Hài cốt 20 người hiến tế dưới kim tự tháp Maya

Hài cốt mất đầu của 20 người đàn ông trẻ tuổi ở kim tự tháp Maya ở miền nam Mexico chứng tỏ công trình này là đài tưởng niệm.


Một số bộ hài cốt ở kim tự tháp Công trình 18. (Ảnh: INAH).

Những nạn nhân hiến tế được chôn trong hai cụm mộ riêng biệt đào cách nhau 1.200 năm, hé lộ tượng đài có thể thờ phụng các vị thần Maya suốt nhiều thế kỷ, IFL Science hôm 21/4 đưa tin. Theo nhóm nghiên cứu đến từ Viện Nhân chủng học và Lịch sử Mexico (INAH), cách nạn nhân bị hành quyết cung cấp bằng chứng rõ ràng cho thấy công trình gắn liền với cái chết và thần cai quản địa ngục. Họ cho rằng người chết kém may mắn bị tước đi phần đầu để hiến dâng lên kim tự tháp và cũng cố mối liên hệ của nó với thế giới bên kia.

Nằm ở di chỉ khảo cổ Moral-Reforma trên bán đảo Yucatan, kim tự tháp có tên Công trình 18 nhiều khả năng được xây theo từng giai đoạn, đòi hỏi hiến tế người để kỷ niệm mỗi phần đã hoàn thành. Do đó, hai lần hành quyết tập thể liên quan tới những sự kiện quan trọng trong quá trình xây dựng kim tự tháp.

Giai đoạn đầu tiên là cuối thời Tiền cổ điển, kéo dài từ năm 300 trước Công nguyên tới năm 250. Dù nhóm nghiên cứu chưa thể xác định niên đại chính xác của hài cốt, sự tồn tại của 567 vật thờ cúng đi kèm như nữ trang đính hạt, mũi lao, kim bằng xương, giúp các nhà nghiên cứu xếp hài cốt vào khung thời gian trên.

Bao gồm 7 nấm mồ riêng biệt, cụm mộ lâu đời hơn chứa xương của ít nhất 12 nạn nhân, một số người dường như sắp xếp theo tư thế ngồi ngay sau khi chết trong khi những người còn lại được chuyển tới sau khi chôn ở nơi khác. Kết quả là nhiều bộ xương không có sự nhất quán. Cụm mộ thứ hai gồm 13 nấm mồ từ thời kỳ Cuối cổ điển, kéo dài từ năm 600 đến 900. Trong số đó, nhà nghiên cứu đến được 8 cá nhân bị mất đầu và đặt riêng biệt để dâng lên kim tự tháp.

Cả hai cụm mộ đều bao gồm những người đàn ông trưởng thành trẻ tuổi có dấu hiệu tác động để thay đổi hình dáng hộp sọ. Đó là quá trình nẹp đầu ở độ tuổi rất nhỏ thường gặp trong xã hội Maya trước thời Columbia. Ngoài ra, hai cá nhân có phần răng đã chỉnh sửa, có thể do mài và gắn ngọc thạch vào răng trước. Kết luận của nhóm nghiên cứu còn mang tính sơ bộ và công tác khai quật ở Moral-Reforma vẫn đang diễn ra.

TIN CŨ HƠN
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Lần đầu tiên "dung nhan" của siêu quái thú lớn nhất từng bước đi trên Trái đất được tiết lộ đầy đủ thông qua một hộp sọ khổng lồ vừa được khai quật tại Hệ tầng Winton ở bang Queensland nước Úc.

Đăng ngày: 15/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng:

Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng: "Kho báu" mà Đức Quốc xã giấu nhẹm đi

4 tấn vàng của Đức Quốc xã đã được tìm thấy tại một cung điện từ thế kỷ 18.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Một người dò kim loại ở hạt Kent - Anh đã thực sự trúng mánh khi mặt dây chuyền bằng đồng bà tình cờ tìm thấy trong một trang trại được tuyên bố là kho báu quốc gia.

Đăng ngày: 06/12/2025
Khoa Học News