Tách chiết ADN từ viên gạch 2.900 năm trong lâu đài cổ

Các nhà khoa học tìm thấy ADN của hơn 30 nhóm thực vật trong một viên gạch đất sét, mang đến thông tin về cuộc sống ở Iraq thời xưa.

Nhóm nghiên cứu từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg ở Đan Mạch tìm thấy "hộp thời gian" độc đáo trong những viên gạch xây cung điện cổ của vua Ashurnasirpal II, Newsweek hôm 25/8 đưa tin. Sử dụng công nghệ sinh học hiện đại, họ tách chiết và nghiên cứu ADN cổ đại trong những viên gạch 2.900 năm tuổi, thu được thông tin về cuộc sống ở Iraq thời xưa.


Gạch đất sét trong Bảo tàng Quốc gia Đan Mạch được nhóm nghiên cứu từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg lấy mẫu phân tích. (Ảnh: Arnold Mikkelsen/Jens Lauridsen)

Ashurnasirpal II cai trị một vương quốc ở Lưỡng Hà cổ đại từ năm 883 đến năm 859 trước Công nguyên. Vương quốc mang tên Assyria, gồm Iraq ngày nay và vùng đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Vua Ashurnasirpal II đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển vương quốc. Ông đã xây dựng một lâu đài ấn tượng ở thành phố Nimrud, Iraq, gần sông Tigris. Ngày nay, chỉ một phần nhỏ lâu đài còn tồn tại, một số phần tường chạm khắc được lưu giữ trong các bảo tàng.

Những dòng chữ khắc cung cấp thông tin về cuộc sống và nghi lễ thời xưa, nhưng vẫn còn nhiều điều bí ẩn khác. Ví dụ, thời đó cây cối xung quanh trông như thế nào? Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature Scientific Reports, nhóm chuyên gia từ Đại học Oxford và Đại học Aalborg phát hiện rằng ADN từ các hệ sinh thái cổ xưa này được bảo tồn trong gạch xây lâu đài.

Gạch được làm chủ yếu từ bùn thu thập gần sông Tigris, trộn với các vật liệu như trấu, rơm hoặc phân động vật. Gạch được tạo hình trong khuôn, sau đó khắc chữ và phơi nắng cho khô. Việc gạch không bị nung mà để khô tự nhiên giúp bảo tồn vật liệu di truyền trong đất sét.

Thông qua quá trình chiết xuất và giải trình tự bộ gene, nhóm nghiên cứu phát hiện ADN của hơn 30 nhóm thực vật chỉ trong một viên gạch. Trong số đó, dồi dào nhất là ADN của thực vật thuộc các họ bắp cải và cây thạch nam. Ngoài ra còn có ADN từ cáng lò, nguyệt quế và cỏ.

Theo nhóm nghiên cứu, tìm hiểu về thực vật có thể giúp hiểu thêm về những phương pháp y học cổ xưa đã thất lạc cũng như quá trình thuần hóa thực vật. "Gạch đất sét đóng vai trò như một hộp thời gian, cung cấp thông tin độc đáo về sự đa dạng sinh học ở một thời điểm và địa điểm nhất định", họ cho biết.

Nhóm chuyên gia hy vọng nghiên cứu mới sẽ khuyến khích những nhà khoa học khác nghiên cứu ADN theo phương pháp tiên phong này, từ đó nâng cao hiểu biết về cuộc sống và các nền văn minh thời cổ đại.

TIN CŨ HƠN
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Lần đầu tiên "dung nhan" của siêu quái thú lớn nhất từng bước đi trên Trái đất được tiết lộ đầy đủ thông qua một hộp sọ khổng lồ vừa được khai quật tại Hệ tầng Winton ở bang Queensland nước Úc.

Đăng ngày: 15/12/2025
Đào đất xây nhà, nhóm công nhân đụng trúng kho báu tiền tỷ

Đào đất xây nhà, nhóm công nhân đụng trúng kho báu tiền tỷ

Nhóm công nhân không ngờ đào trúng kho báu khổng lồ trong khi đang xây nhà.

Đăng ngày: 14/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025

"Người rồng": Loài cổ đại khơi mào bí ẩn về nguồn gốc loài người!

Trong những năm gần đây, các nhà khảo cổ học đã có một khám phá lớn tại quận Pingyao của Trung Quốc: Một loài người cổ đại hoàn toàn mới, được đặt tên là "Người rồng" (Dragon Man - Homo longi).

Đăng ngày: 09/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Khoa Học News