Chiếc kén kháng khuẩn giúp cá phổi "ngủ hè" tới 5 năm

Chiếc kén tạo từ mô sống đóng vai trò quan trọng bảo vệ cá phổi khỏi hơi nóng Mặt Trời và vi khuẩn trong điều kiện khắc nghiệt.

Một nhóm nhà nghiên cứu đến từ Đại học New Mexico, Đại học California và Đại học Murcia phát hiện chiếc kén tạo bởi cá phổi sống ở lòng hồ khô cạn tại châu Phi cấu tạo từ mô sống kháng khuẩn. Họ công bố kết quả nghiên cứu trên tạp chí Science Advances.


Cá phổi nổi tiếng với khả năng sống sót thời gian dài không cần nước. (Ảnh: Primitive Fishes)

Cá phổi sống ở nhiều nơi tại châu Phi, trong những hồ nước nhỏ thường khô cạn khi trời không mưa trong thời gian dài. Khi điều này xảy ra, cá phổi tạo một chiếc kén bao quanh cơ thể bằng chất nhầy. Nhờ đó, nó có thể "ngủ hè" tới 5 năm mà không cần nước. Mục đích của chiếc kén là bảo vệ cá phổi khỏi bị khô trong lúc chờ môi trường ẩm ướt trở lại. Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia phát hiện chiếc kén có vai trò đặc biệt hơn họ nghĩ.

Trước đây, giới nghiên cứu cho rằng chiếc kén chỉ đơn giản là một loại vỏ bọc, không có tác dụng gì khác ngoài ngăn chặn hơi ẩm thất thoát dưới ánh nắng gay gắt. Giờ đây, họ nhận thấy chiếc kén là do mô kháng khuẩn tạo thành.

Để tìm hiểu nhiều hơn về cá phổi và chiếc kén, các nhà nghiên cứu bắt đầu phân tích thành phần của nó vào năm 2018. Họ phát hiện bạch cầu hạt (granulocyte) dịch chuyển trong suốt thời gian cá phổi chờ nước quay trở lại. Gần đây, nhóm nghiên cứu xem xét kỹ hơn và nhận thấy chiếc kén chứa đầy bạch cầu hạt. Những bạch cầu hạt này dịch chuyển từ da vào kén một cách chậm rãi và thường xuyên. Chiếc kén không chỉ là dịch nhầy khô và còn là một bộ phận sống của cá phổi.

Ảnh chụp cho thấy bạch cầu hạt tạo ra bẫy khiến vi khuẩn bất động. Khi nhóm nghiên cứu loại bỏ bẫy từ một số mẫu vật, cá phổi trở nên dễ tổn thương hơn trước bệnh nhiễm khuẩn da và vi khuẩn gây nhiễm trùng máu. Vài dạng nhiễm khuẩn có thể dẫn tới xuất huyết. Nhóm nghiên cứu kết luận ngoài bảo vệ cá phổi khỏi hơi nóng, chiếc kén còn giúp chúng tránh nhiễm khuẩn.

TIN CŨ HƠN
Những sự thật bất ngờ về loài gấu Koala

Những sự thật bất ngờ về loài gấu Koala

Gấu Koala, hay gấu túi (tên khoa học: Phascolarctos cinereus) là một loài thú có túi ăn thực vật sống tại Úc và là loài vật duy nhất hiện còn sống trong họ Phascolarctidae.

Đăng ngày: 24/10/2025
Lươn - Loài động vật biến đổi giới tính

Lươn - Loài động vật biến đổi giới tính

Trong thế giới động vật, lươn là loài cá có thể đổi giống: lươn cái có thể biến thành lươn đực. Thường lươn to không có trứng, lươn nhỏ lại có trứng. Tại sao lại vậy? Lươn cái sau 1 lần đẻ, buống trứng sẽ chuyển hóa thành tinh hoàn, từ giống c&

Đăng ngày: 24/10/2025
Quái vật lợn có bộ dạng kỳ dị ở Indonesia

Quái vật lợn có bộ dạng kỳ dị ở Indonesia

Sở hữu những chiếc răng nanh là một niềm tự hào mà bao loài vật mong muốn, tuy nhiên cũng có những chiếc răng nanh gây không ít phiền phức cho một số loài, thậm chí là có thể giết chúng.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tại sao con lười lại... lười? Lý do hóa ra thú vị hơn chúng ta tưởng rất nhiều

Tại sao con lười lại... lười? Lý do hóa ra thú vị hơn chúng ta tưởng rất nhiều

Nếu con lười không vô địch về lười thì chẳng ai dám nhận số 2. Nhưng tại sao chúng lại chọn phong cách sống kỳ dị như thế?

Đăng ngày: 22/10/2025
Taipan nội địa: Loài rắn có nọc độc giết chết 100 người cùng lúc

Taipan nội địa: Loài rắn có nọc độc giết chết 100 người cùng lúc

Sinh sống chủ yếu tại các vùng nội địa ở Australia, loài động vật sở hữu nọc độc khủng khiếp nhất thế giới này có thể giết chết 100 người sau 45 phút cắn.

Đăng ngày: 22/10/2025
Những loài rắn độc ở Việt Nam

Những loài rắn độc ở Việt Nam

Việt Nam là nơi cư ngụ của gần 200 loài rắn, trong đó 53 loài rắn độc chủ yếu thuộc hai họ rắn lục và rắn hổ. Nhiều loài có nọc độc gây chết người chỉ sau thời gian ngắn.

Đăng ngày: 22/10/2025
Khám phá bí ẩn về thế giới động vật

Khám phá bí ẩn về thế giới động vật

Có những quan niệm ăn sâu bám rễ lâu ngày đến nỗi khi nhắc đến nó là nhiều người cứ thế tin theo mà không cần tìm hiểu nguồn gốc cũng như tính đúng sai của nó. Đối với các hiểu biết về thế giới động vật cũng vậy, nhiều khi thật khó xác định

Đăng ngày: 20/10/2025
Khoa Học News