Vẻ đẹp mê hoặc của các thiên hà trong vũ trụ bao la

Kính viễn vọng không gian Hubble được phóng lên quỹ đạo thấp của Trái đất vào thập niên 90 của thế kỷ trước. Từ đó đến nay, Hubble đã giúp chúng ta khám phá thêm về vũ trụ bao la với nhiều thiên hà đẹp đến nín thở.

Hầu hết các thiên hà đều có “tuổi đời” từ 10 tỷ đến 13,6 tỷ năm. Một số thiên hà lâu đời nhất hình thành khi vũ trụ chỉ mới khoảng một tỷ năm tuổi.


Hoag's Object là thiên hà trong chòm sao Serpens Caput. Nó có khoảng tám tỷ ngôi sao và chiều ngang khoảng 120.000 năm ánh sáng.

Thiên hà bao gồm các ngôi sao, hành tinh và đám mây khí cùng bụi khổng lồ, tất cả liên kết với nhau bằng lực hấp dẫn. Thiên hà lớn nhất chứa hàng nghìn tỷ ngôi sao. Cái nhỏ nhất có thể chứa vài nghìn ngôi sao. Hầu hết các thiên hà lớn đều kèm theo lỗ đen ở trung tâm, một số có khối lượng gấp hàng tỷ lần Mặt trời của Dải Ngân hà.

Trước thế kỷ 20, con người không biết đến các thiên hà khác ngoài Dải Ngân hà. Trước đó, các nhà thiên văn học coi chúng là “tinh vân” bởi trông giống như những đám mây mờ. Mọi chuyện đã thay đổi vào những năm 1920 khi nhà thiên văn học Edwin Hubble đánh giá “tinh vân” Andromeda là một thiên hà. Andromeda là thiên hà lớn gần nhất với Dải Ngân hà của chúng ta và nó đủ sáng trên bầu trời đêm để quan sát được bằng mắt thường từ Bắc Bán Cầu. Năm 1936, Hubble phân loại các thiên hà  thành bốn loại chính: thiên hà xoắn ốc, thiên hà dạng thấu kính, thiên hà hình elip và thiên hà không định hình.

Cuối tháng 3 đến giữa tháng 5 được coi là thời điểm tốt nhất trong năm để ngắm một số thiên hà tuyệt vời. Tất nhiên, cần có kính thiên văn để nhìn thấy những thiên hà ở xa.


Thiên hà Sombrero
cách Trái đất 28 triệu năm ánh sáng.


W2246-0526
là thiên hà sáng nhất từng được phát hiện.


Thiên hà Whirlpool còn có tên là Messier 51a (M51a) hoặc NGC 5194
nằm trong chòm sao Canes Venatici. Whirlpool là thiên hà đầu tiên được xếp loại vào thiên hà xoắn ốc.


Phantom (Messier 74)
là thiên hà xoắn ốc nằm trong chòm sao Song Ngư và nhỏ hơn Dải Ngân hà của chúng ta.


Large Magellanic Could
là thiên hà vệ tinh của Dải Ngân hà. Nó chỉ cách Trái đất 160.000 năm ánh sáng.


The Black Eye
là thiên hà xoắn ốc tương đối biệt lập, trong chòm sao Coma Berenices, cách Trái đất 17 triệu năm ánh sáng.


Thiên hà NGC 6753
cách Trái đất 150 triệu năm ánh sáng.


NGC 4388 là thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Xử Nữ và cách Trái đất 57 triệu năm ánh sáng.


NGC 2207 và IC 2163 là một cặp thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Đại Khuyển, cách chúng ta khoảng 80 triệu năm ánh sáng.


Thiên hà Porpoise (NGC 2936) nằm trong chòm sao Hydra. NGC 2936 đang tương tác với thiên hà hình elip NGC 2937 nằm ngay bên dưới nó.


Thiên hà Sunflower nằm ở phía Bắc chòm sao Canes Venatici với gần 400 tỷ ngôi sao.


Andromeda là thiên hà lớn gần nhất với Dải Ngân hà. Nó nằm cách Trái đất khoảng 2.480.000 năm ánh sáng.


IC 342 là một thiên hà xoắn ốc trong chòm sao Camelopardalis.

TIN CŨ HƠN
Ngắm

Ngắm "voi biết bay" cực độc ở Việt Nam

Với chiếc "vòi voi" rất dài mọc ra trên đầu và đôi cánh rực rỡ như cánh bướm, con vật này quả là một tác phẩm độc đáo của tạo hóa.

Đăng ngày: 24/10/2025
Loạt ảnh hiếm thời nhà Thanh: Nhan sắc đệ nhất kỹ nữ cũng không gây hiếu kỳ bằng đôi chân

Loạt ảnh hiếm thời nhà Thanh: Nhan sắc đệ nhất kỹ nữ cũng không gây hiếu kỳ bằng đôi chân "cực phẩm"

Là thời kỳ thường được tái hiện trong nhiều bộ phim nổi tiếng, liệu cuộc sống của người dân thời nhà Thanh có thực sự giống với phim ảnh?

Đăng ngày: 22/10/2025
Chùm ảnh AI mô phỏng cuộc sống con người năm 2100

Chùm ảnh AI mô phỏng cuộc sống con người năm 2100

Trình tạo hình ảnh bằng trí tuệ nhân tạo Midjourney đã tạo ra những mô phỏng về cuộc sống của chúng ta vào năm 2100.

Đăng ngày: 20/10/2025
45 tấm bản đồ Việt Nam qua các giai đoạn từ thế kỷ 10 (phần 1)

45 tấm bản đồ Việt Nam qua các giai đoạn từ thế kỷ 10 (phần 1)

Lãnh thổ Việt Nam qua từng thời kỳ là sự biến đổi không gian sinh tồn của người Việt, thể hiện bởi các triều đại chính thống được công nhận.

Đăng ngày: 19/10/2025
Bộ ảnh đại thần thời nhà Thanh qua ống kính nhiếp ảnh gia phương Tây

Bộ ảnh đại thần thời nhà Thanh qua ống kính nhiếp ảnh gia phương Tây

John Thomson, người Scotland, để lại loạt tác phẩm nhiếp ảnh về các trọng thần cuối thời Thanh, Trung Quốc.

Đăng ngày: 19/10/2025
Những bức ảnh kiệt tác về loài kiến khiến bạn kinh ngạc

Những bức ảnh kiệt tác về loài kiến khiến bạn kinh ngạc

Nhiếp ảnh gia người Nga Andrey Pavlov đã dành nhiều giờ đồng hồ để chụp những bức ảnh cực kỳ độc đáo về loài kiến.

Đăng ngày: 19/10/2025
45 tấm bản đồ Việt Nam qua các giai đoạn từ thế kỷ 10 (phần 2)

45 tấm bản đồ Việt Nam qua các giai đoạn từ thế kỷ 10 (phần 2)

Lãnh thổ Việt Nam qua từng thời kỳ là sự biến đổi không gian sinh tồn của người Việt, thể hiện bởi các triều đại chính thống được công nhận.

Đăng ngày: 18/10/2025
Khoa Học News