Phát hiện "siêu Trái đất" 10 tỷ năm tuổi

Các nhà nghiên cứu phát hiện ngoại hành tinh đá nóng tới 1.700 độ C có niên đại lớn gấp đôi Mặt trời.

Ngoại hành tinh mang tên TOI-561b lớn hơn khoảng 50% so với Trái đất và có khối lượng lớn gấp 3 lần nên được xếp vào nhóm "siêu Trái đất". Tuy nhiên, TOI-561b chỉ mất nửa ngày để hoàn thành một vòng quỹ đạo quanh sao chủ. "Với mỗi ngày bạn ở trên Trái đất, hành tinh này đã quay hai vòng quanh sao chủ", Stephen Kane, nhà vật lý thiên văn ở Đại học California, Riverside, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết. Kane và cộng sự công bố phát hiện hôm 11/1 trong hội nghị lần thứ 237 của Hiệp hội Thiên văn học Mỹ.


Mô phỏng hệ sao của ngoại hành tinh TOI-561b. (Ảnh: NASA).

Khoảng cách gần giữa siêu Trái đất và sao chủ khiến nhiệt độ bề mặt trung bình trên hành tinh vượt quá 1.700 độ C. Hành tinh được phát hiện thông qua Vệ tinh khảo sát ngoại hành tinh chuyển tiếp (TESS) của NASA, phóng vào không gian năm 2018. TESS thường xuyên khảo sát các vùng trời và quan sát những ngôi sao gần đó để xác định có ngoại hành tinh quay xung quanh hay không. Các nhà thiên văn học tìm thấy TOI-561b trong đĩa thiên hà của dải Ngân Hà. Quần thể sao hiếm này có ít nguyên tố nặng như sắt hoặc magie.

Để xác nhận phát hiện, nhóm nghiên cứu sử dụng Đài quan sát W.M. Keck ở Hawaii để tìm hiểu khối lượng, bán kính và mật độ hành tinh. Tuy nhiên, họ rất bất ngờ khi nhận thấy dù có khối lượng lớn, mật độ của TOI-561b tương đương Trái đất, phù hợp với giả thuyết hành tinh cực rất già.

Những hành tinh già cỗi kém đặc hơn bởi không có nhiều nguyên tố nặng trong vũ trụ khi chúng hình thành. Nguyên tố nặng được tạo ra khi các sao tiến tới cuối vòng đời và phát nổ, cung cấp vật liệu cho quá trình hình thành sao và hành tinh mới trong khắp vũ trụ. Theo trưởng nhóm Lauren Weiss, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ ở Đại học Hawaii, TOI-561b là một trong những hành tinh đá già nhất từng phát hiện.

Ngoài TOI-561 còn có hai hành tinh lớn hơn quay quanh ngôi sao, nhiều khả năng là hành tinh khí. Dải Ngân Hà hình thành cách đây khoảng 12 tỷ năm. Hệ sao TOI-561 khoảng 10 tỷ năm tuổi trong khi Mặt trời mới 4,5 tỷ năm tuổi. TOI-561 xuất hiện vào thời gian phần lớn ngôi sao trong dải Ngân Hà bắt đầu phát sáng. Việc nắm rõ khối lượng và bán kính hành tinh sẽ cho phép các nhà thiên văn học khám phá cấu tạo bên trong của nó.

Loading...
TIN CŨ HƠN
10 câu đố vui về vũ trụ

10 câu đố vui về vũ trụ

Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì

Đăng ngày: 24/06/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 21/06/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 21/06/2025
Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Một nhóm các nhà vật lý quyết định ước tính xem chúng ta mất bao nhiêu thời gian để đến được các hệ sao khác trong Dải Ngân hà bằng các tàu vũ trụ hiện có.

Đăng ngày: 19/06/2025
Vết nứt của vũ trụ trông như thế nào?

Vết nứt của vũ trụ trông như thế nào?

Vũ trụ có thể tồn tại những "vết nứt", là hệ quả từ vụ nổ Big Bang.

Đăng ngày: 17/06/2025
Vì sao vị trí của các chòm sao biến đổi theo thời gian?

Vì sao vị trí của các chòm sao biến đổi theo thời gian?

Những đêm tối trăng, trời trong sáng, đứng chỗ quang đãng bạn sẽ thấy các ngôi sao nhấp nháy trên màn trời đen.

Đăng ngày: 15/06/2025
Vùng siêu rỗng của không gian và những vật thể kỳ lạ nhất vũ trụ

Vùng siêu rỗng của không gian và những vật thể kỳ lạ nhất vũ trụ

Trái đất là nơi đặc biệt vì có sự sống và nền văn minh phát triển, nhưng vũ trụ còn nhiều vật thể thú vị khác mà có thể bạn chưa nghe đến.

Đăng ngày: 11/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News