Siêu lục địa mới sẽ hình thành sau hàng trăm triệu năm nữa

Siêu lục địa khổng lồ có thể tái xuất hiện trong vòng 200 triệu năm, làm thay đổi đáng kể khí hậu Trái đất.

Các nhà khoa học lập mô hình Trái đất trong tương lai xa với sự hình thành của một siêu lục địa và trình bày phát hiện tại cuộc họp thường niên hôm 8/12 của Liên đoàn Địa vật lý Mỹ (AGU). Họ khám phá hai tình huống. Trường hợp đầu tiên là sau khoảng 200 triệu năm nữa, gần như tất cả lục địa tập trung ở Bắc bán cầu, chỉ còn lại Nam Cực ở Nam bán cầu. Trong trường hợp thứ hai, sau 250 triệu năm, siêu lục địa hình thành quanh xích đạo, trải dài tới Bắc bán cầu và Nam bán cầu.


Pangea là siêu lục địa gần đây nhất trong lịch sử Trái đất. (Ảnh: Imagico).

Trong cả hai trường hợp, nhóm nghiên cứu tính toán ảnh hưởng tới khí hậu toàn cầu dựa trên địa thế của siêu lục địa. Họ rất bất ngờ khi nhận thấy khi các lục địa dồn lại ở phương bắc và địa hình chủ yếu là đồi núi, nhiệt độ toàn cầu lạnh hơn đáng kể so với những mô hình khác. Kết quả có thể thúc đẩy thời kỳ lạnh sâu chưa từng có trong lịch sử Trái đất, kéo dài ít nhất 100 triệu năm.

Các lục địa trên Trái đất không phải luôn giữ nguyên hình dáng như ngày nay. Trong 3 triệu năm qua, hành tinh đã trải qua nhiều thời kỳ trong đó những lục địa lúc đầu co cụm tạo thành siêu lục địa rộng lớn, sau đó lại tách ra, theo trưởng nhóm nghiên cứu Michael Way, nhà khoa học ở Viện Nghiên cứu Không gian Goddard của NASA tại New York. Siêu lục địa gần đây nhất là Pangea, tồn tại cách đây 200 - 300 triệu năm, bao gồm châu Phi, châu Âu, Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Trước Pangaea là siêu lục địa Rodinia, xuất hiện 700 - 900 triệu năm trước. Trước đó, siêu lục địa Nuna hình thành cách đây 1,6 tỷ năm và vỡ ra 1,4 triệu năm trước.

Trong nghiên cứu mới, Way và đồng nghiệp xem xét các dải đất Aurica và Amasia cùng nhiều dạng địa thế khác nhau như đồi núi, đồng bằng gần biển, hoặc bằng phẳng nhưng có một số ngọn núi, và đưa vào mô hình mang tên ROCKE-3D. Ngoài mảng kiến tạo, họ còn sử dụng nhiều thông số khác để tính toán hình dáng Trái đất trong tương lai, dựa trên quá trình Trái đất thay đổi theo thời gian.

Kết quả gây bất ngờ nhất trong mô hình là nhiệt độ toàn cầu lạnh hơn gần 4 độ C khi tồn tại siêu lục địa Amasia gồ ghề ở Bắc bán cầu. Đó là do băng và tuyết ở siêu lục địa này nằm ở độ cao lớn, che phủ vĩnh viễn mặt đất trong những tháng mùa hè và mùa đông, khiến nhiệt độ bề mặt hành tinh thấp hơn hai độ so với mọi trường hợp khác. Nếu Amasia có ít đồi núi hơn, các hồ và biển nội hải có thể hình thành, giúp vận chuyển nhiệt từ xích đạo lên phương bắc, làm băng tuyết tan chảy theo mùa. Sự hình thành của siêu lục địa Amasia có thể kéo theo kỷ Băng hà kéo dài lâu hơn, khoảng 100 - 150 triệu năm. Những vùng đất thấp nhiệt đới sẽ biến mất kèm theo sự đa dạng sinh thái. Tuy nhiên, các loài mới có thể xuất hiện và thích nghi để sinh tồn trong môi trường lạnh cực hạn.

TIN CŨ HƠN
Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là một danh từ quen thuộc được chúng ta sử dụng nhiều trong các hoạt động học tập và lao động hằng ngày.

Đăng ngày: 27/11/2025
Những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ Tạ Ơn

Những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ Tạ Ơn

Món ăn không thể thiếu trong ngày này đó chính là món gà tây quay thơm lừng, vàng óng. Vậy ngoài gà tây, thực đơn trong ngày Lễ Tạ ơn còn có những món gì?

Đăng ngày: 27/11/2025
Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn

Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn "hết hồn"

Khu rừng già Amazon rộng lớn luôn ẩn chứa những điều bí ẩn chưa được khám phá, khiến chuyến đi vào rừng đầy rẫy hiểm nguy nhưng không kém phần thú vị và kích thích trí tò mò.

Đăng ngày: 27/11/2025
Hình ảnh

Hình ảnh "3 đầu 6 tay" của loài dê trong các nền văn hóa

Nuôi lớn thần Zeus, biểu tượng của quỷ Satan… là những hình ảnh vô cùng đặc sắc của loài dê trong các nền văn hóa xưa.

Đăng ngày: 27/11/2025
Những thanh kiếm huyền thoại trong lịch sử thế giới

Những thanh kiếm huyền thoại trong lịch sử thế giới

Thanh kiếm Nhân từ dùng trong lễ đăng quang vua Anh, thanh gươm của Hoàng đế La Mã Charlemagne, hay kiếm của vị tướng Napoléon Bonaparte... là những báu vật còn tồn tại đến ngày nay.

Đăng ngày: 26/11/2025
Lời giải

Lời giải "Trí thông minh sẽ bị thay đổi theo thời gian?"

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trí thông minh không phải là một “đại lượng” cố định và bạn hoàn toàn có thể thông minh hơn theo thời gian.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Dù là những lời miêu tả kiểu "đó là phân" hay những lời ngợi khen rằng đó là "món quà của Chúa", thì cà phê phân voi vẫn là tách cà phê đắt nhất trên hành tinh.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News