"Siêu năng lực" biến đổi gene của mực

Các nhà nghiên cứu phát hiện mực là sinh vật duy nhất có thể chỉnh sửa gene bên ngoài nhân tế bào thần kinh (neuron).


Mực tua dài ven bờ thường được sử dụng trong nghiên cứu sinh học. (Ảnh: Phys.org).

Nhà nghiên cứu Isabel C. Vallecillo-Viejo và Joshua Rosenthal ở Phòng thí nghiệm sinh vật học biển (MBL) tại Wood Hole, Mỹ, nhận thấy mực tự chỉnh sửa chỉ dẫn di truyền không chỉ trong nhân của neuron mà cả trong sợi trục, phần mở rộng dài và mảnh có nhiệm vụ dẫn xung điện tới neuron khác. Đây là lần đầu tiên nhóm nghiên cứu quan sát quá trình chỉnh sửa thông tin di truyền ở ngoài nhân của tế bào động vật. Họ công bố phát hiện hôm 23/3 trên tạp chí Nucleic Acids Research. Phát hiện cung cấp bằng chứng làm lung lay lý thuyết trung tâm của sinh học phân tử cho rằng thông tin di truyền truyền từ ADN tới ARN thông tin (mARN) rồi đến protein.

Năm 2015, Rosenthal và cộng sự phát hiện mực "chỉnh sửa" chỉ dẫn từ mARN ở mức độ lớn, cho phép chúng điều chỉnh loại protein được sản sinh trong hệ thống thần kinh. "Nhưng lúc đó, chúng tôi cho rằng mọi chỉnh sửa với ARN diễn ra trong nhân, sau đó mARN đã chỉnh sửa được chuyển tới tế bào", Rosenthal, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết. "Giờ đây, chúng tôi có thể chỉ ra mực chỉnh sửa ARN ở ngoài phạm vi tế bào".

Nhóm nghiên cứu cũng chứng minh mARN được chỉnh sửa trong sợi trục của neuron ở tốc độ cao hơn nhiều so với trong nhân. Ở người, rối loạn sợi trục gắn liền với nhiều hội chứng thần kinh. Các nhà nghiên cứu hy vọng phát hiện sẽ giúp các công ty công nghệ sinh học sử dụng chỉnh sửa ARN ở người cho lợi ích trị liệu.

Trước đó, Rosenthal và cộng sự chỉ ra bạch tuộc và mực nang cũng dựa vào chỉnh sửa mARN để đa dạng hóa các neuron chúng có thể sản sinh trong hệ thần kinh. Cùng với mực, những loài động vật này nổi tiếng với hành vi phức tạp và trí thông minh.

TIN CŨ HƠN
Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Ba con cá mặt trăng mà ông Snodgrass và nhóm bạn câu được trong cùng ngày là loài cá hiếm có trọng lượng từ 55 đến 80kg.

Đăng ngày: 02/12/2025
Rái cá biển

Rái cá biển "bảo vệ trái đất"

Khi săn lùng nhím biển, rái cá chẳng những giải quyết cơn đói của chúng, mà còn giúp loài người giảm đà ấm lên của địa cầu, các nhà khoa học khẳng định. Nhím biển ăn tảo bẹ, loài thực vật hấp thụ mạnh khí CO2 từ không khí.

Đăng ngày: 02/12/2025
5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

Cá mập hổ thuộc dòng họ Carcharhinidae, nằm trong những loại cá sát thủ, hiếu chiến nhất của đại dương.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Ngày 26/3/2012, đạo diễn Hollywood James Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea Challenger đi xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới về việc lặn một mình xuống nơi sâu nhất đại dương – khe vực Mariana.

Đăng ngày: 30/11/2025
Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng đỏ chính là màu ưa thích của nhiều loài cá, và một số loài phát huỳnh quang màu sặc sỡ.

Đăng ngày: 29/11/2025
Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Các nhà khoa học mới đây đã khám phá ra loài nhuyễn thể Nam Cực (Euphausia superba) sống và kiếm ăn ở độ sâu 3000 mét ở vùng biển bán đảo Nam Cực. Cho đến nay loài giáp xác giống tôm này được cho l&agra

Đăng ngày: 28/11/2025
Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

"Mực mắt lác" có một mắt lớn màu vàng xanh, trong khi mắt còn lại trong suốt và có kích thước nhỏ hơn khá nhiều.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News