Tại sao loài linh trưởng vẫn còn tồn tại chứ không tiến hóa hết thành con người?

Khi bắt đầu nói về sự tiến hóa, một trong những điều đầu tiên mà chúng ta nghĩ đến là loài người đã tiến hóa từ vượn, tinh tinh và khỉ. Hay nói cách khác, chúng ta là hậu duệ hiện tại của loài khỉ.

Xuyên suốt lịch sử sự sống, đã có nhiều loài sinh vật tiến hóa từ một loài khác, thay thế hoàn toàn giống loài ban đầu. Ví dụ, chim là hậu duệ hiện tại của khủng long, một số loại cóc, bướm v.v. Tương tự, con người đã tiến hóa từ loài tinh tinh qua hàng triệu năm.

Cho nên, câu hỏi đặt ra là: nếu chúng ta tiến hóa từ loài khỉ, tại sao chúng vẫn còn tồn tại cho đến bây giờ? Chẳng phải loài người đáng nhẽ ra thay thế hoàn toàn loài khỉ và tinh tinh?

Để trả lời được câu hỏi đó, chúng ta cần tìm hiểu sâu hơn kiến thức cơ bản về sự tiến hóa của loài người với hai điều dưới đây:

Chúng ta không thật sự tiến hóa từ loài khỉ

Cho dù mọi người đều nghĩ người tinh khôn tiến hóa từ loài khỉ, nhưng trên thực tế, điều này không đúng hay ít nhất, không đúng hoàn toàn do còn phụ thuộc vào cách con người quan niệm từ "khỉ".

Con người và loài khỉ bây giờ đều tiến hóa từ cùng một tổ tiên nay đã tuyệt chủng từ khoảng 25 triệu năm trước. Mối quan hệ tiến hóa này được củng cố mạnh mẽ nhờ các phân tích ADN và tài liệu về hóa thạch.

Một nghiên cứu cho thấy người tinh khôn và loài khỉ Rhesus đều cùng sở hữu gần 93% ADN của giống loài tổ tiên này. Dựa trên sự khác biệt và tương đồng giữa hai loại ADN, các nhà nghiên cứu đã ước tính rằng khỉ Rhesus và con người đã tách khỏi tổ tiên chung từ hàng triệu năm trước.


Con người và loài khỉ bây giờ đều tiến hóa từ cùng một tổ tiên nay đã tuyệt chủng từ khoảng 25 triệu năm trước.

Thú vị ở chỗ, nói theo cách đại khái, tổ tiên của con người và khỉ bây giờ (cùng với vượn và tinh tinh) lại là một loài linh trưởng!

Cụ thể hơn, loài người đã không tiến hóa từ loài vượn và tinh tinh tồn tại ngày nay; thay vào đó, con người và khỉ (tức là vượn, tinh tinh và các loài linh trưởng khác) giống như anh em ruột thịt cùng chung cha mẹ.

Phần tiếp sau đây sẽ giải thích rõ hơn về mối quan hệ giữa con người và loài khỉ ở thời điểm hiện tại.

Con người và loài khỉ là họ hàng với nhau

Giả sử rằng một con khỉ có hai con, đặt tên là Dave và Scott.

Dave là một con khỉ thông thường, trong khi Scott là một con khỉ thông minh,  hay ít nhất, thông minh hơn nhiều so với loài khỉ bình thường.

Cả Dave và Scott đều trưởng thành và kết hôn. Dave kết hôn với một con khỉ cái bình thường, trong khi Scott kết hôn với một con khỉ cái thông minh hơn so với giống loài thông thường. Dave có một con khỉ con bình thường, trong khi Scott lại có một con khỉ con thông minh. Điều này cứ lặp đi lặp lại qua nhiều thế hệ, dẫn đến việc sản sinh rất nhiều tổ tiên của loài khỉ thông minh và vô số tổ tiên của loài khỉ thông thường.

Sự khác biệt về trí thông minh của hai loài này càng ngày càng rõ rệt cho đến khi hai loài này không còn chung nguồn gốc từ cùng một loài nữa. Nói cách khác, giống khỉ thông thường vẫn gọi là "khỉ", còn khỉ thông minh trở thành một loài hoàn toàn khác và được đặt một cái tên khác.

Điều thú vị nhất trong quá trình tiến hóa này là, nếu thiếu nguồn thức ăn khiến hai loài động vật trên phải cạnh tranh, những con khỉ thông minh sẽ khôn khéo hơn những con khỉ thông thường, dẫn đến việc loài khỉ bình thường dần tuyệt chủng.

Tuy nhiên, nếu hai loài này không phải cạnh tranh cùng một nguồn thức ăn hoặc không bị thiếu hụt nguồn thức ăn, thì hai loài có thể cùng tồn tại cùng với các dòng giống tách biệt, trong đó một loài động vật thông minh hơn loài kia.

Đây chính xác là những gì đã xảy ra với con người và tinh tinh: con người là loài khỉ thông minh và tinh tinh là những con thông thường.

Câu hỏi "Nếu con người tiến hóa từ khỉ, tại sao khỉ vẫn còn tồn tại?" tương tự như câu hỏi "Nếu bạn là hậu duệ của ông mình, tại sao bạn vẫn có anh em họ sống xung quanh bạn?".

Tóm lại, những giống loài sinh vật cùng chung tổ tiên trong quá khứ có thể song song tồn tại, giống như con người và loài khỉ. Từ góc độ tiến hóa, khỉ là anh em họ của chúng ta, vì vậy ta nên làm quen với "cây gia phả" của loài người và tìm hiểu về nó nhiều nhất có thể.

TIN CŨ HƠN
Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Bài toán "Ai giữ cá" tưởng chừng đơn giản nhưng khiến không ít người phải chào thua trước Einstein.

Đăng ngày: 17/11/2025
Súng điện từ railgun hoạt động như thế nào?

Súng điện từ railgun hoạt động như thế nào?

Tầm bắn xa hơn 20 lần, đầu đạn bay nhanh gấp hơn 10 lần các loại vũ khí quân sự thống thường – là tóm tắt ngắn gọn về uy lực của súng điện từ railgun.

Đăng ngày: 17/11/2025
Top 10 người có chỉ số IQ cao nhất thế giới

Top 10 người có chỉ số IQ cao nhất thế giới

Trên thế giới có những con người xuất chúng với chỉ số thông minh vượt trội như Albert Einstein, Stephen Hawking. Tuy nhiên, trong lịch sử thế giới có rất nhiều người có chỉ số IQ cao hơn hai nhà bác học trên.

Đăng ngày: 17/11/2025
Có tới 12 loại cầu vồng và không phải lúc nào cũng có đủ 7 màu cơ bản

Có tới 12 loại cầu vồng và không phải lúc nào cũng có đủ 7 màu cơ bản

Hồi nhỏ đi học chúng ta đã được dạy là cầu vồng hình thành khi các hạt nước trong không khí hoạt động như một cái lăng kính nhỏ, uốn, chia tách ánh sáng từ Mặt Trời và khi có đủ nước, đủ ánh nắng thì chúng ta có một quan cảnh rực rỡ với 7 màu sắc đẹp mắt.

Đăng ngày: 17/11/2025
Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Mụ phù thủy Frau Perchta, ác quỷ Krampus... là những sinh vật ma quỷ đáng sợ trong Giáng sinh.

Đăng ngày: 13/11/2025
Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Năm 2013, quân đội Nhân Dân Việt Nam đã ký hợp đồng mua máy bay vận tải C-295 cho nhiệm vụ vận chuyển vũ khí quân sự để thay thế một phần phi đội máy bay An-26 đang được sử dụng.

Đăng ngày: 13/11/2025
Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Đối với những người theo đạo Thiên Chúa Giáo và những ai đã từng đọc kinh thánh thì hẳn đã biết ngọn ngành về truyền thuyết này.

Đăng ngày: 11/11/2025
Khoa Học News