Tách chiết ADN từ viên gạch 2.900 năm trong lâu đài cổ

Các nhà khoa học tìm thấy ADN của hơn 30 nhóm thực vật trong một viên gạch đất sét, mang đến thông tin về cuộc sống ở Iraq thời xưa.

Nhóm nghiên cứu từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg ở Đan Mạch tìm thấy "hộp thời gian" độc đáo trong những viên gạch xây cung điện cổ của vua Ashurnasirpal II, Newsweek hôm 25/8 đưa tin. Sử dụng công nghệ sinh học hiện đại, họ tách chiết và nghiên cứu ADN cổ đại trong những viên gạch 2.900 năm tuổi, thu được thông tin về cuộc sống ở Iraq thời xưa.


Gạch đất sét trong Bảo tàng Quốc gia Đan Mạch được nhóm nghiên cứu từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg lấy mẫu phân tích. (Ảnh: Arnold Mikkelsen/Jens Lauridsen)

Ashurnasirpal II cai trị một vương quốc ở Lưỡng Hà cổ đại từ năm 883 đến năm 859 trước Công nguyên. Vương quốc mang tên Assyria, gồm Iraq ngày nay và vùng đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Vua Ashurnasirpal II đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển vương quốc. Ông đã xây dựng một lâu đài ấn tượng ở thành phố Nimrud, Iraq, gần sông Tigris. Ngày nay, chỉ một phần nhỏ lâu đài còn tồn tại, một số phần tường chạm khắc được lưu giữ trong các bảo tàng.

Những dòng chữ khắc cung cấp thông tin về cuộc sống và nghi lễ thời xưa, nhưng vẫn còn nhiều điều bí ẩn khác. Ví dụ, thời đó cây cối xung quanh trông như thế nào? Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature Scientific Reports, nhóm chuyên gia từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg phát hiện rằng ADN từ các hệ sinh thái cổ xưa này được bảo tồn trong gạch xây lâu đài.

Gạch được làm chủ yếu từ bùn thu thập gần sông Tigris, trộn với các vật liệu như trấu, rơm hoặc phân động vật. Gạch được tạo hình trong khuôn, sau đó khắc chữ và phơi nắng cho khô. Việc gạch không bị nung mà để khô tự nhiên giúp bảo tồn vật liệu di truyền trong đất sét.

Thông qua quá trình chiết xuất và giải trình tự bộ gene, nhóm nghiên cứu phát hiện ADN của hơn 30 nhóm thực vật chỉ trong một viên gạch. Trong số đó, dồi dào nhất là ADN của thực vật thuộc các họ bắp cải và cây thạch nam. Ngoài ra còn có ADN từ cáng lò, nguyệt quế và cỏ.

Theo nhóm nghiên cứu, tìm hiểu về thực vật có thể giúp hiểu thêm về những phương pháp y học cổ xưa đã thất lạc cũng như quá trình thuần hóa thực vật. "Gạch đất sét đóng vai trò như một hộp thời gian, cung cấp thông tin độc đáo về sự đa dạng sinh học ở một thời điểm và địa điểm nhất định", họ cho biết.

Nhóm chuyên gia hy vọng nghiên cứu mới sẽ khuyến khích những nhà khoa học khác nghiên cứu ADN theo phương pháp tiên phong này, từ đó nâng cao hiểu biết về cuộc sống và các nền văn minh thời cổ đại.

TIN CŨ HƠN
Bộ xương Người khổng lồ Ireland: Tấn bi kịch gây tranh cãi nhất lịch sử Anh Quốc

Bộ xương Người khổng lồ Ireland: Tấn bi kịch gây tranh cãi nhất lịch sử Anh Quốc

Sau gần 250 năm, người ta vẫn không biết nên xử lý hài cốt Charles Byrne như thế nào?

Đăng ngày: 27/12/2025
Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Bằng công nghệ hiện đại, các khoa học gia đã tạo nên một phiên bản "hợp lý" hơn về gương mặt của Chúa Jesus.

Đăng ngày: 27/12/2025
Hoá thạch 400 triệu năm làm thay đổi suy nghĩ về xoắn ốc Fibonacci

Hoá thạch 400 triệu năm làm thay đổi suy nghĩ về xoắn ốc Fibonacci

Hóa thạch thực vật từ hơn 400 triệu năm trước có cấu trúc không theo quy luật nào, không giống đa số thực vật hiện nay tuân theo đường xoắn ốc Fibonacci.

Đăng ngày: 25/12/2025
Cậu học sinh nhặt được chiếc lá, chuyên gia khảo cổ tuyên bố “đây là bảo vật vô giá”

Cậu học sinh nhặt được chiếc lá, chuyên gia khảo cổ tuyên bố “đây là bảo vật vô giá”

Chạy lên núi nhặt củi khô, cậu học sinh cấp 2 nhặt được chiếc lá kỳ lạ khiến các chuyên gia khảo cổ vô cùng bất ngờ.

Đăng ngày: 24/12/2025

"Chết ngất" trước diện mạo của những sinh vật Trái đất cổ đại, nhìn như quái vật ngoài hành tinh

Sự bùng nổ kỷ Cambri, xảy ra khoảng 542 triệu năm trước, là một trong những sự kiện "ấn tượng" nhất khi nói đến lịch sử sự sống trên hành tinh này.

Đăng ngày: 22/12/2025
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Khoa Học News