Vi khuẩn có thể hỗ trợ xây khu định cư ngoài Trái đất

Nghiên cứu mới cho thấy vi khuẩn có khả năng khai thác các nguồn tài nguyên từ đá trong điều kiện trọng trường khác nhau ngoài không gian.


Vi khuẩn S. desiccabilis (màu xanh huỳnh quang) phát triển trên đá bazan. (Ảnh: Rosa Santomartino).

Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Nature Communications hôm 10/11 tập trung vào khả năng của ba loài vi khuẩn Sphingomonas desiccabilis, Bacillus subtilis và Cupriavidus metallidurans trong việc tách các nguyên tố đất hiếm (REE) ra khỏi đá trong môi trường từ vi trọng lực đến trọng lực mô phỏng trên sao Hỏa.

REE là một tập hợp của 17 nguyên tố hóa học chiếm thành phần quan trọng trong nhiều thiết bị điện tử và hợp kim kim loại nhờ vào tính chất xúc tác và từ tính độc đáo của chúng.

Trong thí nghiệm mang tên BioRock được thực hiện trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) bởi Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), các nhà nghiên cứu đã kiểm tra độ hiệu quả của vi khuẩn trong việc tách 14 loại REE khác nhau ra khỏi đá bazan bên trong các lò phản ứng sinh học nhỏ. Đá bazan - hình thành từ dung nham nguội - được lựa chọn cho thí nghiệm bởi nó không chỉ phổ biến trên Trái đất mà còn hiện diện rất nhiều trên Mặt trăng và sao Hỏa.

Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng "khai thác sinh học" của hai loài vi khuẩn B. subtilis và C. metallidurans đều giảm trong điều kiện trọng lực thấp, trong khi S. desiccabilis vẫn chiết xuất REE tốt dưới cả ba mức trọng lực.


Phi hành gia Luca Parmitano đặt lò phản ứng sinh học vào một máy ly tâm trên ISS. (Ảnh: ESA).

"Vi trọng lực được biết đến là ảnh hưởng đến hành vi của vi khuẩn nhưng thật đáng kinh ngạc, chúng tôi không thấy bất kỳ ảnh hưởng đáng kể nào của trọng lực đến khả năng khai thác nguyên tố đất hiếm của S. desiccabilis", đồng tác giả nghiên cứu Charles Cockell từ Trung tâm Sinh vật học Thiên văn tại Đại học Edinburgh của Anh cho biết.

Khám phá mới rất có ý nghĩa bởi hoạt động khai thác sinh học có thể hỗ trợ xây dựng các khu định cư ngoài Trái đất, giúp kéo dài sự hiện diện của con người trong không gian. Nhóm nghiên cứu lưu ý thêm rằng một ngày nào đó, vi khuẩn cũng có thể được sử dụng để phá vỡ đất đá thành đất trồng, hoặc giúp chiết xuất những khoáng chất cần thiết để xây dựng các hệ thống tạo không khí và nước hỗ trợ sự sống.

Trên Trái đất, nghiên cứu này còn giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của trọng lực lên quá trình phát triển và trao đổi chất của cộng đồng vi khuẩn trên bề mặt hành tinh.

TIN CŨ HƠN
Top 8 loài hoa đắt đỏ nhất hành tinh, có tiền cũng chưa chắc mua được

Top 8 loài hoa đắt đỏ nhất hành tinh, có tiền cũng chưa chắc mua được

Thậm chí có loài hoa hiếm tới mức chưa ai có thể định giá được nó.

Đăng ngày: 11/10/2025
Vì sao cây không đổ trước gió bão?

Vì sao cây không đổ trước gió bão?

15 năm trước, khi nghỉ hè tại vùng Landes, nhà vật lý Đức Claus Mattheck đứng phân vân trước một cây thông biển. Tuy bị gió tây quất ào ạt, cây thông nghiêng rạp đi nhưng vẫn không gãy.

Đăng ngày: 10/10/2025
Sâm Ngọc Linh và những điều ít ai biết

Sâm Ngọc Linh và những điều ít ai biết

Việc tìm ra Sâm Ngọc Linh có thể nói là một trong những phát hiện quan trọng bậc nhất trong lĩnh vực y dược không chỉ của Việt Nam.

Đăng ngày: 07/10/2025
15 loại trái cây được bình chọn ngon nhất thế giới

15 loại trái cây được bình chọn ngon nhất thế giới

Chôm chôm, măng cụt, sầu riêng... là những loại trái cây được liệt vào danh sách quý hiếm và ngon nhất thế giới.

Đăng ngày: 06/10/2025
Kinh hãi tò vò ngọc lục bảo, ác mộng với những con gián

Kinh hãi tò vò ngọc lục bảo, ác mộng với những con gián

Vào thời điểm con gián làm sạch cơ thể mình xong, nọc độc của tò vò ngọc lục bảo đã hoàn toàn chiếm lấy ý chí của nó.

Đăng ngày: 06/10/2025
Hydro: nguồn năng lượng mới thay thế dầu - khí trong tương lai

Hydro: nguồn năng lượng mới thay thế dầu - khí trong tương lai

LTS: Không phải vô cớ mà Thủ tướng Úc John Howard của nước chủ nhà hội nghị thượng đỉnh APEC năm nay đã nêu vấn đề thay đổi khí hậu (từ khí thải) làm chủ đề chính.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí mật của loài gián

Bí mật của loài gián

Gián, một con vật "đáng sợ" với không ít người và có mặt hầu như trong mỗi gia đình. Gần gũi như thế nhưng chưa chắc bạn đã biết nhiều về con vật sống chung với mình đâu.

Đăng ngày: 04/10/2025
Khoa Học News