Các nhà khoa học phát triển công nghệ đọc suy nghĩ nhờ quét não

Các nhà khoa học phát triển thuật toán giải mã suy nghĩ với khả năng kể lại câu chuyện mà một người tưởng tượng trong đầu.

Các phương pháp đọc suy nghĩ trước đây thường đòi hỏi cấy các điện cực vào sâu trong não. Alexander Huth, nhà khoa học thần kinh tại Đại học Texas Austin, cùng đồng nghiệp phát triển phương pháp đọc suy nghĩ mới dựa vào kỹ thuật quét não không xâm lấn gọi là chụp cộng hưởng từ chức năng (fMRI), Science Alert hôm 24/10 đưa tin. Nghiên cứu mới công bố trên cơ sở dữ liệu bioRxiv.


Ảnh minh họa: Andrew Ostrovsky

fMRI theo dõi dòng chảy của máu giàu oxy qua não. Vì các tế bào não đang hoạt động cần nhiều năng lượng và oxy hơn, thông tin từ fMRI cung cấp một phép đo gián tiếp về hoạt động của não.

Phương pháp quét như vậy vốn không thể ghi lại hoạt động não theo thời gian thực, vì các tín hiệu điện do tế bào não phát ra di chuyển nhanh hơn nhiều so với tốc độ máu di chuyển trong não. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu phát hiện rằng họ vẫn có thể sử dụng phương pháp này để giải mã ngữ nghĩa trong suy nghĩ của mọi người, dù không dịch được cụ thể từng từ.

Trong nghiên cứu mới, nhóm nhà khoa học tiến hành quét não một phụ nữ và hai người đàn ông trong độ tuổi 20 và 30. Mỗi người nghe các tệp âm thanh và chương trình radio khác nhau với thời lượng tổng cộng 16 tiếng, chia thành nhiều buổi. Nhóm chuyên gia sau đó cung cấp các bản quét cho một thuật toán máy tính mang tên "bộ giải mã". Bộ giải mã so sánh các dạng mẫu âm thanh với hoạt động não được ghi lại.

Tiếp theo, thuật toán có thể dùng một bản ghi fMRI để tạo ra câu chuyện dựa trên nội dung đó. Câu chuyện khá khớp với cốt truyện gốc của tệp âm thanh hoặc chương trình radio, Huth cho biết. Như vậy, bộ giải mã có thể suy đoán câu chuyện mà mỗi người đã nghe dựa trên hoạt động não của họ.

Tuy nhiên, thuật toán cũng mắc một số lỗi, ví dụ như thay đổi đại từ của các nhân vật và cách sử dụng ngôi thứ nhất và thứ ba. "Nó biết khá chính xác những gì diễn ra, nhưng không biết rõ ai đang thực hiện", Huth nói.

Trong các thử nghiệm bổ sung, thuật toán giải thích khá chính xác cốt truyện của một bộ phim câm mà những người tham gia đã xem trong máy quét. Thuật toán thậm chí có thể kể lại câu chuyện mà những người tham gia tưởng tượng sẽ kể trong đầu. Trong dài hạn, nhóm nghiên cứu đặt mục tiêu phát triển công nghệ mới để ứng dụng cho các giao diện não - máy dành cho người không thể nói hoặc đánh máy.

TIN CŨ HƠN
Máy bay vũ trụ siêu thanh có tốc độ lên tới 11.113km/h

Máy bay vũ trụ siêu thanh có tốc độ lên tới 11.113km/h

Tại hội nghị UP Summit ở Bentonville, Arkansas, công ty khởi nghiệp Venus Aerospace giới thiệu thiết kế phương tiện siêu thanh đầu tiên mang tên Stargazer.

Đăng ngày: 11/11/2025
Thiết bị khiến chó ngừng sủa trong

Thiết bị khiến chó ngừng sủa trong "một nốt nhạc"

Những chú chó có tiếng sủa lớn và dai dẳng thường xuyên làm phiền người nuôi và ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Tuy nhiên, với thiết bị đặc biệt này, chó sẽ ngừng sủa ngay lập tức.

Đăng ngày: 11/11/2025
Chiếc áo đặc biệt chống lại camera giám sát

Chiếc áo đặc biệt chống lại camera giám sát

Bằng cách khai thác giới hạn của AI trong công nghệ nhận vật thể, nhóm nhà khoa học vượt mặt hệ thống theo dõi chỉ bằng một chiếc áo

Đăng ngày: 09/11/2025
Robot cứu hộ hình người của NASA

Robot cứu hộ hình người của NASA

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) mới giới thiệu một loại robot mới, có khả năng đứng bằng hai chân như người và được sử dụng để hỗ trợ cho các công việc cứu hộ.

Đăng ngày: 05/11/2025
Robot cứu hộ, có khả năng cứu người đuối nước một cách nhanh chóng

Robot cứu hộ, có khả năng cứu người đuối nước một cách nhanh chóng

Robot này sẽ ngoi lên từ dưới nước và cứu những người đuối nước ngay sau khi nhận được tín hiệu.

Đăng ngày: 05/11/2025
Ứng dụng lốp xe không hơi của NASA cho xe đạp

Ứng dụng lốp xe không hơi của NASA cho xe đạp

Startup Mỹ ứng dụng công nghệ do NASA phát triển cho robot sao Hỏa vào lốp xe đạp dưới mặt đất nhằm tăng độ bền và tính hiệu quả.

Đăng ngày: 27/10/2025
Súng laser mới của Trung Quốc có thể đốt cháy da trong 1 giây ở cự li 800 mét

Súng laser mới của Trung Quốc có thể đốt cháy da trong 1 giây ở cự li 800 mét

Theo South China Morning Post, súng trường laser mới này sẽ được sử dụng bởi các đội chống khủng bố trong lực lượng cảnh sát vũ trang của Trung Quốc.

Đăng ngày: 24/10/2025
Khoa Học News