"Siêu năng lực" đã được mã hóa bẩm sinh trong não loài dơi

Một nghiên cứu mới cho thấy loài dơi được sinh ra đã có "siêu năng lực" cảm giác thời gian chính xác đến mức phi thường.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy ngay từ chuyến bay đầu tiên của chúng, những động vật có vú định vị bằng tiếng vang này bằng cách nào đó biết chính xác mất bao lâu để sóng âm trong tiếng gọi của chúng phát ra từ con mồi vọng lại.

Điểm tham chiếu bẩm sinh liên quan đến tốc độ âm thanh cho phép dơi đánh giá khoảng cách theo đơn vị thời gian, trái ngược với đơn vị không gian như con người.


Dơi "nhìn" xung quanh bằng đôi tai của chúng.

"Điều này nghe có vẻ như là một sự khác biệt về ngữ nghĩa, nhưng tôi nghĩ rằng điều đó có nghĩa là nhận thức về không gian của dơi về cơ bản khác với con người và các sinh vật sử dụng thị giác khác. Ít nhất là khi chúng dựa vào sóng siêu âm", nhà động vật học và thần kinh học Yossi Yovel từ Đại học Tel Aviv cho biết.

Không giống như con người chủ yếu dựa vào thị giác, nhiều loại dơi khác nhau "nhìn" thế giới xung quanh bằng đôi tai của chúng. Tuy nhiên, cũng giống như chính đôi mắt của chúng ta có thể đánh lừa chính bản thân, loài dơi không phải lúc nào cũng giải mã chính xác tiếng vang của chúng.

Trong thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã nuôi sáu con dơi mới sinh trong điều kiện khí quyển bình thường, cũng như năm con dơi mới sinh trong không khí được làm giàu heli. Điều này sẽ làm tăng tốc độ âm thanh.

Hai nhóm này sau đó đã được kiểm tra khả năng định vị bằng tiếng vang trong môi trường tương ứng của chúng. Khi tiếp cận mục tiêu là thức ăn, những con dơi trong không khí được làm giàu heli cho thấy các kiểu định vị bằng tiếng vang và hành vi bay giống như dơi trong không khí bình thường.

Khi một con dơi bay và hạ cánh ở một nơi nào đó, nó đòi hỏi sự phối hợp chính xác giữa tiếng gọi thu hút với cơ thể của nó. Khi sinh vật đến gần mục tiêu hơn, tốc độ định vị bằng tiếng vang của dơi tăng lên và khi hạ cánh chậm lại, nó cuộn cơ thể, duỗi thẳng chân ra.

Tuy nhiên, trong một môi trường mà tốc độ âm thanh truyền đi nhanh hơn, tất cả điều này xảy ra nhanh hơn nhiều, khiến những con dơi hạ cánh trước mục tiêu của chúng.

Bất chấp nhiều nỗ lực, những con dơi vẫn cố gắng tiếp cận mục tiêu bằng cách sử dụng tốc độ tham chiếu âm thanh bình thường. Vấn đề là dơi không bao giờ học được từ những sai lầm của chúng.

Ngay cả khi dơi trưởng thành được điều hòa trong môi trường làm giàu heli trong vài ngày, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng chúng không thể thay đổi điểm tham chiếu cố định này.

Điều này thật đáng ngạc nhiên, vì học bằng giác quan là một lợi thế đối với nhiều loài động vật, đặc biệt là những loài có khả năng thay đổi điều kiện.

Yovel giải thích thêm: "Bởi vì dơi cần học cách bay trong một thời gian ngắn sau khi sinh, chúng tôi đưa ra giả thuyết rằng một sự lựa chọn tiến hóa đã được thực hiện để những con dơi được sinh ra với kiến thức nhằm tiết kiệm thời gian trong giai đoạn phát triển nhạy cảm".

TIN CŨ HƠN
Sự thật loài chim

Sự thật loài chim "bắt cô trói cột" kỳ lạ của Việt Nam

Không chỉ có tên gọi độc đáo, loài chim bắt cô trói cột còn là loài chim có nhiều đặc điểm kỳ lạ của Việt Nam.

Đăng ngày: 06/10/2025
Chim họa mi và những thông tin cơ bản về loài chim này

Chim họa mi và những thông tin cơ bản về loài chim này

Chim họa mi là một trong những giống chim cảnh được chọn nuôi nhiều nhất, xuất hiện phổ biến trong hầu hết các gia đình chơi chim.

Đăng ngày: 03/10/2025
Chim én và các thông tin cơ bản về loài chim én

Chim én và các thông tin cơ bản về loài chim én

Chim én thuộc họ Nhạn, là một trong những loài chim quen thuộc sống gần gũi với con người, có nguồn gốc từ châu Phi, dễ thích nghi với cuộc...

Đăng ngày: 30/09/2025
Cảnh giác với loài ếch đẹp chứa độc chết người

Cảnh giác với loài ếch đẹp chứa độc chết người

Được mệnh danh là loài sinh vật “độc” nhất thế giới, nọc độc của ếch phi tiêu khiến hệ thần kinh bị tê liệt, gây tê liệt các cơ và dẫn tới tử vong.

Đăng ngày: 29/09/2025
Cách phân biệt rắn cạp nong và rắn cạp nia

Cách phân biệt rắn cạp nong và rắn cạp nia

Ở Việt Nam có rất nhiều rắn độc và cực độc, điển hình là hai "anh em" rắn cạp nong - cạp nia.

Đăng ngày: 29/09/2025
Bất ngờ phát hiện sao la tại Việt Nam sau 15 năm vắng bóng

Bất ngờ phát hiện sao la tại Việt Nam sau 15 năm vắng bóng

Bẫy ảnh đã chụp được hình ảnh một cá thể sao la, loài thú quý hiếm được nhiều người cho rằng đã biến mất vĩnh viễn khỏi Việt Nam.

Đăng ngày: 29/09/2025
Giới thiệu về loài hổ và con hổ to nhất thế giới

Giới thiệu về loài hổ và con hổ to nhất thế giới

Hổ được coi là một trong những loài vật quý trong văn hóa và tôn giáo của một số quốc gia Đông Á. Trong văn hóa Việt Nam, hổ được xem như một biểu tượng của sức mạnh, can đảm và sự chung thủy.

Đăng ngày: 28/09/2025
Khoa Học News