Vi khuẩn có thể hỗ trợ xây khu định cư ngoài Trái đất

Nghiên cứu mới cho thấy vi khuẩn có khả năng khai thác các nguồn tài nguyên từ đá trong điều kiện trọng trường khác nhau ngoài không gian.


Vi khuẩn S. desiccabilis (màu xanh huỳnh quang) phát triển trên đá bazan. (Ảnh: Rosa Santomartino).

Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Nature Communications hôm 10/11 tập trung vào khả năng của ba loài vi khuẩn Sphingomonas desiccabilis, Bacillus subtilis và Cupriavidus metallidurans trong việc tách các nguyên tố đất hiếm (REE) ra khỏi đá trong môi trường từ vi trọng lực đến trọng lực mô phỏng trên sao Hỏa.

REE là một tập hợp của 17 nguyên tố hóa học chiếm thành phần quan trọng trong nhiều thiết bị điện tử và hợp kim kim loại nhờ vào tính chất xúc tác và từ tính độc đáo của chúng.

Trong thí nghiệm mang tên BioRock được thực hiện trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) bởi Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), các nhà nghiên cứu đã kiểm tra độ hiệu quả của vi khuẩn trong việc tách 14 loại REE khác nhau ra khỏi đá bazan bên trong các lò phản ứng sinh học nhỏ. Đá bazan - hình thành từ dung nham nguội - được lựa chọn cho thí nghiệm bởi nó không chỉ phổ biến trên Trái đất mà còn hiện diện rất nhiều trên Mặt trăng và sao Hỏa.

Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng "khai thác sinh học" của hai loài vi khuẩn B. subtilis và C. metallidurans đều giảm trong điều kiện trọng lực thấp, trong khi S. desiccabilis vẫn chiết xuất REE tốt dưới cả ba mức trọng lực.


Phi hành gia Luca Parmitano đặt lò phản ứng sinh học vào một máy ly tâm trên ISS. (Ảnh: ESA).

"Vi trọng lực được biết đến là ảnh hưởng đến hành vi của vi khuẩn nhưng thật đáng kinh ngạc, chúng tôi không thấy bất kỳ ảnh hưởng đáng kể nào của trọng lực đến khả năng khai thác nguyên tố đất hiếm của S. desiccabilis", đồng tác giả nghiên cứu Charles Cockell từ Trung tâm Sinh vật học Thiên văn tại Đại học Edinburgh của Anh cho biết.

Khám phá mới rất có ý nghĩa bởi hoạt động khai thác sinh học có thể hỗ trợ xây dựng các khu định cư ngoài Trái đất, giúp kéo dài sự hiện diện của con người trong không gian. Nhóm nghiên cứu lưu ý thêm rằng một ngày nào đó, vi khuẩn cũng có thể được sử dụng để phá vỡ đất đá thành đất trồng, hoặc giúp chiết xuất những khoáng chất cần thiết để xây dựng các hệ thống tạo không khí và nước hỗ trợ sự sống.

Trên Trái đất, nghiên cứu này còn giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của trọng lực lên quá trình phát triển và trao đổi chất của cộng đồng vi khuẩn trên bề mặt hành tinh.

TIN CŨ HƠN
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Nhưng nếu đã từng ăn nem Phùng, chắc bạn sẽ có lúc nhận ra những lá sung ăn kèm đôi khi xuất hiện những nốt sần hết sức kỳ lạ, trông giống như mụn nổi lên vậy.

Đăng ngày: 15/12/2025
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Không như hầu hết các thực vật có hoa đều thu ong hút bướm, Joshua chỉ kết đôi với bướm đêm Yucca trong suốt cuộc đời dài đằng đẵng đến hàng trăm năm, thậm chí là 1000 năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News