WWF công bố nghiên cứu về bản đồ các con sông trên thế giới
Đập và các hồ chứa đã làm suy giảm đáng kể những lợi ích do các dòng sông khỏe mạnh mang tới cho con người và tự nhiên.
Nghiên cứu mới nhất về tình trạng kết nối của các con sông do 34 nhà khoa học đến từ Đại học McGill, WWF cùng các tổ chức nghiên cứu khác vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature (Thiên nhiên) ngày 9/5 cho thấy, trong số 246 con sông dài nhất trên thế giới chỉ còn 37% trong số này còn được chảy tự do.
Nghiên cứu được thực hiện dựa trên kết quả đánh giá tình trạng kết nối của các con sông trên thế giới với tổng chiều dài là 12 triệu km. Đây là đánh giá đầu tiên trên thế giới về vị trí và phạm vi các con sông còn được chảy tự do trên Trái đất.
Đập thủy điện Pak Beng xây dựng trên dòng Mekong. (Nguồn: Pak Beng Hydropower project).
Hiện chỉ còn 21 trong số 91 dòng sông trên thế giới, với chiều dài hơn 1.000km và chảy ra biển, vẫn giữ được kết nối trực tiếp từ đầu nguồn ra đại dương. Trong số này, có phần hạ lưu của sông Mekong gồm Nam Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam còn chảy tự do. Dòng Mekong, Irrawaddy và Salween đang bị đe doạ bởi các phát triển cơ sở hạ tầng trong đó ở thượng nguồn sông Mekong bị đe dọa bởi dự án đập Sambor khổng lồ và dự án đập Stung Treng nhỏ hơn nhưng không kém phần đáng lo ngại.
Đập và các hồ chứa nước là những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới sự ngắt kết nối của các dòng sông trên thế giới. Nghiên cứu ước tính hiện có khoảng hơn 60.000 con đập lớn trên thế giới với hơn 3.700 đập thuỷ điện đang được quy hoạch hoặc xây dựng. Chúng thường được quy hoạch và xây dựng ở cấp độ dự án riêng lẻ khiến cho việc đánh giá tác động thực tế trên toàn lưu vực hoặc khu vực trở nên khó khăn.
Ông Michele Thieme, Nhà khoa học Nước ngọt của WWF và đồng tác giả nghiên cứu nói cho biết, đây là bản đồ đầu tiên cho phép chúng ta ưu tiên và bảo vệ những dòng sông còn chảy tự do trên thế giới bởi chúng là nguồn sống cho các loài động vật hoang dã và con người. Các dòng sông cung cấp nhiều nguồn lợi đa dạng nhưng chúng thường bị định giá thấp và không được coi trọng. "Các nhà ra quyết định cần phải xem xét đến toàn bộ giá trị của các con sông khi quy hoạch cơ sở hạ tầng".
Các dòng sông khoẻ mạnh làm dồi dào nguồn cá, giúp cải thiện an ninh lương thực cho hàng triệu người, bồi đắp phù sa giúp các đồng bằng không bị chìm dưới mực nước biển, giảm thiểu tác động của lũ lụt và hạn hán, ngăn mất mát cơ sở hạ tầng và xói mòn, và hỗ trợ sự giàu có của đa dạng sinh học. Sự kết nối của các con sông, khi bị ngắt mạch, sẽ dẫn tới làm suy giảm hoặc thậm chí làm mất đi những giá trị hệ sinh thái thiết yếu này.
5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến
Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), khi có thiên tai bão lũ, mọi người cần gia cố nhà cửa hoặc tìm một nơi trú ẩn an toàn.
Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử
Trong quá khứ có không ít cơn bão với sức gió mạnh kỷ lục nhưng lại không gây ra nhiều thiệt hại.
Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?
Có nhiều người nhận xét sương mù những năm gần đây dày đặc hơn so với trước. Vậy sương mù là gì? Nó có liên quan gì đến ô nhiễm môi trường không?
Sóng biển đóng vai trò quan trọng trong việc bẫy khí nhà kính
Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã nghiên cứu ảnh hưởng của các đại dương trên thế giới trong việc hấp thụ khí nhà kính.
Cố đô Campuchia suy tàn vì hạn hán
Những đợt hạn hán nghiêm trọng là một trong những nguyên nhân khiến Angkor, thành phố lớn nhất thế giới trong thời kỳ trước cách mạng công nghiệp, suy tàn và biến mất.
Nhà khoa học tìm ra cách tái chế chai nhựa thành dầu diezel
Các nhà khoa học vừa tìm ra phương pháp mới để biến chất thải nhựa thành nhiên liệu lỏng. Đây là cách sử dụng ít nhiên liệu hơn so với các phương pháp trước đó và tạo ra sản phẩm cuối cùng có chất lượng tốt hơn.
