Cuộc gặp giữa "siêu tiểu hành tinh" và Trái đất vào năm 2029

Khoảng 5 năm rưỡi nữa, một tiểu hành tinh có chiều rộng bằng Tòa nhà Empire State cao sẽ lao qua vùng không gian cách Trái đất 32.200km.

Khi đó, tàu vũ trụ OSIRIS-APEX do NASA phóng vào năm 2016 dự kiến sẽ có mặt để quan sát và nghiên cứu cuộc gặp gỡ hiếm hoi này. Sứ mệnh do các nhà khoa học của Đại học Arizona chỉ đạo, dự kiến sẽ mang lại những hiểu biết sâu sắc về sự hình thành hành tinh và kiến thức để xây dựng hệ thống phòng thủ giúp Trái đất có thể thoát khỏi "ngày tận thế" trong tương lai.

Tàu vũ trụ OSIRIS-APEX của NASA đang di chuyển khỏi Trái đất để bắt đầu cuộc hành trình kéo dài 5 năm hướng tới điểm hẹn với tiểu hành tinh Apophis vào năm 2029. (Ảnh: NASA).

Vào thời điểm được phát hiện vào năm 2004, tiểu hành tinh Apophis, được đặt tên theo con rắn quỷ hiện thân cho cái ác và sự hỗn loạn trong thần thoại Ai Cập cổ đại, được cho rằng có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với Trái đất. Tuy nhiên, các quan sát chi tiết sau đó đã loại bỏ mọi rủi ro tác động đối với Trái đất trong ít nhất một thế kỷ nữa.

Dẫu vậy, vị trí và đường đi của “siêu tiểu hành tinh” này vào năm 2029 vẫn sẽ khiến nó ở phạm vi khá gần với Trái đất - cách chúng ta chưa đến 1/10 khoảng cách tới Mặt trăng và nằm trong quỹ đạo của một số vệ tinh địa tĩnh của Trái đất.

Apophis, hình thuôn dài và hơi giống hình hạt đậu phộng, là một tiểu hành tinh bằng đá được cho là bao gồm chủ yếu là vật liệu silicat cùng với sắt và niken. Michael Nolan, phó điều tra viên chính cho biết, Apophis có chiều ngang khoảng 340 mét, sẽ đi qua bề mặt Trái đất ở khoảng cách 31.860km vào ngày 13 tháng 4 năm 2029 và có thể nhìn thấy bằng mắt thường trong vài giờ.

Nolan nói: “Đó sẽ không phải là một cảnh tưởng rực rỡ, mà nó sẽ xuất hiện dưới dạng một điểm ánh sáng trên bầu trời đêm ở châu Phi và châu Âu”.

Ước tính một tiểu hành tinh có kích thước lớn đi qua gần Trái đất như vậy sẽ xuất hiện khoảng 7.500 năm một lần. Chuyến bay ngang qua của Apophis là cuộc chạm trán đầu tiên như vậy được dự đoán trước.

Lực hấp dẫn của Trái đất có thể sẽ gây ra những xáo trộn có thể đo lường được đối với bề mặt và chuyển động của tiểu hành tinh này, làm thay đổi đường quỹ đạo và chuyển động quay của nó. Lực hấp dẫn cũng có thể gây ra lở đất trên Apophis và đánh bật đá và các hạt bụi để tạo ra cái đuôi giống sao chổi.

Tàu vũ trụ OSIRIS-APEX được thiết lập để quan sát hành trình bay ngang qua Trái đất của tiểu hành tinh này khi nó đến gần và cuối cùng bắt kịp Apophis. Những hình ảnh và dữ liệu này sẽ được kết hợp với sự quan sát của kính viễn vọng trên mặt đất để phát hiện và định lượng Apophis đã bị thay đổi như thế nào khi nó đi ngang qua Trái đất.

Tàu OSIRIS-APEX dự kiến sẽ đến gần Apophis trong tới 18 tháng - quay quanh, di chuyển xung quanh nó và thậm chí bay lơ lửng trên bề mặt của nó, sử dụng động cơ đẩy tên lửa để đẩy vật liệu rời ra và tiết lộ những gì nằm bên dưới.

Giống như các tiểu hành tinh khác, Apophis là tàn tích của Hệ mặt trời sơ khai. Khoáng vật và hóa học của nó hầu như không thay đổi trong hơn 4,5 tỷ năm, cung cấp manh mối về nguồn gốc và sự phát triển của các hành tinh đá như Trái đất.

NASA từng đâm tàu vũ trụ vào một tiểu hành tinh nhỏ vào năm ngoái trong một cuộc thử nghiệm nhằm bảo vệ Trái đất trước các thiên thể có thể tấn công và hủy diệt loài người trong tương lai. Đây là lần đầu tiên con người thay đổi chuyển động tự nhiên của một thiên thể trong lịch sử.

Apophis lớn hơn đáng kể so với tiểu hành tinh đó, nhưng nhỏ hơn so với tiểu hành tinh tấn công Trái đất 66 triệu năm trước, tiêu diệt loài khủng long. Nolan cho biết, mặc dù không đủ lớn để gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với sự sống trên Trái đất, nhưng một tiểu hành tinh cỡ Apophis tấn công với tốc độ siêu thanh vẫn có thể tàn phá một thành phố hoặc khu vực lớn, với tác động lên đại dương và gây ra sóng thần.

• Khỉ mắt xanh, ngón tay phát sáng chào đời ở Trung Quốc
• Hàng trăm ngôi sao biến mất không dấu vết, chúng đã đi đâu?
• Cách Trung Quốc phủ xanh sa mạc "biển tử thần" rộng 330.000km2