Spitzer chụp được một thiên hà có hình thù kì lạ

Kính thiên văn không gian Spitzer của NASA đã chụp được một thiên hà uốn khúc có tâm giống hệt hình con mắt đang mở.

Thiên hà này có tên gọi NGC 1097, nằm cách Trái đất 50 triệu năm ánh sáng. Nó có dạng xoắn ốc giống như dải Ngân Hà của chúng ta, với những ngôi sao xếp thành các đường mảnh, dài tỏa ra từ trung tâm. “Con mắt” nằm ở trung tâm của thiên hà này thực chất là một hố đen khổng hồ bao quanh bởi các ngôi sao xếp thành vòng. Trong hình ảnh hồng ngoại mã hóa màu nhìn từ kính thiên văn Spitzer, khu vực bao quanh hố đen vô hình có màu xanh và chòm sao có màu trắng.

Hố đen này rất lớn, gấp tới 100 triệu lần kích thước mặt trời, và nó vẫn đang tiếp tục hút khí và bụi từ những ngôi sao vô tình lọt vào “vùng chết”. Hố đen trung tâm trong dải Ngân Hà của chúng ta xem ra “hiền lành” hơn nhiều, với kích thước chỉ bằng vài triệu lần mặt trời.

“Sự hình thành và hoạt động của những hố đen như thế này đang là đề tài nghiên cứu hấp dẫn đối với giới khoa học,” George Helou, phó giám đốc Trung tâm Khoa học Spitzer của NASA đặt tại Viện nghiên cứu công nghệ California, Pasadena cho biết. “Một vài giả thuyết cho rằng hố đen này có thể đang giảm dần hoạt động và cuối cùng sẽ bước vào trạng thái hoàn toàn nghỉ ngơi giống như hố đen trong dải Ngân Hà hiện nay.”

“Con mắt” nằm ở trung tâm thiên hà thực chất là một hố đen khổng lồ bao quanh bởi các ngôi sao xếp thành vòng. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech)

Vòng sao xung quanh hố đen vẫn xuất hiện những ngôi sao mới do hiện tại vẫn có một dòng vật chất chảy về phía trung tâm thiên hà.

“Bản thân vòng sao này đã là một đề tài nghiên cứu thú vị, do nó có tốc độ hình thành sao rất lớn,” Kartik Sheth, nhà thiên văn thuộc Trung tâm Khoa học Spitzer của NASA phát biểu. Sheth và Helou là thành viên trong nhóm quan sát lần này.

Trên hình ảnh Spitzer chụp được, ánh sáng hồng ngoại với những bước sóng ngắn có màu xanh, còn ánh sáng có bước sóng dài có màu đỏ. Những cánh tay xoắn ốc màu đỏ của thiên hà cho thấy bụi bị đốt nóng bởi những ngôi sao mới hình thành. Các chòm sao cũ nằm rải rác khắp thiên hà có màu xanh dương.

Những chấm sáng còn lại có thể là các ngôi sao gần sát với thiên hà này, cũng có thể là hình ảnh các thiên hà nằm tít phía xa.

Từ khóa liên quan:

Spitzer

thiên hà

hình thùm

hố đen

TIN CŨ HƠN
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News