Vì sao người Nhật thường xây nhà bằng gỗ, nhưng vẫn chống cháy hiệu quả?

Người Nhật có thể sử dụng gỗ để xây nên các tòa nhà 4 - 5 tầng mà không lo bị cháy vì lý do này.

Theo dòng chảy phát triển của xã hội, các vật liệu như bê tông, sắt thép được sử dụng nhiều hơn trong xây dựng nhà cửa bởi tính bền vững và hiện đại. Tuy nhiên, vẫn có một đất nước luôn sử dụng gỗ như một nét văn hóa đặc trưng từ bao đời, đó là Nhật Bản.

Ai đã từng đến Nhật Bản đều biết rằng ở quốc gia này có rất ít nhà cao tầng. Không những thế, nhà cửa ở đây đều thường được làm bằng gỗ. Ngay cả ngày nay, với sự phát triển của các công nghệ xây dựng, phần lớn nhà ở gia đình đơn lẻ, không bao gồm chung cư hoặc các khu nhà ở phức hợp khác ở Nhật vẫn được xây dựng bằng gỗ. Vì sao lại như vậy?

Nói tới Nhật Bản, chúng ta nghĩ ngay tới đảo quốc với những ngôi nhà truyền thống, được làm theo phong cách Wagoya, là thiết kế gồm có cột trụ và xà ngang chủ yếu được làm bằng gỗ và các vật liệu tự nhiên khác như giấy, rơm hay đất sét.


Nhà ở Nhật thường xây bằng gỗ, nhưng vẫn chống cháy hiệu quả nhờ được làm từ vật liệu đặc biệt. (Ảnh: Getty).

Việc sử dụng chất liệu thiên nhiên trong kiến tạo nên công trình nhà ở giúp người Nhật thích nghi được với thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng lại có một nhược điểm là dễ dàng bị phá hủy nếu một đám cháy bùng phát.

Để giải quyết vấn đề này, vào đầu những năm 1970, người Nhật đã tạo ra vật liệu mới có khả năng chống cháy nhưng vẫn giữ được các đặc tính của gỗ. Về cơ bản, họ kết hợp gỗ và thép để phát triển một bộ phận tựa như gỗ dán nhiều lớp (có tên gọi là glulam), tạo ra mối liên kết bền chắc, với khung thép bao quanh.

Khi glulam tiếp xúc với nhiệt độ cao, bề mặt của thành phần này vẫn bắt lửa. Tuy nhiên cùng lúc đó, một lớp than sẽ được hình thành, có chức năng như một lớp phủ chống cháy và tác dụng cách nhiệt.

Cách bố trí này giúp vật liệu có thể ngăn chặn nhiệt độ trong khung thép tăng lên một cách vô cùng hiệu quả. Khi ngọn lửa dần hạ nhiệt do bị bao quanh bởi vật liệu chống cháy, thành phần glulam sẽ chỉ cháy âm ỉ mà không bị phá vỡ liên kết, giúp cấu trúc của ngôi nhà bền vững.


Khi gặp ngọn lửa, một lớp than trên vật liệu sẽ được hình thành, có chức năng như một lớp phủ chống cháy và tác dụng cách nhiệt. (Ảnh: Kenken).


Số vụ cháy ghi nhận ở Osaka trong các năm 1950-2020. (Số liệu: DMA).

Trên thực tế, nguyên tắc xây dựng dựa trên glulam được cho là đã có từ những năm 1860. Bằng sáng chế đầu tiên của vật liệu này xuất hiện vào năm 1901 khi Otto Karl Freidrich Hetzer, một thợ mộc đến từ Weimar, Đức, khám phá ra việc dùng nhiều lớp gỗ và khung thép, rồi dán lại với nhau để gia tăng độ bền.

Tính hiệu quả từ vật liệu này được khẳng định sau rất nhiều vụ cháy thử nghiệm được giới chức địa phương thực hiện. Trên cơ sở đó, khái niệm Hybrid Timber (tạm dịch: gỗ kết hợp) đã được hình thành ở Nhật, và được đưa vào Luật Tiêu chuẩn Xây dựng sửa đổi năm 2000.

Cũng từ đó, người Nhật có thể sử dụng các bộ phận kết cấu từ Hybrid Timber để xây dựng nên các tòa nhà 4 - 5 tầng như khu dân cư, tòa nhà văn phòng, khu thương mại.

Ưu điểm của việc xây nhà bằng gỗ là loại vật liệu này có khả năng cách nhiệt, hút ẩm rất tốt, nên rất phù hợp với thời tiết có độ ẩm cao như ở Nhật. Gỗ sẽ giữ cho ngôi nhà ấm áp vào mùa đông nhưng vẫn mát mẻ khi hè về. Dù thời tiết bên ngoài có nóng nực hay lạnh giá, nhiệt độ trong nhà cũng được điều hòa tốt.

Ngoài việc sử dụng vật liệu gỗ để dựng nhà, người Nhật còn rất ưa chuộng sử dụng vật liệu tự nhiên này để làm đồ nội thất, vì vật liệu này cho họ cảm giác gần gũi với thế giới tự nhiên hơn. Bên cạnh đó, người Nhật luôn ưa chuộng sự hài hòa với thiên nhiên. Vì vậy ánh sáng tự nhiên luôn được đem một cách tối ưu nhất trong không gian.

Dẫu vậy, việc sử dụng vật liệu này vẫn có một số hạn chế, bất cập.

Đầu tiên đó là những đặc tính của gỗ, vật liệu sẽ dễ dàng bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi độ ẩm và có thể ảnh hưởng đến độ bền của công trình. Bên cạnh đó là tình trạng phân hủy sinh học của vật liệu, có thể diễn ra ở bất cứ đâu.

Theo một ước tính, trong môi trường ẩm ướt, độ bền và cong uốn của vật liệu Hybrid Timber có thể giảm đến 43,5%.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Vì sao Mặt trời có thể cháy sáng trong không gian mà không cần oxy?

Vì sao Mặt trời có thể cháy sáng trong không gian mà không cần oxy?

Có bao giờ bạn tự hỏi rằng tại sao Mặt trời ở trong không gian – môi trường không trọng lực, không có oxy mà nó vẫn có thể cháy sáng được hay không?

Đăng ngày: 16/05/2025
Vì sao người Trung Hoa cổ xưa viết chữ từ phải sang trái?

Vì sao người Trung Hoa cổ xưa viết chữ từ phải sang trái?

Người Trung Hoa cổ xưa viết chữ theo một trình tự rất độc đáo và khác biệt. Họ viết chữ theo hướng dọc thẳng từ trên xuống dưới và từ phải sang trái.

Đăng ngày: 16/05/2025
Vì sao trước khi nâng quan tài lên để hạ thổ, người Trung Quốc sẽ đập vỡ một cái chậu đất?

Vì sao trước khi nâng quan tài lên để hạ thổ, người Trung Quốc sẽ đập vỡ một cái chậu đất?

Mỗi hành động trong văn hóa tang lễ đều mang ý nghĩa sâu xa mà kể cả người thực hiện cũng chưa chắc hiểu hết.

Đăng ngày: 15/05/2025
Tại sao lợn hoang khiến Hoa Kỳ chịu thiệt hại lên tới 2,5 tỷ USD?

Tại sao lợn hoang khiến Hoa Kỳ chịu thiệt hại lên tới 2,5 tỷ USD?

Mỗi năm, có hơn 100 triệu USD được chi để cố gắng giảm số lượng của chúng, nhưng thiệt hại vẫn còn rất cao và dường như ngày càng tăng.

Đăng ngày: 15/05/2025
Tại sao những con kiến cô đơn thường chết rất nhanh?

Tại sao những con kiến cô đơn thường chết rất nhanh?

Kiến là những sinh vật có tính xã hội rất cao - nếu bạn đụng độ một con trong rừng mưa nhiệt đới, rất có thể có khoảng 15 triệu con nữa ở gần đó.

Đăng ngày: 14/05/2025
Trái đất có 60 nghìn tỷ tấn vàng, mỗi người có thể chia sẻ 7.000 tấn, nhưng tại sao nó vẫn có giá trị như vậy?

Trái đất có 60 nghìn tỷ tấn vàng, mỗi người có thể chia sẻ 7.000 tấn, nhưng tại sao nó vẫn có giá trị như vậy?

Vàng là một trong những loại tiền tệ có giá trị nhất từ thời cổ đại, và đến nay nó vẫn là một trong những loại tiền tệ ổn định nhất.

Đăng ngày: 14/05/2025
Tại sao đá lạnh có thể dính vào tay khi cầm?

Tại sao đá lạnh có thể dính vào tay khi cầm?

Bạn đã bao giờ lấy đá từ trong tủ lạnh ra để uống café hay nước ngọt nhưng chưa kịp cho vào ly thì ngay lập tức phát hiện ra nó đã dính chặt vào tay?

Đăng ngày: 14/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News