WWF công bố nghiên cứu về bản đồ các con sông trên thế giới

Đập và các hồ chứa đã làm suy giảm đáng kể những lợi ích do các dòng sông khỏe mạnh mang tới cho con người và tự nhiên.

Nghiên cứu mới nhất về tình trạng kết nối của các con sông do 34 nhà khoa học đến từ Đại học McGill, WWF cùng các tổ chức nghiên cứu khác vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature (Thiên nhiên) ngày 9/5 cho thấy, trong số 246 con sông dài nhất trên thế giới chỉ còn 37% trong số này còn được chảy tự do.

Nghiên cứu được thực hiện dựa trên kết quả đánh giá tình trạng kết nối của các con sông trên thế giới với tổng chiều dài là 12 triệu km. Đây là đánh giá đầu tiên trên thế giới về vị trí và phạm vi các con sông còn được chảy tự do trên Trái đất.


Đập thủy điện Pak Beng xây dựng trên dòng Mekong. (Nguồn: Pak Beng Hydropower project).

Hiện chỉ còn 21 trong số 91 dòng sông trên thế giới, với chiều dài hơn 1.000km và chảy ra biển, vẫn giữ được kết nối trực tiếp từ đầu nguồn ra đại dương. Trong số này, có phần hạ lưu của sông Mekong gồm Nam Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam còn chảy tự do. Dòng Mekong, Irrawaddy và Salween đang bị đe doạ bởi các phát triển cơ sở hạ tầng trong đó ở thượng nguồn sông Mekong bị đe dọa bởi dự án đập Sambor khổng lồ và dự án đập Stung Treng nhỏ hơn nhưng không kém phần đáng lo ngại.

Đập và các hồ chứa nước là những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới sự ngắt kết nối của các dòng sông trên thế giới. Nghiên cứu ước tính hiện có khoảng hơn 60.000 con đập lớn trên thế giới với hơn 3.700 đập thuỷ điện đang được quy hoạch hoặc xây dựng. Chúng thường được quy hoạch và xây dựng ở cấp độ dự án riêng lẻ khiến cho việc đánh giá tác động thực tế trên toàn lưu vực hoặc khu vực trở nên khó khăn.

Ông Michele Thieme, Nhà khoa học Nước ngọt của WWF và đồng tác giả nghiên cứu nói cho biết, đây là bản đồ đầu tiên cho phép chúng ta ưu tiên và bảo vệ những dòng sông còn chảy tự do trên thế giới bởi chúng là nguồn sống cho các loài động vật hoang dã và con người. Các dòng sông cung cấp nhiều nguồn lợi đa dạng nhưng chúng thường bị định giá thấp và không được coi trọng. "Các nhà ra quyết định cần phải xem xét đến toàn bộ giá trị của các con sông khi quy hoạch cơ sở hạ tầng".

Các dòng sông khoẻ mạnh làm dồi dào nguồn cá, giúp cải thiện an ninh lương thực cho hàng triệu người, bồi đắp phù sa giúp các đồng bằng không bị chìm dưới mực nước biển, giảm thiểu tác động của lũ lụt và hạn hán, ngăn mất mát cơ sở hạ tầng và xói mòn, và hỗ trợ sự giàu có của đa dạng sinh học. Sự kết nối của các con sông, khi bị ngắt mạch, sẽ dẫn tới làm suy giảm hoặc thậm chí làm mất đi những giá trị hệ sinh thái thiết yếu này.

Loading...
TIN CŨ HƠN
18 điều thú vị về Nam cực và Bắc cực

18 điều thú vị về Nam cực và Bắc cực

Là hai vùng Cực của Trái đất, nơi có khí hậu luôn lạnh giá, nhưng Nam Cực và Bắc Cực chứa đựng nhiều điều khác biệt.

Đăng ngày: 22/06/2025
Công thức giữ ấm với 3 lớp áo ngay cả khi trời đổ tuyết

Công thức giữ ấm với 3 lớp áo ngay cả khi trời đổ tuyết

Vào mùa Đông, khi vừa bước chân ra khỏi chiếc giường ấm áp thì điều đầu tiên khiến mọi người bối rối chính là câu hỏi "hôm nay sẽ mặc gì đây?"

Đăng ngày: 19/06/2025
Con người đang tự hủy diệt như thế nào?

Con người đang tự hủy diệt như thế nào?

Con người đang hằng ngày tàn phá môi trường sống của chính mình theo nhiều cách, vô tình hoặc cố ý. Từ các công trình xây dựng sai lầm...

Đăng ngày: 18/06/2025
Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá và có cách nào dự đoán cũng như phòng tránh mưa đá không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc trên cho bạn.

Đăng ngày: 18/06/2025
Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão hình thành như thế nào? Vì sao lại có bão? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn biết đó.

Đăng ngày: 17/06/2025
Ô nhiễm ánh sáng là gì? Cách giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng

Ô nhiễm ánh sáng là gì? Cách giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng

Thực sự chưa bao giờ, người ta ý thức tới một mối nguy hiểm tiềm tàng khác đang "lớn dần", đó là sự ô nhiễm ánh sáng.

Đăng ngày: 15/06/2025
Kỳ lạ vùng sa mạc nằm giữa các núi băng ở Nga

Kỳ lạ vùng sa mạc nằm giữa các núi băng ở Nga

Sa mạc Chara ở Siberia là một trong những sa mạc kỳ lạ nhất thế giới, không chỉ vì nằm ở một vùng lạnh giá mà còn được bao quanh bởi hồ, sông và những ngọn núi phủ đầy tuyết.

Đăng ngày: 15/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News