Giải mã vụ nổ bí ẩn khiến bầu trời "sáng rực" suốt 23 ngày đêm

Vụ nổ đã thắp sáng bầu trời trong 23 ngày đêm vào năm 1054 sau Công nguyên có thể là vụ nổ của một loại siêu tân tinh hiếm gặp, một nghiên cứu mới cho biết.

Vào ngày 4 tháng 7 năm 1054 - khoảng 700 năm trước khi Mỹ bắn pháo hoa lần đầu tiên, một ánh sáng bí ẩn đã phát nổ trên bầu trời. Vụ nổ có thể nhìn thấy trên khắp thế giới, tồn tại trên bầu trời ban ngày gần một tháng và có thể nhìn thấy vào ban đêm trong gần hai năm, theo NASA.


Hình ảnh ngoạn mục chụp bằng tia X về tinh vân Pa 30, tàn tích của siêu tân tinh cổ đại Ngôi Sao Khách - (Ảnh: NASA).

Vào thời điểm đó, các nhà thiên văn học Trung Quốc gọi vụ nổ bí ẩn là một "ngôi sao khách" - một thiên thể tạm thời trên trời dường như xuất hiện từ hư không, sau đó biến mất thành hư vô. Thế nhưng, các kính viễn vọng không gian hiện đại như Hubble của NASA tiết lộ rằng "vị khách" kỳ lạ của Trái đất đang ở đây (mặc dù cách xa 6.500 năm ánh sáng).

Giờ đây, câu đố sau 840 năm vừa được giải đáp thông qua một nghiên cứu quốc tế. Theo giáo sư Albert Zijlistra từ Đại học Manchester (Anh), thành viên nhóm nghiên cứu, vật thể kỳ lạ trên bầu trời năm xưa chính là tinh vân Pa 30, thứ giờ đây chỉ có thể nhìn thấy qua kính thiên văn. Tinh vân Pa 30 được "phát hiện" vào năm 2013, nhưng khi so sánh tuổi và vị trí, họ phát hiện đó chính là Ngôi Sao Khách trong tài liệu cổ Trung Quốc.

Theo Live Science, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Ngôi Sao Khách hay Pa 30 không chỉ là 1, mà là 2 ngôi sao cực kỳ dày đặc đã va chạm nhau bên trong thiên hà chứa Trái Đất Milky Way và phát nổ. Vụ nổ gây ra sự hình thành một ngôi sao siêu nóng mới, ngày nay gọi là sao Parker và một tinh vân - vốn là lớp vỏ khí và bụi đang giãn nỡ - chính là Pa 30.

Vài năm 1181, tinh vân Pa 30, khi đó còn là "siêu tân tinh", tức tàn tích của ngôi sao mới nổ, đã hiện ra rõ ràng trên bầu trời từ ngày 6-8 năm trước đến tận 6-2 năm đó, theo Astrophysical Journal Letters.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Sirius là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với độ sáng biểu kiến bằng -1,47, sáng gần gấp hai lần so với Canopus, ngôi sao sáng thứ hai.

Đăng ngày: 23/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Thế giới chúng ta đang biết không phải là vô hạn. Nhiều người thắc mắc, nếu vũ trụ hữu hạn thì nó phải là một phần của một cái gì đó.

Đăng ngày: 18/10/2025
Khoa Học News