Tại sao chúng ta cảm thấy đợt nghỉ lễ trôi qua nhanh?
Hiện tượng tâm lý "nghịch lý ngày lễ", sự mong đợi và áp lực về một kỳ nghỉ hoàn hảo khiến nhiều người cảm thấy thời gian trôi nhanh hơn.
Kỳ nghỉ hè, ngày Quốc khánh, nghỉ Tết thường trôi qua trong chớp mắt. Điều này khiến nhiều người cảm thấy tiếc nuối, mệt mỏi hơn khi phải trở lại đi học, đi làm. Theo các chuyên gia, nhận thức của con người vào thời gian khiến các kỳ nghỉ lễ có vẻ ngắn ngủi hơn so với những ngày đi làm. Hiện tượng này gọi là "nghịch lý ngày lễ".
Thuật ngữ này được giáo sư Claudia Hammond, giảng viên Tâm lý học tại Đại học Sussex, Anh, sử dụng để chỉ cảm giác không đồng nhất giữa hai khoảng thời gian bằng nhau. Trước và trong kỳ nghỉ, mọi người sử dụng góc nhìn mong đợi (prospective vantage) để đánh giá từng ngày trôi qua. Sau kỳ nghỉ, họ sử dụng góc nhìn hồi tưởng (retrospective vantage). Hai quan điểm này khác nhau rất nhiều dưới góc độ thời gian.
Theo nghiên cứu đăng tải trên Scientific American năm 2016, góc nhìn mong đợi có xu hướng diễn ra rất nhanh, đặc biệt với những kỷ niệm vui vẻ, khác biệt với cuộc sống thường ngày. Joshua Klapow, phó giáo sư phụ trách Y tế Công cộng tại Đại học Alabama ở Birmingham, cho biết nhiều người có thói quen "nhồi nhét" nhiều hoạt động trong kỳ nghỉ lễ. Họ "đóng gói" các hoạt động xã hội vốn mất hàng tuần hoặc vài tháng trong vỏn vẹn vài ngày. Những trải nghiệm này khiến từng giờ trôi qua nhanh chóng.
Một người đang đi nghỉ tại bờ biển. (Ảnh: Freepik).
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Cognitive Science năm 2012 gọi góc nhìn này là "cỗ máy thời gian trong tâm trí", ảnh hưởng đến cách mỗi người đánh giá về tốc độ thời gian.
Lý do thứ hai khiến kỳ nghỉ lễ trôi qua nhanh là áp lực tâm lý. Theo phó giáo sư Klapow, nhiều tháng trước đợt lễ Tết, các nhà bán lẻ cố ý quảng bá, truyền thông về chủ đề này, xây dựng sự mong đợi cho khách hàng để kích cầu. Tại Mỹ, điều này đặc biệt phổ biến trước dịp Giáng sinh. Nhiều nhãn hàng đếm ngược vài tháng, tạo áp lực khiến mọi người cảm thấy kỳ nghỉ lễ trôi qua nhanh chóng.
Các kỳ vọng xung quanh kỳ nghỉ cũng khiến mọi người cảm thấy thời gian thật ngắn ngủi.
"Chúng ta thường mong đợi quá nhiều. Chúng ta muốn vui vẻ, muốn mọi thứ xảy ra thuận lợi, khác biệt với cuộc sống thường nhật. Khi đặt kỳ vọng như vậy vào một vài ngày cụ thể, chúng sẽ trôi qua rất nhanh", phó giáo sư Klapow nói, thêm rằng nếu bạn gấp rút để được trải nghiệm một kỳ nghỉ tuyệt vời, mọi thứ sẽ diễn ra với tốc độ chóng mặt.
Vì sao tổ của hầu hết loài chim đều hướng lên trời?
Trong môi trường của tự nhiên, chim là một nhóm sinh vật luôn phải đương đầu với sự thay đổi khắc nghiệt của thời tiết và kẻ thù, nhưng chúng luôn biết cách để sinh tồn.
Vì sao "người bẩn nhất thế giới" qua đời sau khi tắm?
Cụ Amou Haji qua đời sau khi "nhịn" tắm 67 năm. Dường như cụ thực sự không phù hợp với sự sạch sẽ.
Xác ướp có mùi vị khủng khiếp, tại sao người châu Âu lại muốn ăn?
Xác ướp là một loại thuốc được kê đơn ở châu Âu hơn 500 năm trước. Tại sao người Châu Âu nghĩ rằng ăn thịt xác ướp rất tốt cho sức khỏe?
Thời nhà Thanh có hình phạt kỳ lạ chỉ bắt ăn 2 bát mỳ: Vì sao phạm nhân thà chết không ăn?
Sự thật về hình phạt ăn 2 bát mỳ hóa ra đáng sợ đến nỗi phạm nhân thà bị chém đầu cũng không ăn.
Vì sao Nga bán Alaska cho Mỹ với giá rẻ mạt?
Vì sao Nga hoàng lại phải bán đi Alaska, miền đất giàu có tài nguyên của mình với cái giá rẻ mạt như vậy?
Vì sao loài chim này lại được gọi là “Chiến đấu cơ có lông”?
Sở hữu tốc độ lên đến 322 km/giờ, chim Cắt lớn chính là loài động vật nhanh nhất hành tinh. Sau khi được chiêm ngưỡng cách loài chim này ra đòn chớp nhoáng trên không, bạn sẽ hiểu tại sao nó lại được gọi là “Chiến đấu cơ có lông”.
