Phát hiện tài tích vụ nổ siêu tân tinh dưới thời vua Nghiêu

Các nhà thiên văn học phát hiện tàn tích của một vụ nổ siêu tân tinh cực mạnh từ hơn 4.000 năm trước và có thể quan sát bằng mắt thường.


Tàn tích của vụ nổ PKS 1209-52 do nhiệm vụ Spectrum-Roentgen-Gamma của Nga và Đức chụp lại. (Ảnh: Viện Max Planck)

Vào năm thứ 42 trong thời kỳ trị vì của vua Nghiêu (năm 2356 - 2255 trước Công nguyên), một ngôi sao khổng lồ trong chòm sao Centaurus tiến đến cuối chu kỳ. Nó phát nổ và chiếu sáng bầu trời trong ít nhất 100 ngày, theo báo cáo của nhà sử học Wu Jiabi ở Đại học Sư phạm Bắc Kinh đăng trên tạp chí Acta Astronomica Sinica, South China Morning Post hôm 22/12 đưa tin. Dù không có văn bản ghi chép nào tồn tại từ nhà hạ, triều đại đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc, một mô tả ngắn gọn về sự kiện được lưu truyền và mô tả lại trong tài liệu sử học sau này.

Tàn tích của vụ nổ có tên PKS 1209-52 ở cách Trái ssất hơn 3.000 năm ánh sáng được nghiên cứu rộng rãi bằng những kính viễn vọng hiện đại. Ví dụ, các nhà khoa học cho rằng có một ngôi sao neutron siêu đặc quay nhanh ở trung tâm của PKS 1209-52, có bề rộng chỉ 10 km nhưng khối lượng lớn hơn Trái đất. "Dựa trên tính toán thiên văn học, PKS 1209-52 rất trùng khớp với vụ nổ siêu tân tinh được ghi chép trong sử sách cổ đại về mặt vị trí, khoảng cách và niên đại", Wu cho biết.

Wu chia sẻ có khoảng 20 ứng viên phù hợp với mô tả trong sử sách. Tuy nhiên, khi cân nhắc độ sáng và niên đại của ngôi sao xuất hiện dưới thời vua Nghiêu, họ xác định PKS 1209-52 là lựa chọn khả thi duy nhất do vị trí của nó ở vĩ độ thiên hà cao. Vĩ độ thiên hà cao có nghĩa vụ nổ siêu tân tinh ở tương đối đa mặt phẳng thiên hà, khu vực tập trung phần lớn khối lượng của thiên hà, bao gồm bụi hấp thụ ánh sáng. Điều này cho phép quan sát vụ nổ từ Trái đất bằng mắt thường.

Wu sử dụng hai phương pháp khác nhau để xác định niên đại của vụ nổ là 4.500 năm, với sai số 900 năm, trùng với thời gian trị vì của vua Nghiêu. Vua Nghiêu rất quan tâm tới quan sát thiên văn. Theo sử sách như Sử ký của Tư Mã Thiên viết vào thế kỷ 1 trước Công nguyên, vua Nghiên phái các quan theo dõi tinh tượng tới nhiều địa điểm khác nhau để quan sát Mặt Trời mọc và lặn và tạo ra loại lịch chính xác hơn.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Vật thể tuyệt đẹp chúng ta hay ngắm là kẻ

Vật thể tuyệt đẹp chúng ta hay ngắm là kẻ "ăn thịt" hành tinh?

Những hành tinh xấu số và hành động gây rùng mình của các vì sao rực rỡ nhất trên bầu trời đêm vừa được khám phá bởi các nhà khoa học Mỹ.

Đăng ngày: 19/05/2025
Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Cho tới khi chưa tìm ra được Hành tinh thứ 9 (chỉ mới là giả thuyết), Thiên Vương Tinh (Uranus) vẫn là hành tinh "khác người" nhất so với 7 hành tinh còn lại của hệ Mặt Trời chúng ta.

Đăng ngày: 19/05/2025
Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Các nhà khoa học tính toán và gần như chắc chắn nhiều nền văn minh ngoài Trái đất đã và đang tồn tại trong vũ trụ này.

Đăng ngày: 18/05/2025
Bí ẩn

Bí ẩn "mặt trăng bị cháy xém" trong ảnh chụp của tàu NASA

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân cực Bắc Charon - mặt trăng của Sao Diêm Vương - nhuốm màu đỏ nâu ma quái.

Đăng ngày: 17/05/2025
Những sự thật

Những sự thật "khó tin nổi" về sao Thiên vương

Sao Thiên vương có thể chứa được 63 Trái đất bên trong nó, mùa hè ở đây kéo dài tới 42 năm, sao Thiên vương chỉ có 2 mùa.... đây là những sự thật khó tin, ít người biết về sao Thiên Vương.

Đăng ngày: 17/05/2025

"Quái vật Tiên Nữ" có thể hất bay Trái đất để lộ thứ gây rùng mình

Các nhà khoa học vừa phát hiện hơn 550 vật thể lạc loài trong Andromeda - thiên hà Tiên Nữ, thứ được dự báo có thể hất văng Trái Đất khỏi vùng sự sống trong một vụ va chạm thiên hà.

Đăng ngày: 17/05/2025
Hôm nay 40% người Trái đất chứng kiến Mặt trời hóa trăng lưỡi liềm

Hôm nay 40% người Trái đất chứng kiến Mặt trời hóa trăng lưỡi liềm

Hình ảnh mê hoặc về một vầng trăng lưỡi liềm trá hình xuất hiện giữa ban ngày sẽ hiện ra trước mắt người dân châu Âu, Tây Á và Bắc Phi.

Đăng ngày: 16/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News