Cặp hố đen tạo ánh sáng mạnh hơn một nghìn tỷ ngôi sao

Hố đen nhỏ trong thiên hà OJ 287 đâm vào đĩa vật chất của hố đen siêu khối lượng, tạo ra đợt lóe sáng mạnh.

Hai hố đen của thiên hà OJ 287 cách Trái đất 3,5 tỷ năm ánh sáng đang tham gia một "vũ điệu" độc đáo. Hố đen khổng lồ ở trung tâm thiên hà có khối lượng gấp 18 tỷ lần Mặt Trời và là một trong những hố đen lớn nhất mà giới khoa học từng biết. Bạn đồng hành của nó chỉ có khối lượng gấp 150 triệu lần Mặt Trời.

Hố đen nhỏ hoàn thành một vòng quỹ đạo quanh hố đen lớn mất 12 năm. Trong thời gian này, nó sẽ có hai lần đâm vào đĩa vật chất bao quanh hố đen lớn và tạo ra đợt lóe sáng mạnh hơn một nghìn tỷ ngôi sao gộp lại. Tuy nhiên, thời điểm xảy ra lóe sáng không cách đều nhau do quỹ đạo của hố đen nhỏ không phải hình tròn. Vì vậy, các nhà khoa học rất khó dự đoán chính xác đợt lóe sáng tiếp theo.


Hố đen khổng lồ ở trung tâm thiên hà có khối lượng gấp 18 tỷ lần Mặt Trời.

Năm 2010, một nhóm nghiên cứu lập mô hình dự đoán với khung thời gian là ba tuần, nghĩa là đợt lóe sáng sẽ xảy ra trong ba tuần này. Mô hình được chứng minh là chính xác khi dự đoán đúng đợt lóe sáng vào tháng 12/2015.

Năm 2018, các nhà khoa học từ Viện Nghiên cứu Cơ bản Tata (Ấn Độ) xây dựng mô hình có độ chính xác cao hơn với khung thời gian chỉ là 4 tiếng. Mô hình này đã dự đoán đúng đợt lóe sáng vào ngày 31/7/2019. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Astrophysical Journal Letters hôm 28/4 vừa qua.

Kính viễn vọng không gian Spitzer của NASA đã ở đúng vị trí thích hợp để quan sát thiên hà OJ 287 vào cuối tháng 7 năm ngoái. "Thật may mắn khi chúng tôi quan sát được đợt lóe sáng với Spitzer vì không thiết bị nhân tạo nào khác có thể làm như vậy vào thời điểm đó", Seppo Laine, nhà khoa học tại Viện Công nghệ California, cho biết. Spitzer đã "nghỉ hưu" vào tháng 1 năm nay, sau 16 năm hoạt động.

Nghiên cứu mới mang đến thông tin chính xác hơn về cặp hố đen và quỹ đạo của hố đen nhỏ. Nó lao qua đĩa vật chất đúng như dự đoán, cho thấy hố đen lớn có hình dạng đối xứng và bề mặt nhẵn. Tuy nhiên, quỹ đạo của hố đen nhỏ đang dần thu hẹp, khiến nó ngày càng đến gần hố đen siêu khối lượng. Kẻ khổng lồ sẽ nuốt chửng nó trong khoảng 10.000 năm tới.

TIN CŨ HƠN
Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Theo Live Science giải thích, bụi mặt trăng thực sự rất có hại cho con người.

Đăng ngày: 04/11/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Khoa Học News