“Gan lì cóc tía": Hóa ra cóc tía là con vật kỳ lạ này

Cóc tía là con vật đã đi vào tiềm thức người Việt qua câu thành ngữ "gan lì cóc tía". Nhưng hiện tại, hầu như không ai có cơ hội bắt gặp chúng trong thực tế.


Trên phương diện khoa học, họ Cóc tía (Bombinatoridae) gồm các loài cóc có đặc trưng là thân hình dẹp, có phần bụng với màu đỏ hay vàng sặc sỡ, phân bố rộng từ châu Âu sang châu Á. (Ảnh: Getty Images).


Việt Nam chỉ có duy nhất một loài cóc tía, đó là cóc tía chân màng nhỏ, có danh pháp là Bombina microdeladigitora. Trong nhiều tài liệu ở nước ta, chúng được gọi ngắn gọn là loài cóc tía. (Ảnh: Luan Thanh Nguyen/ Berkeley.edu).


Thoạt nhìn, loài cóc này trông giống gần cóc nhà, nhưng đi sâu vào giải phẫu học sẽ thấy nhiều sự khác biệt, như lỗ mắt hình tam giác, không có màng nhĩ, lưỡi tròn gắn với thềm miệng. Dài thân của chúng khoảng 70 - 80 mm. (Ảnh: Genus Bombina.)


Mặt lưng cóc tía Việt Nam có màu đồng thau hay xanh lá cây với nhiều mụn lớn có những lỗ nhỏ để tiết nhựa - một dạng nọc độc. Mặt bụng, bàn tay, bàn chân cóc tía có những đốm lớn màu đỏ, vàng sặc sỡ trên nền đen. Cá thể đực có da xù xì hơn cá thể cái. (Ảnh: Phùng Mỹ Trung/ Vncreatures.net).


Sinh cảnh của cóc tía là vùng núi cao từ 1.200 mét trở lên. Chúng sống trong các hốc đá, bọng cây có nước, kiếm ăn chủ yếu vào ban đêm, thức ăn là các loài côn trùng. Rất ít khi thấy các cá thể cái mà chủ yếu gặp con đực. (Ảnh: Luan Thanh Nguyen/Berkeley.edu).


Các loài cóc tía có một phương cách tự vệ rất độc đáo. Khi bị đe dọa, chúng không tìm cách bỏ chạy mà sẽ lật ngửa bụng để khoe ra mảng màu cảnh báo rằng chúng rất độc, kẻ nào dại dột nuốt vào bụng thì sẽ phải "ôm hận". (Ảnh: Wikipedia).


Có lẽ, thái độ lì lợm, đầy thách thức khi đối mặt với những kẻ mạnh hơn đã khiến người Việt xưa kính nể đến mức phải thốt lên là "gan lì cóc tía". Đó cũng là thời mà cóc tía còn hiện ở nhiều nơi và rất dễ bắt gặp. (Ảnh: Jodi Rowley).


Còn ngày nay, cóc tía chân màng nhỏ đã trở thành một loài lưỡng cư rất hiếm, chỉ sinh sống rải rác trên một diện tích hẹp ở phía Nam Trung Quốc và Bắc Việt Nam. (Ảnh: Vnherps).


Ở Việt Nam thế kỷ 20, loài này từng được ghi nhận ở Hà Giang (Tây Côn Lĩnh), Lào Cai (Sapa), Lai Châu, nhưng hiện chỉ còn một quần thể trên dãy Hoàng Liên Sơn. Trong Sách Đỏ Việt Nam, chúng được xếp vào diện Rất nguy cấp. Ảnh: Bombina Facebook).


Nếu không có các biện pháp bảo tồn thích hợp, loài cóc tía của Việt Nam sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị biến mất trong tương lai. Khi đó, chúng chỉ còn để lại một di sản duy nhất là câu "gan lì cóc tía". (Ảnh: Bombina Facebook).

Loading...
TIN CŨ HƠN
Quái vật nửa ếch - rắn - giun siêu

Quái vật nửa ếch - rắn - giun siêu "dị" ở Việt Nam

Loài ếch kỳ lạ này sở hữu bề ngoài giống rắn, khiến không ít người hoảng sợ khi lần đầu tiên nhìn thấy chúng.

Đăng ngày: 30/04/2025
Kỳ giông Mexico: đứt chân thì mọc chân, “vỡ tim” vẫn cứu được nhưng lại sắp tuyệt chủng

Kỳ giông Mexico: đứt chân thì mọc chân, “vỡ tim” vẫn cứu được nhưng lại sắp tuyệt chủng

Kỳ giông Mexico là sinh vật rất độc đáo, với khả năng tái tạo như người hành tinh Namek trong bộ truyện "7 viên ngọc rồng".

Đăng ngày: 29/04/2025
Thói quen ngủ lạ thường của các loài động vật

Thói quen ngủ lạ thường của các loài động vật

Nhiều loài động vật tập tính ngủ độc đáo như ngủ đứng, ngủ trong khi bơi hoặc không ngủ suốt vòng đời.

Đăng ngày: 29/04/2025
Những hình ảnh chân thực nhất về

Những hình ảnh chân thực nhất về "quái vật sông Amazon"

Không có đôi nanh nhọn hoắt cũng như nọc độc chết người, nhưng trăn Anaconda vẫn là một cái tên khiến tất cả phải rùng mình sợ hãi khi nghĩ đến.

Đăng ngày: 28/04/2025
Động vật rừng Việt Nam (1)

Động vật rừng Việt Nam (1)

Việt Nam được coi là một trong những nước thuộc vùng Đông Nam Á giàu về đa dạng sinh học. Ở Việt Nam, do sự khác biệt lớn về khí hậu từ vùng gần Xích đạo tới giáp vùng cận nhiệt đới, cùng với sự đa dạng về địa hình đã tạo nên sự đa dạng về thiên nhiê

Đăng ngày: 28/04/2025
44 sự thật đầy thú vị về loài khỉ mà bạn chưa biết

44 sự thật đầy thú vị về loài khỉ mà bạn chưa biết

Khỉ được xem như một trong những “họ hàng” gần nhất của loài người, và hầu hết chúng ta đều tin rằng mình biết rõ về người “họ hàng” này. Tuy nhiên, những thông tin sau đây có thể làm bạn bất ngờ về loài động vật thông minh, hoạt bát này.

Đăng ngày: 27/04/2025
10 loài săn mồi nguy hiểm nhất

10 loài săn mồi nguy hiểm nhất

Kĩ năng săn mồi, những bộ hàm, móng vuốt sắc nhọn và nọc độc chết người “trời phú” đã biến các động vật này thành những kẻ săn mồi đẳng cấp.

Đăng ngày: 27/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News