Rita Levi-Montalcini - Người có nhiều cống hiến cho nền khoa học Ý

Rita Levi-Montalcini (22/4/1909 - 30/12/2012) là một nhà thần kinh học người Ý. Bà cùng đồng nghiệp Stanley Cohen đã phát hiện ra "nhân tố tăng trưởng thần kinh" (Nerve Growth Factor, NGF) và được giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1986 nhờ công trình này.

NGF hiện được nghiên cứu thêm về các đặc tính điều trị tiềm năng với các bệnh lý thần kinh như Alzheimer và các bệnh lý về tế bào như ung thư.

Rita Levi-Montalcini sinh ra trong một gia đình người Do Thái tại thành phố Turin, Ý. Bà sớm có quyết tâm theo học ngành Y và ghi danh vào học trường Y khoa Torino năm 1930.


Rita Levi-Montalcini trong phòng thí nghiệm năm 1959.

Sau khi tốt nghiệp năm 1936, con đường theo đuổi ngành Y của bà bị cản trở bởi Tuyên ngôn Chủng tộc của Benito Mussolini về người Do Thái. Sau đó, bà buộc phải di tản tới Florence nhưng bà đã quay lại quê nhà sau chiến tranh. 


Gia đình Levi-Montalcini có 4 người con. Trong ảnh, Rita là cô bé ngoài cùng bên phải.

Năm 1947, Rita nhận lời làm việc tại Đại học Washington, St. Louis, Missouri (Mỹ), cùng với nhà động vật học Viktor Hamburger, người đang nghiên cứu sự phát triển của mô thần kinh trong phôi gà. 


Hình ảnh Rita Levi-Montalcini năm 11 tuổi.

Trong quá trình quan sát một số mô ung thư, Rita và Viktor đã tìm ra tác động của một chất trong khối u mà họ đặt tên là "nhân tố tăng trưởng thần kinh" (NGF) - một chất có vai trò quan trọng trong sự phát triển của các tế bào thần kinh. 


Chân dung nhà khoa học Rita Levi-Montalcini năm 1975.

Nhà sinh học Stanley Cohen, người đồng nghiệp của bà, sau đó đã có thể phân tách NGF khỏi khối u. Nhờ công trình nghiên cứu này mà và Rita và Stanley đều nhận được giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1986.


Rita Levi-Montalcini trong một chuyến nghỉ dưỡng.

Rita thành lập Viện Sinh học Tế bào ở Rome (Ý) vào năm 1962 và năm 1987, bà được trao Huân chương Khoa học Quốc gia. 


Nhà khoa học ở tuổi 98.

Năm 2001, bà được phong danh hiệu "Thượng nghĩ sĩ trọn đời" ở Thượng viện Ý nhờ những cống hiến của mình cho nền khoa học Ý và thế giới, bất chấp những khó khăn và chỉ trích bà đã gặp phải do là người Do Thái. 


Rita Levi-Montalcini trong bữa tiệc mừng sinh nhật thứ 100 của mình tại tòa thị sảnh Roma, Ý, năm 2009

Bà qua đời năm 2012, thọ 103 tuổi và được coi là người đạt giải Nobel sống thọ nhất, tính đến năm 2012. Rita được tri ân cho tới ngày nay và tên của bà còn được đặt cho một giống hoa lan lai năm 2016 (Ophrys montalciniae).


Giống hoa lan lai “Ophrys montalciniae” được đặt theo họ của nhà khoa học Rita Levi-Montalcini.

TIN CŨ HƠN
Nhà khoa học xuất chúng với phát minh cứu hàng tỷ người nhưng cũng làm hại hàng triệu người khác

Nhà khoa học xuất chúng với phát minh cứu hàng tỷ người nhưng cũng làm hại hàng triệu người khác

Fritz Haber là một hiện tượng đặc biệt trong lịch sử khi vừa có công lớn với sự sinh tồn của hàng tỷ người trên thế giới nhưng đồng thời cũng mang những lỗi lầm khó tha thứ.

Đăng ngày: 17/09/2025
Chân dung thiên tài toán học người Nga Gtigori Perelman: Được mệnh danh là người thông minh nhất thế giới

Chân dung thiên tài toán học người Nga Gtigori Perelman: Được mệnh danh là người thông minh nhất thế giới

Được mệnh danh là người thông minh nhất thế giới và nhận được nhiều giải thưởng danh giá nhưng nhà toán học người Nga Grigori Perelman chỉ muốn ở ẩn, sống bình yên và tập trung vào nghiên cứu.

Đăng ngày: 15/09/2025
Những nhà khoa học lỗi lạc nhất trong lịch sử

Những nhà khoa học lỗi lạc nhất trong lịch sử

Các nhà khoa học là những người rất quan trọng đối với nhân loại. Nhờ có những phát minh, công trình nghiên cứu của học mà thế giới mới phát triển như ngày nay.

Đăng ngày: 11/09/2025
Chuyện của người sống sót cuối cùng trên Titanic: Uống rượu giải trí khi tàu chìm, tự thoát thân như phim hành động

Chuyện của người sống sót cuối cùng trên Titanic: Uống rượu giải trí khi tàu chìm, tự thoát thân như phim hành động

Nhờ lòng can đảm và bình tĩnh đến kinh ngạc, thợ làm bánh trưởng của tàu Titanic đã sống sót sau gần 3 giờ chìm trong Bắc Đại Tây Dương lạnh giá.

Đăng ngày: 10/09/2025
Cuộc chiến giữa ba nhà phát minh lỗi lạc và kết quả bất ngờ

Cuộc chiến giữa ba nhà phát minh lỗi lạc và kết quả bất ngờ

Vào cuối thế kỷ 19, ba nhà phát ở Mỹ, gồm Thomas Edison, Nikola Tesla và George Westinghouse đã tham gia vào một "cuộc chiến" mà bất kỳ ai trong số họ cũng tin rằng mình mới là người đúng.

Đăng ngày: 08/09/2025
Thân phận đặc biệt của người đàn ông có khuôn mặt là nguyên mẫu của tượng Nữ thần Tự do

Thân phận đặc biệt của người đàn ông có khuôn mặt là nguyên mẫu của tượng Nữ thần Tự do

Mọi người đều nghĩ khuôn mặt của tượng Nữ thần Tự do được mô tả theo khuôn mặt của mẫu thân tác giả, nhưng một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, nguyên tác của tác phẩm là anh trai tác giả.

Đăng ngày: 07/09/2025
Top 11 phát minh làm rạng danh người Việt

Top 11 phát minh làm rạng danh người Việt

Người Việt ở khắp nơi trên thế giới luôn mang lại niềm tự hào cho dân tộc bằng nhiều phát minh khoa học có ý nghĩa to lớn với nhân loại.

Đăng ngày: 06/09/2025
Khoa Học News