Phát triển vật liệu nano biến đổi hình dạng

Đại học Emory của Mỹ chế tạo vật liệu nano mới có thể biến đổi hình dạng, cho thấy tiềm năng ứng dụng lớn trong y sinh.

Trong báo cáo trên Tạp chí của Hiệp hội Hóa học Mỹ, các nhà nghiên cứu mô tả vật liệu mới được làm từ collagen tổng hợp, mỏng hơn 10.000 lần chiều rộng của sợi tóc và có khả năng chuyển đổi qua lại từ dạng tấm phẳng sang hình ống.


Vật liệu nano sau khi cuộn lại thành dạng ống. (Ảnh: Đại học Emory).

Collagen là protein cấu trúc chính trong các mô liên kết của cơ thể, chẳng hạn như sụn, xương, gân, dây chằng và da. Nó cũng có nhiều trong mạch máu, ruột, cơ bắp và các bộ phận khác. Điều này làm cho vật liệu mới có tính tương hợp sinh học về bản chất.

"Trước đây, chưa có ai tạo ra vật liệu nano từ collagen với đặc tính thay đổi hình dạng. Vật liệu mới có thể làm được điều đó một cách đơn giản và có kiểm soát bằng cách thay đổi độ pH và nồng độ axit trong môi trường của nó", Giáo sư hóa học phân tử Vincent Conticello từ Đại học Emory, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Phòng thí nghiệm của Conticello là một trong số ít các phòng thí nghiệm trên khắp thế giới tập trung phát triển collagen tổng hợp cho ứng dụng trong y sinh và công nghệ phức tạp khác. Các vật liệu sinh học tổng hợp như vậy có thể được kiểm soát theo những cách mà collagen tự nhiên không thể.

Protein collagen tự nhiên bao gồm một chuỗi xoắn ba sợi quấn quanh nhau như "bện dây". Các sợi này không linh hoạt, cứng như bút chì và kết hợp chặt chẽ với nhau trong một mảng kết tinh.

Conticello cùng các cộng sự đã làm việc trong nhiều năm để tạo ra các tấm collagen phẳng. "Mỗi tấm là một tinh thể lớn có hai mặt. Cách các peptide (chuỗi axit amin) tạo nên nó giống như một đống bút chì được bó lại với nhau, trong đó một nửa có đầu bút hướng lên trên và nửa còn lại có đầu tẩy hướng lên trên", Conticello giải thích.

Nhóm nghiên cứu đã cố gắng tinh chỉnh các tấm collagen để mỗi mặt chỉ giới hạn ở một chức năng. Mục tiêu cuối cùng là để chúng tương thích với thiết bị y tế bằng cách làm cho một mặt tương thích với thiết bị và mặt còn lại tương thích với các protein chức năng trong cơ thể.

Tuy nhiên, khi Conticello cùng các cộng sự thiết kế các bề mặt riêng biệt này thành những tấm collagen đơn lẻ, họ rất ngạc nhiên khi phát hiện nó khiến các tấm cuộn lại thành hình ống. Quá trình biến đổi hình dạng này thậm chí có thể đảo ngược bằng cách thay đổi độ PH của dung dịch. Nhóm nghiên cứu đã chứng minh được họ có thể điều chỉnh các tấm ở cấp độ phân tử thông qua thiết kế để thay đổi hình dạng với độ PH cụ thể.


Vật liệu nano ở dạng tấm (trái) và dạng cuộn (phải) nhìn dưới kính hiển vi. (Ảnh: Đại học Emory).

Khám phá mới cho thấy tiềm năng lớn cho các ứng dụng y sinh như phân phối thuốc và kỹ thuật mô. Ví dụ, các nhà khoa học có thể tìm cách đưa thuốc vào ống collagen trong điều kiện phòng thí nghiệm có kiểm soát, sau đó đưa vào trong cơ thể người. Trong môi trường pH của tế bào người, các ống collagen sẽ mở ra và giải phóng thuốc.

Conticello mô tả việc phát triển vật liệu nano biến đổi hình dạng tại Emory là "một sự tình cờ và có yếu tố may mắn". Văn phòng Chuyển giao Công nghệ Emory đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế tạm thời cho vật liệu mới. Công trình nghiên cứu này được tài trợ bởi Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ, Viện Y tế Quốc gia Mỹ và Quỹ Khoa học Quốc gia Thụy Sĩ.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Lốp vĩnh cửu của NASA: đi được trên mọi địa hình, chịu được độ lạnh -200 độ C

Lốp vĩnh cửu của NASA: đi được trên mọi địa hình, chịu được độ lạnh -200 độ C

Không chỉ dành riêng cho sứ mệnh sao Hỏa, loại lốp này nhiều khả năng sẽ còn được sử dụng trên chính Trái đất.

Đăng ngày: 10/02/2025
Công nghệ tàng hình là gì? Nó hoạt động thế nào?

Công nghệ tàng hình là gì? Nó hoạt động thế nào?

Bạn đã từng nghe đến máy bay tàng hình, tàu ngầm tàng hình nhưng bạn có biết nghĩa của tàng hình ở đây thực sự là gì?

Đăng ngày: 24/01/2025
Công nghệ nano và những ứng dụng của công nghệ nano

Công nghệ nano và những ứng dụng của công nghệ nano

Thuật ngữ công nghệ Nano (nano technology) chỉ việc nghiên cứu, học tập, tổng hợp và sử dụng các loại vật liệu, thiết bị hay kể cả các hệ thống có kích thước cỡ nano (1 phần tỷ mét).

Đăng ngày: 11/01/2025
Các nhà khoa học Nhật cấy ghép máy móc vào gián, bắt chúng phải phục vụ con người

Các nhà khoa học Nhật cấy ghép máy móc vào gián, bắt chúng phải phục vụ con người

Nhóm nghiên cứu cho biết, những con gián cyborg (nửa gián nửa máy) này có thể vận chuyển đổ đạc xung quanh nhà, vẽ mọi thứ trên giấy, .v.v.v

Đăng ngày: 04/01/2025
Nano trong một thế giới cực nhỏ

Nano trong một thế giới cực nhỏ

Khoa học và công nghệ nano (nanoscience and nanotechnology) là một bộ môn khảo sát, tìm hiểu đặc tính những vật chất cực nhỏ, để thao tác (manipulate), chồng chập những vật chất này, xây dựng vật thể to hơn.

Đăng ngày: 26/12/2024
Điện thoại giúp nhìn xuyên thấu mọi chất liệu

Điện thoại giúp nhìn xuyên thấu mọi chất liệu

Các nhà nghiên cứu tại viện công nghệ UT Dallas mới đây đã biến những chiếc điện thoại cầm tay thành thiết bị giúp người dùng có thể nhìn xuyên thấu mọi chất liệu như tường, gỗ, nhựa, giấy…

Đăng ngày: 14/12/2024
Trung Quốc chế tạo kính nhìn xuyên thấu quần áo

Trung Quốc chế tạo kính nhìn xuyên thấu quần áo

Một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc phát triển thiết bị dò siêu nhỏ cho phép nhìn xuyên qua quần áo hoặc một số vật liệu bìa cứng và giấy.

Đăng ngày: 13/12/2024
Tiêu điểm
Khoa Học News