Chiếc kén kháng khuẩn giúp cá phổi "ngủ hè" tới 5 năm

Chiếc kén tạo từ mô sống đóng vai trò quan trọng bảo vệ cá phổi khỏi hơi nóng Mặt Trời và vi khuẩn trong điều kiện khắc nghiệt.

Một nhóm nhà nghiên cứu đến từ Đại học New Mexico, Đại học California và Đại học Murcia phát hiện chiếc kén tạo bởi cá phổi sống ở lòng hồ khô cạn tại châu Phi cấu tạo từ mô sống kháng khuẩn. Họ công bố kết quả nghiên cứu trên tạp chí Science Advances.


Cá phổi nổi tiếng với khả năng sống sót thời gian dài không cần nước. (Ảnh: Primitive Fishes)

Cá phổi sống ở nhiều nơi tại châu Phi, trong những hồ nước nhỏ thường khô cạn khi trời không mưa trong thời gian dài. Khi điều này xảy ra, cá phổi tạo một chiếc kén bao quanh cơ thể bằng chất nhầy. Nhờ đó, nó có thể "ngủ hè" tới 5 năm mà không cần nước. Mục đích của chiếc kén là bảo vệ cá phổi khỏi bị khô trong lúc chờ môi trường ẩm ướt trở lại. Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia phát hiện chiếc kén có vai trò đặc biệt hơn họ nghĩ.

Trước đây, giới nghiên cứu cho rằng chiếc kén chỉ đơn giản là một loại vỏ bọc, không có tác dụng gì khác ngoài ngăn chặn hơi ẩm thất thoát dưới ánh nắng gay gắt. Giờ đây, họ nhận thấy chiếc kén là do mô kháng khuẩn tạo thành.

Để tìm hiểu nhiều hơn về cá phổi và chiếc kén, các nhà nghiên cứu bắt đầu phân tích thành phần của nó vào năm 2018. Họ phát hiện bạch cầu hạt (granulocyte) dịch chuyển trong suốt thời gian cá phổi chờ nước quay trở lại. Gần đây, nhóm nghiên cứu xem xét kỹ hơn và nhận thấy chiếc kén chứa đầy bạch cầu hạt. Những bạch cầu hạt này dịch chuyển từ da vào kén một cách chậm rãi và thường xuyên. Chiếc kén không chỉ là dịch nhầy khô và còn là một bộ phận sống của cá phổi.

Ảnh chụp cho thấy bạch cầu hạt tạo ra bẫy khiến vi khuẩn bất động. Khi nhóm nghiên cứu loại bỏ bẫy từ một số mẫu vật, cá phổi trở nên dễ tổn thương hơn trước bệnh nhiễm khuẩn da và vi khuẩn gây nhiễm trùng máu. Vài dạng nhiễm khuẩn có thể dẫn tới xuất huyết. Nhóm nghiên cứu kết luận ngoài bảo vệ cá phổi khỏi hơi nóng, chiếc kén còn giúp chúng tránh nhiễm khuẩn.

TIN CŨ HƠN
Top 50 giống chó phổ biến nhất thế giới

Top 50 giống chó phổ biến nhất thế giới

Thú cưng là những người bạn đồng hành tuyệt vời đối với con người. Phổ biến nhất trong số chúng là những vật nuôi trong nhà như mèo và chó.

Đăng ngày: 17/11/2025
Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Nhiều lúc ăn trứng gà, bạn tự hỏi liệu mình có đang... sát sinh không? Bởi vì quả trứng bạn ăn nếu được ấp nở sẽ thành gà con, không phải vậy sao?

Đăng ngày: 17/11/2025
Loài cừu đặc biệt vừa giống cừu vừa giống chó

Loài cừu đặc biệt vừa giống cừu vừa giống chó

Loài cừu đặc biệt này có vẻ ngoài rất dị, chúng không giống những con cừu dễ thương, đáng yêu khác mà có những đặc điểm khiến nhiều người bị nhầm lẫn với loài lợn lông hoặc chó.

Đăng ngày: 16/11/2025
Núi xương sọ phơi bày cuộc đại thảm sát bò rừng bizon

Núi xương sọ phơi bày cuộc đại thảm sát bò rừng bizon

Cuộc thảm sát của những người bản xứ và di cư từng khiến số lượng bò rừng bizon giảm từ 60 triệu xuống còn chưa đầy 1.000 con.

Đăng ngày: 15/11/2025
Cá Hoàng đế - thảm họa môi trường mới ở hồ Trị An

Cá Hoàng đế - thảm họa môi trường mới ở hồ Trị An

Do nhu cầu kinh tế, một số người dân sống trong vùng lòng hồ Trị An (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai) đã xây dựng ao thả một số loài cá bản địa và những thảm họa về môi trường bắt đầu xảy ra. Hiện thảm hoạ đáng kể nhất là từ loài cá Hoàng đế (ngư dân lò

Đăng ngày: 15/11/2025
Khoa học đã chứng minh: Nhện là bạn, không phải kẻ thù!

Khoa học đã chứng minh: Nhện là bạn, không phải kẻ thù!

Nhiều người thường có thói quen giết chết nhện khi thấy chúng xuất hiện trong nhà mình. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng đây là điều không nên làm.

Đăng ngày: 12/11/2025
Ếch Black Rain - Loài ếch có thân hình và vẻ mặt ghê sợ

Ếch Black Rain - Loài ếch có thân hình và vẻ mặt ghê sợ

Không như những con ếch thông thường, ếch Black Rain có thân hình ngộ nghĩnh cùng với khuôn mặt cau có.

Đăng ngày: 11/11/2025
Khoa Học News