Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị "dội bom" bởi hiện tượng lạ

Một hiện tượng kỳ quặc được các nhà khoa học Harvard mô tả như tiếng ợ hơi của vũ trụ đã được ghi lại bởi hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ trong khi quan sát một lỗ đen bí ẩn.

Theo Daily Mail, lỗ đen bí ẩn AT2018hyz đã được quan sát từ năm 2018, cũng là năm các nhà khoa học phát hiện nó nuốt chửng một ngôi sao. Nhưng thay vì phun trả ra ngoài không gian một lượng vật chất nhất định, lỗ đen bí ẩn bất ngờ "ngủ đông" trong vòng 3 năm.

Thế nhưng đến năm 2021, hệ thống Very Large bất ngờ bị "dội bom" bởi lỗ đen kỳ quặc bất ngờ bùng nổ suốt vài tháng. Các sóng vô tuyến phụt ra từ nó dữ dội và được xác định chính là vật chất của ngôi sao bị nó xé nhỏ và nuốt chửng vài năm trước.


Hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ - (Ảnh: NRAO).

Sự kiện bí ẩn đã được nhóm nghiên cứu từ nhiều viện, trường, trung tâm trực thuộc Đại học Harvard - Mỹ xem xét.

Theo tiến sĩ Yvette Cendes từ Trung tâm Vật lý Thiên văn Harvard, tác giả chính của một nghiên cứu vừa công bố trên Astrophysical Journal, đây là lần đầu tiên hiện tượng lỗ đen "ngậm" bữa ăn suốt nhiều năm mới phun ra vật chất phản hồi được ghi nhận.

Hiện tượng lỗ đen ăn cái gì đó rồi phun ra vật chất nói chung xảy ra khi một ngôi sao xui xẻo tiếp cận gần lỗ đen và bị xé toạc, sau đó hóa thành sợi mì dài nóng bỏng, còn được gọi là "gián đoạn thủy triều" (TDE), sẽ khiến lỗ đen bừng sáng ngoạn mục.

Điểm đặc biệt của TDE lần này không chỉ là độ trễ 3 năm, mà còn là tốc độ ngoài sức tưởng tượng - thay vì có tốc độ trung bình là 10% tốc độ ánh sáng, tốc độ của dòng vật chất lần này lên tới 50% tốc độ ánh sáng.


Hình ảnh đồ họa mô tả một lỗ đen phun ra vật chất sau bữa ăn - (Ảnh: SCIENCE COMMUNICATION)

Lỗ đen là một trong những vật thể bí ẩn nhất vũ trụ bởi thực ra các nhà khoa học không thể trực tiếp "nhìn" nó, mà chỉ quan sát được gián tiếp thông qua ánh sáng từ vật chất nó nhả ra trong các bữa ăn. Vì thế một hiện tượng lạ lùng, chưa có tiền lệ như điều vừa xảy ra với AT2018hyz sẽ mở ra cánh cửa thú vị để nghiên cứu rõ ràng hơn hành vi của các lỗ đen.

AT2018hyz là một lỗ đen cách Trái đất 665 triệu năm ánh sáng. Ngôi sao nó nuốt chửng có khối lượng khoảng 1/10 Mặt Trời của chúng ta.

TIN CŨ HƠN
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật,

Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật, "bỏ rơi" sao mẹ

Các tính toán cho thấy thời điểm chính xác mà Trái đất đi vào điểm viễn nhật là 7 giờ sáng theo giờ GMT, tương ứng với 14 giờ chiều 4-7 theo giờ Việt Nam.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Khoa Học News