Xác ướp nghìn năm của nạn nhân bị đánh tới chết

Một nhóm nhà nghiên cứu Đức phân tích xác ướp của hai người đàn ông Nam Mỹ và kết luận họ bị sát hại cách đây hơn 1.000 năm.

Các nhà nghiên cứu đến từ bệnh viện Bogenhausen, Munich, phát hiện nguyên nhân dẫn tới cái chết của các xác ướp sau khi phân tích hài cốt bằng phương pháp chụp cắt lớp vi tính 3D (3D-CT). Họ xác định một người chết sau khi bị đánh vào đầu và đâm, người còn lại bị trật xương sống. Xác ướp thứ ba thuộc về một người phụ nữ chết vì nguyên nhân tự nhiên, tổn thương ở xương nhiều khả năng xảy ra sau khi chôn cất, theo tiến sĩ Andreas G Nerlich, đồng tác giả nghiên cứu.


Xác ướp người đàn ông ở bảo tàng Marburg. (Ảnh: A-M Begerock, R Loynes, OK Peschel, J Verano, R Bianucci, I Martinez Armijo, M González, AG Nerlich)

Kết quả nghiên cứu hé lộ thông tin lịch sử quan trọng về mức độ phổ biến của bạo lực trong xã hội tiền sử. Phần lớn nghiên cứu trước đây về bằng chứng thương tích ở hài cốt thời tiền Columbia tập trung vào hộp sọ và những phần xương khác. Tuy nhiên, các nhà khoa học có thể thu được nhiều thông tin hơn từ mô mềm được bảo quản thông qua ướp xác. Quá trình này có thể xảy ra trong tự nhiên ở môi trường khô hạn phổ biến tại các khu vực phía nam Nam Mỹ, do dịch cơ thể bị khô đi nhanh hơn tốc độ phân hủy. Các nhà khoa học công bố kết quả nghiên cứu hôm 9/9 trên tạp chí Frontiers in Medicine.

Một xác ướp đàn ông trong nghiên cứu nằm ở Bảo tàng giải phẫu tại Marburg, Đức, trong khi hai xác ướp còn lại ở Bảo tàng Lịch sử và Nghệ thuật Delémont, Thụy Sĩ. Xác ướp Marburg thuộc về nền văn minh Arica ở miền bắc Chile ngày nay và đồ mai táng trong mộ hé lộ người đàn ông sống trong cộng đồng đánh cá. Từ các đặc điểm xương, nhóm nghiên cứu ước tính đó là một người đàn ông trẻ 20 - 25 tuổi, cao xấp xỉ 1,72 m. Người này được chôn ở tư thế ngồi xổm và một số chiếc răng nguyên vẹn cho thấy độ mài mòn thường gặp ở những người sử dụng ngô như nguồn thức ăn chính.

Trong khi phổi người đàn ông có vết sẹo do từng mắc bệnh lao nặng, các nhà nghiên cứu cho rằng nguyên nhân cái chết đến từ hành vi bạo lực. Sau khi phân tích bằng 3D-CT, họ kết luận xác ướp chết do cú đánh chí mạng vào đầu và bị đâm vào lưng trong lúc đang đứng hoặc quỳ. Những vết thương gây ra bởi một hoặc hai kẻ tấn công vào khoảng năm 996 - 1147, theo kết quả xác định niên đại bằng đồng vị carbon.

Hai xác ướp Delémont có thể đến từ vùng Arequipa ở tây nam Peru ngày nay, dựa theo đồ gốm trong số đồ vật mai táng. Cả hai xác ướp đều nằm ngửa, một điều khác thường đối với những xác ướp từ cao nguyên Nam Mỹ. Họ mặc quần áo dệt từ vải bông, lông lạc đà và lông chuột vizcachas.

Dữ liệu phóng xạ carbon cho thấy người đàn ông chết vào khoảng năm 902 - 994, còn người phụ nữ chết vào năm 1224 - 1282. Tình trạng động mạch chủ và các động mạch lớn khác hé lộ người đàn ông bị xơ vữa động mạch khi còn sống nhưng đây không phải nguyên nhân cái chết. Thay vào đó, người này có một vết thương lớn ở xương sống cổ do hành vi bạo lực gây ra. Hai đốt sống cổ bị trật khiến người đàn ông chết ngay lập tức. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng người phụ nữ chết do nguyên nhân tự nhiên do tổn thương ở xương nhiều khả năng xảy ra sau khi chết.

TIN CŨ HƠN
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Loài vật

Loài vật "nhì nhằng" nhất thế giới: Lên bờ thử làm thú, ngao du chán rồi lại chui xuống đại dương làm cá

Các nhà khoa học vừa khám phá ra hóa thạch của một chi động vật kỳ quặc khi nó đã "đổi nhà" giữa mặt đất và biển cả tận 2 lần.

Đăng ngày: 16/11/2025
Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Bức tranh về cuộc sống bị hóa đá ở đô thành Pompeii cổ đại đã được bổ sung một mẫu vật bất ngờ: một con rùa bị ngưng đọng thời gian suốt 2.000 năm với quả trứng nguyên vẹn trong bụng.

Đăng ngày: 15/11/2025
Phát hiện loài

Phát hiện loài "quái điểu" chuyên ăn thịt chim khổng lồ

Đại bàng Haast sống ở New Zealand, chúng nặng tới 15kg và móng vuốt dài tới 9cm, sải cánh lên đến 3m.

Đăng ngày: 14/11/2025
TQ: Lăng mộ chôn 46 cô gái khỏa thân và điều gây sốc đằng sau

TQ: Lăng mộ chôn 46 cô gái khỏa thân và điều gây sốc đằng sau

Điều kỳ lạ là 46 cỗ quan tài này có hình dáng và kích thước giống hệt nhau.

Đăng ngày: 31/10/2025
Chiến binh Goliath có thể không khổng lồ như trong Kinh thánh miêu tả

Chiến binh Goliath có thể không khổng lồ như trong Kinh thánh miêu tả

Các phiên bản đầu tiên của Kinh thánh mô tả Goliath - chiến binh Philistine cổ đại được biết đến là một người khổng lồ có chiều cao theo thuật ngữ cổ đại đạt tới bốn cubit và một sải tay.

Đăng ngày: 24/10/2025
Nhà của người La Mã cổ đại: Càng có tiền càng sống thấp, tầng lớp nghèo sống ở tầng cao nhất

Nhà của người La Mã cổ đại: Càng có tiền càng sống thấp, tầng lớp nghèo sống ở tầng cao nhất

Vào thời kỳ hưng thịnh, đế chế La Mã cổ đại là nơi tập trung những thành phố ồn áo, náo nhiệt và nhộn nhịp bậc nhất thời điểm đó. Đó là nơi cư trú của mọi công dân thuộc các tầng lớp khác nhau.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News