Tìm thấy xác ướp cá sấu bị chặt đầu bí ẩn trong mộ cổ Ai Cập
Phân tích các xác ướp cá sấu trong một ngôi mộ Ai Cập nguyên vẹn tiết lộ cách bảo quản đặc biệt, một số thậm chí bị chặt lìa đầu.
Trong một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Plos One hôm 18/1, các nhà khảo cổ học đã kiểm tra 10 xác ướp cá sấu được khai quật tại địa điểm Qubbat al-Hawā trên bờ tây sông Nile, cho thấy những hiểu biết mới về tập tục chôn cất của người Ai Cập cổ đại.
Xác ướp cá sấu được chôn cùng nhau trong một ngôi mộ ở Ai Cập. (Ảnh: De Cupere et al).
Người Ai Cập đã ướp xác rất nhiều loài động vật như chó, mèo, cò quăm, chim săn mồi, khỉ đầu chó và cá sấu vì mục đích tâm linh, với những khám phá được thực hiện trên khắp đất nước.
"Xác ướp động vật dùng để dâng lên các vị thần mà người Ai Cập sùng bái như lễ vật tạ ơn. Quá trình ướp xác giúp kết nối thế giới con người với thần linh", đồng tác giả Bea De Cupere từ Viện Khoa học Tự nhiên Hoàng gia Bỉ, cho biết.
Cá sấu bị hiến tế đóng vai trò trung gian giữa con người và thần Sobek. Vị thần Ai Cập này gắn liền với khả năng sinh sản và thường được miêu tả là một con cá sấu hoặc một vị thần mình người đầu cá sấu.
Phần lớn xác ướp cá sấu lưu giữ trong các bảo tàng hiện nay được phủ một lượng lớn nhựa đường và quấn trong vải lanh, nên chỉ có thể nghiên cứu bằng kỹ thuật công nghệ cao như chụp X quang và cắt lớp vi tính. Điều khiến các mẫu vật ở Qubbat al-Hawā trở nên đặc biệt là cách thức chúng được bảo quản không giống với bất kỳ xác ướp cá sấu nào được phát hiện ở Ai Cập cho đến nay.
Nhóm nghiên cứu cho biết họ không tìm thấy dấu hiệu của việc loại bỏ ruột và sử dụng nhựa đường, điều này cho phép thực hiện nghiên cứu chi tiết trực tiếp về các mô và xương ở tất cả xác ướp.
"Ban đầu, có thể những con cá sấu được đặt lên mặt đất và chôn vùi trong môi trường cát để xác khô tự nhiên. Sau đó, chúng được bọc trong vải lanh và thảm lá cọ, rồi đưa đến ngôi mộ để chôn cất", De Cupere nói thêm. "Trong quá trình ướp xác, một số mẫu vật được bảo quản tốt, nhưng một số đã bị hư hỏng. Có 5 trường hợp đầu cá sấu bị chặt lìa khỏi xác sau khi khô".
Mặt lưng của một xác ướp cá sấu ở Qubbat al-Hawā. (Ảnh: De Cupere et al).
De Cupere cùng các cộng sự đã đo xương của các xác ướp và ước tính chúng dài từ 1,8 đến 3,5 m, có thể thuộc về hai loài cá sấu khác nhau là cá sấu sông Nile (Crocodylus niloticus) và cá sấu Tây Phi (Crocodylus suchus), trong đó loài thứ hai hiện không còn được tìm thấy ở Ai Cập.
Nhóm nghiên cứu không tìm thấy bất kỳ manh mối nào liên quan đến cách những con vật bị giết hoặc nơi chúng bị bắt. Tất cả 5 mẫu vật bị chặt đầu đều được thực hiện khi xác đã khô và không liên quan đến việc cắt cổ động vật sống.
Dựa trên bối cảnh khảo cổ nơi ngôi mộ được tìm thấy và thực tế là không sử dụng nhựa đường trong quá trình ướp, các nhà nghiên cứu cho rằng những xác ướp này có thể có niên đại từ thời kỳ tiền Ptolemaic vào khoảng năm 300 trước Công nguyên.
Khủng long có họ với... gà?
Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phần mô mềm trên đỉnh đầu của loài khủng long Edmontosaurus tại Canada và thấy sự tương đồng với phần mào của loài gà ngày nay.
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước
Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.
Gặp điều kỳ quặc này, bạn có thể là "con lai" của loài người khác
Các nhà khoa học đã phát hiện thêm một khác biệt giữa những người Homo sapiens thuần chủng và những người có liên quan đến cuộc hôn phối dị chủng với một loài người khác tận 60.000 năm trước.
Nguyên nhân sốc khiến đế chế Maya bốc hơi: Cảnh báo về tận thế có thật
Một nhóm nghiên cứu đã kết hợp rất nhiều hồ sơ lịch sử với các phân tích mới về hài cốt người Maya trong thời kỳ cuối của đế chế, chỉ ra một dạng ngày tận thế mà chính chúng ta cũng có thể đối mặt trong tương lai.
Sau 1.800 năm, bóng ma từ thành cổ Maya vẫn đủ hại người
Nghiên cứu mới về các tòa thành cổ Maya cảnh báo các nhà khảo cổ có thể gặp nguy hiểm vì một bóng ma từng làm hại người dân cổ đại trỗi dậy lần nữa khi bị đào bới.
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc
Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.
