Khám phá
Tại sao? Vì sao?
Tại sao chúng ta có thể nhìn thấy các thiên hà xa xôi mà không thể thấy các hành tinh lân cận?
Tại sao chúng ta có thể nhìn thấy các thiên hà xa xôi mà không thể thấy các hành tinh lân cận?
Chúng ta có thể nhìn rõ hình ảnh của các thiên hà cách xa hàng nghìn năm ánh sáng, nhưng không thể nhìn thấy các hành tinh chỉ cách Trái đất vài năm ánh sáng - một điều nghe có vẻ vô lý và kỳ lạ nhưng lại là sự thật. Nguyên nhân là do đâu? Hãy cũng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây, bạn sẽ có những phát hiện thú vị đấy!
Thiên hà là một tập hợp khổng lồ với hàng tỷ ngôi sao, hành tinh, bụi và khí. Có nhiều loại thiên hà trong không gian, thiên hà chứa Hệ Mặt Trời (trong đó có Trái đất) của chúng ta được gọi là Dải Ngân Hà (Milky Way).
Thiên hà Tiên nữ (Andromeda galaxy) là thiên hà xoắn ốc gần Ngân Hà của chúng ta nhất. Dù khoảng cách lên tới 2,5 triệu năm ánh sáng, Thiên hà Tiên nữ lớn đến mức nó là thứ xa nhất mà con người có thể nhìn thấy bằng mắt thường (miễn là bạn đến đúng nơi, vào đúng thời điểm).
Thiên hà Tiên nữ (Andromeda galaxy) là thứ xa nhất mà con người có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Do đó, có vẻ kỳ lạ khi chúng ta không thể nhìn thấy những hành tinh chỉ cách Trái đất vài năm ánh sáng. Trên thực tế, chúng ta hầu như không thể nhìn thấy các hành tinh trong Hệ Mặt trời!
Tại sao chúng ta có thể nhìn thấy những thiên hà xa xôi?
Mặc dù cách Trái đất rất xa, chúng ta vẫn có thể nhìn thấy các thiên hà bằng mắt thường vì hai lý do chính: chúng rất lớn và rất sáng.
Con người có thể nhìn thấy các thiên hà bằng mắt thường bởi chúng rất lớn và rất sáng.
Tuy rằng các thiên hà thực sự rất xa hành tinh của chúng ta (và Hệ Mặt Trời), nhưng không thể phủ nhận chúng rất lớn. Dải Ngân hà của chúng ta có thể bao gồm 100 đến 400 tỷ ngôi sao, và có chiều ngang khoảng 100.000 năm ánh sáng.
Tuy nhiên, Thiên hà Tiên nữ còn lớn hơn rất nhiều - rộng tới 220.000 năm ánh sáng!
Thiên hà gần nhất với Trái đất là Thiên hà lùn Đại Khuyển (Canis Major Dwarf Galaxy), nằm cách Mặt Trời 25.000 năm ánh sáng (gần 236.000.000.000.000.000.000 km!). Sau đó là Thiên hà lùn Elip Nhân mã (Sagittarius Dwarf Elliptical Galaxy), cách Mặt Trời 70.000 năm ánh sáng (662.000.000.000.000.000.000 km!).
Có thể thấy, các thiên hà thực sự rất lớn, đó là lý do chúng ta có thể nhìn thấy chúng từ Trái đất.
Bên cạnh đó, các thiên hà còn cực kỳ sáng, nhờ có hàng tỷ tỷ ngôi sao mà chúng chứa đựng, giúp chúng ta có thể nhìn thấy chúng trên bầu trời đêm.
Tại sao chúng ta không thể nhìn thấy các hành tinh trong khi có thể nhìn thấy các thiên hà ở xa?
Một điều thường bị bỏ qua khi nói về các hành tinh là: so với thiên hà, các hành tinh nhỏ đến mức bất ngờ .
So với các thiên hà, các hành tinh cực kỳ nhỏ và mờ.
Nếu một thiên hà là một quả bóng rổ, thì một hành tinh sẽ nhỏ hơn một triệu lần so với... một hạt bụi bám vào quả bóng rổ đó. Trên thực tế, nó thậm chí còn nhỏ hơn thế.
Chúng ta không thể nhìn thấy các hành tinh (ngoài Hệ Mặt Trời) chỉ cách Trái đất vài năm ánh sáng bởi vì chúng quá nhỏ để có thể quan sát từ một khoảng cách như vậy. Thêm vào đó, các hành tinh không sáng. Chúng chỉ phản xạ ánh sáng rơi trên bề mặt và ánh sáng đó quá mờ để có thể quan sát được từ Trái đất.
Hãy thử nghĩ theo cách này: bạn có thể dễ dàng nhìn thấy một ngọn đồi sừng sững cách nhà bạn 10-15 km, nhưng liệu bạn có thể nhìn thấy một hạt bụi nằm cách mắt bạn chỉ vài mét? Chắc hẳn là không.
Theo cách tương tự, một thiên hà xa xôi có thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng một hành tinh gần đó hoàn toàn không thể nhìn thấy, vì hành tinh sau quá nhỏ và quá mờ để có thể quan sát từ Trái đất.
Lưu ý rằng chúng ta có thể nhìn thấy các hành tinh gần Trái đất hơn nhiều, chẳng hạn như một số hành tinh trong Hệ Mặt trời. Những hành tinh này có thể nhìn thấy vào các thời điểm khác nhau trong năm và ở các vị trí khác nhau trên bầu trời tùy thuộc vào nơi bạn sống trên Trái đất. Ví dụ, sao Kim rất dễ thấy trên bầu trời và trông giống như một ngôi sao lớn với màu bạc lấp lánh.
Tại sao người này bị muỗi cắn nhiều hơn người kia?
Rất nhiều người đã phàn nàn cùng ngồi trong đám đông nhưng họ thường xuyên bị muỗi đốt trong khi những người khác thậm chí chẳng biết có muỗi vo ve bên cạnh.
Vì sao nhà khoa học thường dùng chuột làm thí nghiệm?
Chuột bạch được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu khoa học, nhưng trên thực tế đây là một sự lựa chọn ngẫu nhiên hay có yếu tố nào gì đặc biệt ở chúng?
Vì sao con người sợ bóng tối?
Bạn có thói quen khi đi ngủ phải để đèn sáng không? Hay thường xuyên bị mất ngủ do bị ám ảnh, sợ hãi bởi bóng đêm?
Tại sao điều hòa không đủ mát khi trời nóng gay gắt?
Trong hoàn cảnh nắng nóng gay gắt, giải pháp của nhiều người là không đi ra ngoài vào giờ nắng cao điểm và ở trong phòng sử dụng điều hòa nhiệt độ để “tránh nóng”.
Lý giải “tướng phu thê” theo góc độ khoa học: Vì sao nhiều người yêu nhau trông giống nhau một cách kỳ lạ?
Theo quan niệm dân gian, những cặp vợ chồng chung sống với nhau sẽ có tướng phu thê tức là có những điểm tương đồng trên khuôn mặt. Vậy tướng phu thê có thật hay không và tại sao lại các cặp vợ chồng lại có tướng phu thê?
Vì sao bò tót "nổi điên" với màu đỏ?
Liệu màu đỏ đã "gây thù chuốc oán" gì với bò tót mà mỗi khi nhìn thấy màu này, chúng lại nổi điên lên như vậy?
