâu đời hơn 10 tỉ năm như hầu hết các cụm sao cầu khác. Điều này có nghĩa là cụm sao cầu đã hình thành trong giai đoạn sớm nhất của quá trình hình thành thiên hà. Palomar 5 có khối lượng nhỏ hơn khoảng 10 lần và kéo dài hơn 5 lần so với một cụm sao cầu điển hình và đang trong giai đoạn cuối cùng của sự tan rã.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Nếu kích thước của Trái đất chỉ là một viên bi thì kích thước Mặt trời sẽ tương đương với một quả bóng tập yoga và ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có đường kính khiến bạn khó tin.

Đăng ngày: 07/09/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 05/09/2025
Khoa Học News