Tại sao loài gấu ngủ đông mà cơ thể không hình thành cục máu đông?

Việc con người ngồi trên những chuyến bay dài có thể hình thành cục máu đông gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng những con gấu ngủ đông lại có thể tránh được hiện tượng này.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science vào ngày 14/4 đã tìm ra câu trả lời về việc loài gấu khi ngủ đông mà không hình thành cục máu đông.

Cụ thể, khi chúng bất động vào mùa đông, hàm lượng protein HSP47 trong máu thấp, khiến tiểu cầu khó kết dính vào nhau, giúp không phát triển các cục máu đông.


Một con gấu ngủ đông, cơ thể nó sẽ điều chỉnh để ngăn ngừa phát triển các cục máu đông nguy hiểm (Ảnh minh họa: Science news).

Hàm lượng protein này thấp không chỉ được tìm thấy riêng ở loài gấu mà chuột, lợn và những người với lối sống ít vận động do các vấn đề sức khỏe cũng có cùng sự bảo vệ này.

Tinen Iles, một nhà sinh vật học, Đại học Minnesota (Mỹ) cho biết: "Nghiên cứu này là một "bước tiến lớn" đã tìm ra cách động vật thích nghi để ngăn chặn các cục máu đông khi cơ thể bất động". 

Đồng thời, nó cũng giúp các nhà khoa học dựa vào cơ chế này để phát triển các loại thuốc giúp chống hình thành cục máu đông.

Protein HSP47 thường được tìm thấy trong các tế bào tạo nên các mô liên kết như xương và sụn.

Nó cũng được tìm thấy trong tiểu cầu, nơi HSP47 gắn vào collagen giúp tiểu cầu dính vào nhau.

Điều này rất hữu ích khi chúng ta bị tổn thương liên quan đến các vết cắt, trầy xước, giúp cơ thể không bị mất máu quá nhiều hay ngăn chặn máu tràn vào phổi trong phẫu thuật.

Nhà nghiên cứu Petzold, Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đại học LMU Munich, Đức và các đồng nghiệp đã phân tích mẫu máu từ 13 con gấu nâu hoang dã (Ursus arctos) vào mùa đông và mùa hè.

Kết quả cho thấy, tiểu cầu từ các mẫu máu được lấy trong thời gian ngủ đông ít có khả năng kết tụ lại với nhau hơn các mẫu mùa hè và những mẫu máu đông lại chậm hơn.

Cụ thể, gấu ngủ đông, mức protein bằng khoảng 1/50 lượng được tìm thấy khi chúng hoạt động.

Để xác nhận rằng lượng protein HSP47 thấp trong máu là tác nhân đứng sau việc giúp gấu không hình thành cục máu đông, nhóm nghiên cứu đã làm các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm với chuột.

Những con chuột thiếu protein có ít cục máu đông hơn và mức độ viêm thấp hơn so với những con vật có HSP47.

Hay những con lợn vừa mới sinh con buộc chúng phải ở cữ, nằm bất động tối đa khoảng 28 ngày cũng có mức HSP47 thấp hơn so với những con lợn bình thường.

Cơ chế này cũng phù hợp với những người ít vận động như do chấn thương tủy sống mà không bị hình thành cục máu đông.

Hiểu cách cơ thể con người điều chỉnh hàm lượng HSP47 là rất quan trọng để các nhà khoa học phát triển ra các loại thuốc có thể cân bằng  giữa việc ngăn ngừa cục máu đông và chảy máu quá nhiều.

TIN CŨ HƠN
Vì sao nhân viên Ferrari không được phép mua siêu xe của hãng?

Vì sao nhân viên Ferrari không được phép mua siêu xe của hãng?

Nhiều người nghĩ làm việc cho Ferrari có thể hưởng một số đặc quyền, như chiết khấu dành cho nhân viên khi mua siêu xe của hãng. Thực tế hoàn toàn ngược lại.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tại sao nhiệt độ không có giới hạn trên nhưng lại có giới hạn dưới là độ không tuyệt đối?

Tại sao nhiệt độ không có giới hạn trên nhưng lại có giới hạn dưới là độ không tuyệt đối?

Để nghiên cứu rõ hơn bí ẩn về nhiệt độ, các nhà khoa học đã đưa ra định nghĩa về nhiệt độ, được chia thành trên 0 và dưới 0.

Đăng ngày: 23/10/2025
Vì sao cỏ của sân bóng đá luôn có 2 màu?

Vì sao cỏ của sân bóng đá luôn có 2 màu?

Cỏ của sân bóng đá có 2 màu là thắc mắc của nhiều người khi mới biết đến môn thể thao này.

Đăng ngày: 23/10/2025
Tại sao lại có những cái tên Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ? Tưởng kiến thức căn bản nhưng không phải ai cũng biết

Tại sao lại có những cái tên Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ? Tưởng kiến thức căn bản nhưng không phải ai cũng biết

Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ đều mang những cái tên khiến người ta tò mò.

Đăng ngày: 23/10/2025
Tại sao không một chiếc máy bay nào trên thế giới có thể bay qua nóc nhà Messi?

Tại sao không một chiếc máy bay nào trên thế giới có thể bay qua nóc nhà Messi?

Dư luận từng tranh cãi xôn xao khi biết rằng, một bất động sản thuộc quyền sở hữu của Lionel Messi, ngôi sao bóng đá hàng đầu thế giới, là nơi mà các máy bay phải chọn đường vòng để bay qua.

Đăng ngày: 22/10/2025
Tại sao loài

Tại sao loài "động vật hạnh phúc nhất thế giới" có nguy cơ tuyệt chủng?

Loài động vật "hạnh phúc nhất thế giới" được nhiều người công nhận chính là họ hàng gần của chuột túi.

Đăng ngày: 21/10/2025
Vì sao khủng long bạo chúa có hai chi trước rất nhỏ?

Vì sao khủng long bạo chúa có hai chi trước rất nhỏ?

Nghiên cứu mới cho thấy hai cánh tay ngắn của khủng long bạo chúa T-rex là một cách tiến hóa giúp chúng giảm rủi ro bị thương khi săn mồi.

Đăng ngày: 18/10/2025
Khoa Học News