Các nhà thiên văn phát hiện ngôi sao nhanh nhất trong dải Ngân Hà

Một nhóm nhà thiên văn học ở Đại học Harvard phát hiện cụm sao bay siêu nhanh, trong đó có một ngôi sao lập kỷ lục với tốc độ 8.226.967km/h.

Các nhà thiên văn học phát hiện ngôi sao chạy trốn nhanh nhất từng thấy trong dải Ngân Hà. Nó phóng với tốc độ khó tin từ một vụ nổ khổng lồ. Ngôi sao lùn trắng mang tên J0927 lao qua không gian ở 8.226.967 km/h. Được gọi là sao siêu tốc vì tốc độ của ngôi sao sẽ cho phép nó hoàn toàn thoát khỏi lực hấp dẫn của dải Ngân Hà một ngày nào đó, J0927 bay cùng 3 ngôi sao di chuyển nhanh khác. Chúng được cho là kết quả của vụ nổ siêu tân tinh loại Ia, một trong những vụ nổ dữ dội nhất trong vũ trụ. Nhóm nghiên cứu đứng đầu là Kareem El-Badry ở Trung tâm vật lý thiên văn Harvard - Smithsonian công bố phát hiện trên trang dữ liệu arXiv, Live Science hôm 15/6 đưa tin.


Mô phỏng sao lùn trắng bắn ra từ vụ nổ siêu tân tinh. (Ảnh: Mark Garlick/Science Photo Library).

Vụ nổ siêu tân tinh loại Ia xảy ra khi hai ngôi sao rơi vào quỹ đạo xoay tròn quanh nhau, một trong số chúng là sao lùn trắng. Quá trình khiến sao lùn trắng lấy đi hydro từ ngôi sao nó xoay xung quanh, tạo ra phản ứng dẫn tới vụ nổ nhiệt hạt nhân cực lớn. Nhưng một vụ nổ sao đơn giản không đủ để ngôi sao bắn ra ở tốc độ trên. Các nhà thiên văn học nghi ngờ sao siêu tốc văng ra do một dạng đặc biệt của siêu tân tinh loại Ia gọi là siêu tân tinh D6.

Trong siêu tân tinh D6, hai sao lùn trắng xoay quanh nhau, một ngôi sao lấy đi lớp heli còn sót lại trên bề mặt ngôi sao cùng hệ. Quá trình đó tạo ra nhiều năng lượng trên bề mặt sao lùn trắng "ăn thịt" đồng loại đến mức kích hoạt phản ứng nhiệt hạch lần nữa, đưa sóng xung kích vào sâu trong lõi khiến ngôi sao phát nổ.

Dù những vụ nổ siêu tân tinh mạnh như vậy có rất nhiều, bằng chứng về chúng và sao lùn trắng bị bắn ra vẫn khó tìm. Để tìm kiếm một số ứng viên, El-Badry và cộng sự xem xét danh mục sao Gaia, dự án với mục tiêu tạo ra bản đồ sao chi tiết nhất của dải Ngân Hà. Từ dữ liệu Gaia, nhóm nghiên cứu phát hiện các sao lùn trắng. Thông qua quan sát kỹ hơn thành phần hóa học của chúng (chủ yếu là oxy và carbon), họ xác nhận sao lùn trắng chạy trốn là kết quả của vụ nổ khiến chúng mất đi heli và hydro.

Các phép đo sao lùn trắng hé lộ J0927 là ngôi sao lùn trắng bỏ trốn nhanh nhất từng được quan sát trong dải Ngân Hà, đánh bại kỷ lục trước đó là 7.919.904km/h thuộc về ngôi sao D6-1. Nhóm nghiên cứu ước tính siêu tân tinh D6 có thể chiếm một nửa số siêu tân tinh loại Ia. Nhưng để chắc chắn, họ sẽ cần tìm thêm những ngôi sao bỏ trốn bay qua không gian.

TIN CŨ HƠN
Liên tiếp tìm thấy 2 siêu Trái đất nữa, 1 trong số đó nằm trong

Liên tiếp tìm thấy 2 siêu Trái đất nữa, 1 trong số đó nằm trong "vùng vàng sự sống"!

Giới thiên văn học liên tiếp nhận tin vui từ việc phát hiện ra các siêu Trái đất gần Thái Dương Hệ!

Đăng ngày: 23/10/2025
Tia sét lạ đánh xuống Trái đất, một thứ không thể tồn tại xuất hiện

Tia sét lạ đánh xuống Trái đất, một thứ không thể tồn tại xuất hiện

Các nhà khoa học tìm thấy trong một đụn cát ở Nebraska - Mỹ một thứ từng được cho là không thể tồn tại: Giả tinh thể.

Đăng ngày: 23/10/2025
Bí ẩn vành đai của sao Thổ và sự thật khủng khiếp phía sau

Bí ẩn vành đai của sao Thổ và sự thật khủng khiếp phía sau

Vành đai tuyệt đẹp của Sao Thổ có thể đã được hình thành theo cách mà không ai nghĩ tới.

Đăng ngày: 22/10/2025
So sánh ảnh chụp của kính James Webb với ảnh 100 năm trước

So sánh ảnh chụp của kính James Webb với ảnh 100 năm trước

Kính viễn vọng không gian mới và mạnh nhất của NASA, James Webb, đang mang tới những hình ảnh sắc nét về các vật thể xa xôi ngoài vũ trụ.

Đăng ngày: 22/10/2025
Phát hiện một

Phát hiện một "Trái đất khác" cách chúng ta chỉ 72 năm ánh sáng

Một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Mỹ và Nhật Bản đã tìm thấy một hành tinh mới giống Trái đất, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ rất mát.

Đăng ngày: 21/10/2025
Tổng thống Mỹ công bố cửa sổ vào thế giới 13 tỉ năm trước

Tổng thống Mỹ công bố cửa sổ vào thế giới 13 tỉ năm trước

Hình ảnh đầy đủ màu sắc và rõ nét đầu tiên từ kính viễn vọng không gian James Webb 9 tỉ USD đã đem đến cho nhân loại cái nhìn chi tiết nhất về vũ trụ sơ khai - hơn 13 tỉ năm trước.

Đăng ngày: 21/10/2025
Đã tìm ra thế giới ngoài hành tinh - Nơi con người được thai nghén?

Đã tìm ra thế giới ngoài hành tinh - Nơi con người được thai nghén?

Một vườn ươm sự sống gây choáng váng đã được xác định trong một đám mây bí ẩn gần trung tâm thiên hà chứa Trái đất Milky Way, có thể chính là cố hương của con người.

Đăng ngày: 21/10/2025
Khoa Học News