Tại sao con người đau đầu dù não không đau?
Não không có thụ thể cảm nhận cơn đau riêng, nhưng con người vẫn có thể thấy nhức đầu do hiện tượng "đau quy chiếu".
Đau đầu là tình trạng phổ biến và có thể diễn ra ở nhiều dạng, từ nhẹ đến dữ dội, kéo dài từ vài phút đến vài ngày. Khi nhức đầu, nhiều người cho rằng các mô não đang đau đớn, nhưng điều này không chính xác.
Minh hoạ các dây thần kinh cảm giác đau gửi thông điệp đến não. (Ảnh: Mr.Cole Photographer).
Thực tế, bộ não cảm nhận được cơn đau trên khắp cơ thể, nhưng lại không có thụ thể cảm nhận cơn đau của chính nó. Vậy tại sao con người lại thấy nhức đầu?
Đau đầu có thể bắt nguồn từ các bệnh lý nền, ví dụ như viêm xoang, lượng đường trong máu thấp hoặc chấn thương đầu. Nhưng nhìn chung, hầu hết các cơn nhức đầu xuất hiện do hiện tượng "đau quy chiếu", nghĩa là cảm thấy cơn đau ở nơi khác với nơi nó thực sự xảy ra, theo tiến sĩ Charles Clarke, nhà thần kinh học kiêm chuyên gia về đau đầu tại bệnh viện Vanderbilt Health (Mỹ). Điều này tương tự như việc thoát vị đĩa đệm ở lưng có thể gây đau thần kinh tọa, đau xuống chân. Với đa số những cơn đau đầu, vấn đề thực sự xảy ra ở vị trí khác như hàm, vai hay cổ, gây đau ở cơ và dây thần kinh xung quanh não.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đau đầu do căng thẳng là loại đau đầu tái phát phổ biến nhất. Clarke cho biết, đau đầu do căng thẳng thường xảy ra do đau các cơ trên đỉnh đầu hoặc trán. Cơn đau xuất hiện khi các cơ ở mặt, cổ và da đầu bị siết chặt, có thể liên quan đến căng thẳng, theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH). Tuy nhiên, cơn đau đầu và việc các cơ bị siết chặt có thể là thứ phát, bắt nguồn từ một phản ứng căng thẳng khác như căng vai hoặc nghiến hàm.
Theo NIH, các dây thần kinh cảm nhận đau trong cơ và mạch máu xung quanh đầu, cổ, mặt có thể bị kích hoạt bởi nhiều quá trình khác nhau như mạch máu giãn, căng thẳng hoặc căng cơ. Sau đó, những dây thần kinh này sẽ gửi tín hiệu đến não, nhưng người bệnh có thể cảm thấy cơn đau như đến từ sâu trong mô não.
Tại sao chúng ta đau đầu? (Ảnh: Valentinrussanov)
Một loại đau đầu khác, đau nửa đầu, có thể dữ dội và kéo dài hơn. Rối loạn này thường mang tính di truyền và có thể gây ra các triệu chứng khác như buồn nôn. Nguyên nhân gốc rễ của chứng đau nửa đầu vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng một giả thuyết cho rằng cơn đau này liên quan đến dây thần kinh sinh ba (dây thần kinh cảm nhận ở vùng đầu và mặt) và màng cứng (lớp bảo vệ của não, nơi các mạch máu giãn ra và co lại).
Một cách giải thích khả dĩ là một kích thích điện trong não tác động đến các dây thần kinh sinh ba và gây ra phản ứng viêm. Phản ứng viêm lan truyền qua các mạch máu màng cứng và các dây thần kinh sinh ba gửi tín hiệu về cuống não. Sau đó, chỗ viêm lan đến màng não nhạy cảm với cơn đau - mô bảo vệ xung quanh não - gây ra cơn đau đầu.
Trong khi mối quan hệ giữa cơn đau trên cơ thể và đau đầu đã được thiết lập rõ ràng, thì cơ chế gây ra cơn đau đầu vẫn chưa được hiểu hết, Clarke cho biết. Nhưng theo Clarke, con người vẫn có thể xử lý tốt các vấn đề này bằng những cách như thay đổi lối sống, ví dụ tập yoga, sử dụng thuốc không kê đơn, ví dụ ibuprofen và aspirin, hoặc sử dụng thuốc kê đơn với những chứng đau đầu nghiêm trọng hơn.
Tại sao muỗi vo ve bên tai?
Chắc hẳn ai cũng từng trải nghiệm cảm giác mỗi khi chuẩn bị đi ngủ, vừa tắt đèn đã nghe thấy tiếng muỗi vo ve quanh tai.
Tại sao người Ai Cập kỳ công ướp xác?
Người Ai Cập cổ đại ướp xác người chết vì họ tin rằng đó là cách để người chết tận hưởng cuộc sống vĩnh cửu ở thế giới bên kia.
Tại sao con người hiện đại ngày càng tin ma quỷ?
Ma quỷ, chưa có một bằng chứng nào về sự tồn tại của chúng nhưng số người tin vào ma quỷ sẽ khiến bạn bất ngờ.
Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?
Nọc độc là một loại vũ khí tấn công và phòng thủ rất hiệu quả ở nhiều loài động vật, và do đó, nhiều người đã tự hỏi rằng tại sao con người không đi theo hướng tiên hóa có thể sinh ra nọc độc để có thể bảo vệ bản thân tốt hơn.
Vì sao châu Âu lại có một loại tiền giấy tưởng như “vô dụng”: Tờ 0 Euro, thậm chí còn mất chi phí để mua?
Tờ tiền giấy có giá trị bằng 0 có lẽ là độc nhất tại Liên minh Châu Âu. Về đặc điểm an ninh nhằm chống tiền giả, nó y hệt như những tờ tiền có mệnh giá “thực tế” khác.
Vì sao cá vòi voi nhìn được ở nơi u tối?
Một nghiên cứu vừa công bố đã tìm ra lời giải cho khả năng loài cá vòi voi có thể "nhìn" thấy ở môi trường nước u tối. Loài cá này sinh sống ở các khu vực lầy lội ở miền Trung và Tây Phi, với môi trường đủ các loại thực vật, bùn đất và khí bong bóng. Trước đây vài năm, người ta cứ nghĩ loài cá này bị
