Vật thể vũ trụ cực hiếm vừa được phát hiện trong Dải Ngân hà

Một thành viên mới của loại sao hiếm có, chỉ được biết đến với số lượng rất hạn chế, vừa được phát hiện trong Dải Ngân hà.

Vật thể này được gọi là MAXI J1816-195, nằm cách xa Trái đất không quá 30.000 năm ánh sáng. Theo một cơ sở dữ liệu do nhà thiên văn Alessandro Patruno biên soạn, các quan sát và điều tra sơ bộ cho thấy đó là một ngôi sao xung (hay pulsar) - vốn dĩ là các sao neutron xoay rất nhanh với chùm tia X tích tụ. Trước đây, chỉ có 18 sao xung khác được quan sát thấy.


Mô phỏng về một ngôi sao xung. (Ảnh: Getty Images).

Được biết, ánh sáng từ chùm tia X phát ra từ vật thể này lần đầu tiên được phát hiện vào ngày 7/6 bởi thiết bị giám sát hình ảnh tia X bầu trời (MAXI) của Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản, gắn ở bên ngoài Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS.

Ngay lập tức, một nhóm các nhà vật lý thiên văn dẫn đầu bởi TS. Hitoshi Negoro thuộc Đại học Nihon ở Nhật Bản đã tuyên bố rằng họ xác định được một nguồn tia X chưa từng được biết đến trước đây, nằm trong mặt phẳng thiên hà giữa các chòm sao Nhân Mã, Thuẫn Bài và Cự Xà.

Bằng cách sử dụng Máy phân tích thành phần Sao Neutron (viết tắt là NICER), một thiết bị do NASA cung cấp có tác dụng chụp tia X, các nhà nghiên cứu thu được các xung tia X ở tần số 528,6 Hz, cho thấy rằng vật thể này đang quay với tốc độ 528,6 lần mỗi giây - cùng với tần suất của một vụ nổ nhiệt hạch tia X.

Phát hiện này cho thấy MAXI J1816-195 chính xác là một sao xung với chùm tia X mới, và các nhà vật lý thiên văn đang vô cùng phấn khích về điều này.

Ở cấp độ rất cơ bản, có thể hiểu sao xung là một loại sao neutron, với lõi của nó được hình thành do sự sụp đổ của một ngôi sao khối lượng lớn, và sau đó biến thành siêu tân tinh. Những vật thể có đặc điểm chung là rất nhỏ nhưng cô đặc, tới mức chúng có thể có khối lượng gấp khoảng 2,2 lần Mặt trời, nhưng lại chỉ có đường kính khoảng 20km.

Để được xếp vào loại sao xung, một ngôi sao neutron dĩ nhiên phải... phát ra xung, hay nói cách khác đây chính là các chùm tia bức xạ được phóng ra từ các cực của ngôi sao. Do chúng thường nằm nghiêng, nên những chùm tia này quét qua Trái đất giống như những chùm ánh sáng đến từ một ngọn hải đăng, có điều là chúng rất nhanh, với vận tốc lên tới hàng trăm lần mỗi giây.

Do số lượng cực kỳ hạn chế của các sao xung từng được biết đến trước đây, bất kỳ một đối tượng mới nào khi chúng mới xuất hiện đều được xem là một phát hiện mới, và có thể mang lại thông tin quan trọng về cách thức các đối tượng được hình thành, phát triển và hoạt động.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện nơi dễ sống nhất vũ trụ, hơn cả hành tinh chúng ta

Phát hiện nơi dễ sống nhất vũ trụ, hơn cả hành tinh chúng ta

Trái đất là hành tinh may mắn nằm chính giữa vùng sự sống khá nhỏ hẹp của Hệ Mặt trời, nhưng không may mắn nhất vũ trụ. Thế giới dễ sống nhất có thể là vùng không gian quanh các mặt trời đôi.

Đăng ngày: 27/11/2025
Tổng quan về sao Diêm Vương

Tổng quan về sao Diêm Vương

Trước kia nó từng được xếp hạng là một hành tinh, sao Diêm Vương hiện được coi là thành viên lớn nhất của một vùng riêng biệt được gọi là Vành đai Kuiper.

Đăng ngày: 24/11/2025
Tổng quan về sao Kim

Tổng quan về sao Kim

Sao Kim hay Kim tinh là hành tinh thứ hai trong Hệ Mặt trời, tự quay quanh nó với chu kỳ 224,7 ngày Trái đất.

Đăng ngày: 23/11/2025
Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Cuộc sống của các phi hành gia trên ISS cũng rất khác biệt so với cuộc sống trên địa cầu vì thiếu đi trọng lực và các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Đăng ngày: 23/11/2025
Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Sao Hải Vương và Thiên Vương giống nhau đến mức các nhà khoa học đôi khi gọi các hành tinh xa xôi này là “song sinh”. Tuy nhiên, hai hành tinh băng khổng lồ này có một điểm khác biệt lớn về màu sắc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Tổng quan về sao Thiên Vương

Tổng quan về sao Thiên Vương

Sao Thiên Vương là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời; là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng lớn thứ tư trong hệ.

Đăng ngày: 21/11/2025
Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có

Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có "chuyện ấy" xảy ra không? Các nhà khoa học cũng tò mò!

NASA có một luật bất thành văn là chồng và vợ không được làm phi hành gia cùng lúc, điều này nhằm tránh việc phi hành gia bị xúc động trong quá trình làm nhiệm vụ, ảnh hưởng đến các sứ mệnh không gian.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News