Thế giới từng bị thống trị bởi sinh vật khổng lồ không răng

Loài thằn lằn bay với sải cánh khổng lồ từng cai trị bầu trời 60 triệu năm trước và đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái kỷ Creta muộn. Tuy to xác, những con vật này không có răng.

Loài thằn lằn bay khổng lồ thuộc họ Azhdarchidae có sải cánh dài tới 12 mét và không có răng. Nghiên cứu mới cho thấy, chúng thay thế họ hàng có răng của chúng khoảng 90 triệu năm trước để trở thành loài chiếm ưu thế sau khi nồng độ cao của khí carbon dioxide giết chết các loài vi sinh vật biển quan trọng, dẫn tới tuyệt chủng hàng loạt, Livescience cho hay.


Thằn lằn bay Azhdarchid. (Hình minh họa: Mark Witton Darren Naish)

“Sự thay đổi loài thống trị từ loài thằn lằn bay có răng sang không có răng dường như phản ánh một số thay đổi cơ bản trong hệ sinh thái kỷ Phấn trắng mà chúng tôi vẫn chưa hiểu rõ”, Alexander Averianov từ Viện khoa học Nga nói.

Các tài liệu về hóa thạch cho thấy thằn lằn bay rất có thể là loài động vật có xương sống biết bay đầu tiên và chúng xuất hiện từ 220 triệu năm trước. Tên Azhdarchidae có nguồn gốc từ Ba Tư "aždarha" có nghĩa là con rồng.

Giới khoa học biết rất ít về loài thằn lằn bay, hóa thạch thu được phần lớn không đầy đủ nhất là những hóa thạch ở kỷ Creta muộn. Hầu hết hóa thạch về thằn lằn bay Azhdarchidae được bảo quản trong các lớp trầm tích, xương của chúng nhỏ hơn xương khủng long và còn sót lại rất ít, vì vậy các nhà khảo cổ học gặp rất nhiều khó khăn để ước tính thời kỳ sinh sống của chúng.

Sau khi kiểm tra 54 hóa thạch Azhdarchidae, Averianov đi đến kết luận rằng hầu hết các loài thằn lằn bay không có răng có thể sống ở gần hồ và dọc theo bờ biển, tuy nhiên việc thiếu các hóa thạch dẫn tới một số nhà khoa học khác “thổi phồng” số loài thằn lằn bay và phân loại sai một số mảnh xương.

Trong một nỗ lực để tìm hiểu thêm về sự tiến hóa của thằn lằn bay, các nhà khoa học tạo ra một cơ sở dữ liệu trực tuyến của hóa thạch được gọi là PteroTerra, bản đồ thể hiện sự phân bố của các loài sinh vật cổ đại sbằng cách sử dụng Google Earth. Kết quả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí ZooKeys.

TIN CŨ HƠN
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 15/08/2025
Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc 1.600 năm tuổi từ thời La Mã cổ đại có màu xanh ngọc khi ánh sáng chiếu từ phía trước và chuyển sang màu đỏ khi ánh sáng chiếu từ phía sau.

Đăng ngày: 09/08/2025
Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Lịch sử của một trong những địa điểm linh thiêng nhất thế giới đối với cả người Do Thái và người Hồi Giáo có lẽ sẽ phải được viết lại sau một khám phá bất ngờ của các nhà khảo cổ Israel.

Đăng ngày: 06/08/2025
Khoa Học News