"Kho báu 3 loài người” trong hầm đá bí ẩn ở Trung Á

Một kho báu khảo cổ vô song vừa được tìm thấy bên bờ suối ở Tajikistan, là nơi 3 loài người khác nhau có thể đã từng chung sống.

Một nhóm khảo cổ đã tìm kiếm dọc dòng sông Zeravshan ở Tajikistan và phát hiện ra một hầm đá bí ẩn là di chỉ của tận 3 loài người khác nhau: Homo sapiens, Neanderthals và Denisovans.

Homo sapiens chính là "người tinh khôn" hay "người hiện đại", tức là chúng ta. Trong khi đó, 2 loài người còn lại là những người anh em họ cùng chi Homo (chi Người), đã tuyệt chủng khoảng 30.000-40.000 năm trước.

Từ lâu, một số bằng chứng DNA trong chính chúng ta cho thấy 3 loài người này đã có những giai đoạn cùng sinh sống và giao phối dị chủng với nhau.

Một số bằng chứng khảo cổ hiếm hoi cũng ủng hộ điều này, bao gồm các hang động có dấu tích của 2 trong 3 loài người này và những bộ hài cốt mang đặc điểm lai rõ nét giữa 2 loài.

Vì vậy, hầm đá bí ẩn mà các nhà khoa học vừa tìm thấy bên một dòng suối thuộc hệ thống sông Zeravshan ở Tajikistan rất đặc biệt khi chứa tàn tích của cả 3 loài nói trên.


Một số công cụ đá được khai quật từ hầm đá - (Ảnh: ĐẠI HỌC HEBREW).

Di chỉ này được đặt tên là Soii Havzak, được khai quật từ năm 2023. Cho đến nay, các nhà khảo cổ đã thu thập được vô số dụng cụ đá, xương động vật... chỉ ra hoạt động sinh sống của con người cổ đại.

Theo bài công bố trên tạp chí Antiquity, kết quả giám định sơ bộ cho thấy hầm đá này được con người chọn làm nơi trú ẩn tận 150.000 năm trước và nhiều nhóm người khác nhau đã lần lượt sử dụng nó suốt 130.000 năm.

Không chỉ chứa dấu vết của cả 3 loài người khác nhau, các bằng chứng còn cho thấy họ đã cùng chung sống vào một số thời kỳ.

"Chúng tôi hy vọng rằng nghiên cứu đang diễn ra tại địa điểm này sẽ tiết lộ những hiểu biết mới về cách các nhóm người khác nhau có thể đã tương tác trong khu vực này" - TS Yossi Zaidner từ Viện Khảo cổ học thuộc Đại học Hebrew ở Jerusalemm Israel) nói với tờ Live Science.

TS Zaidner cũng giải thích rằng hầm đá này nằm trên tuyến đường gọi là Hành lang núi Nội Á (IAMC) của Trung Á, nơi 3 loài người nói trên chọn làm tuyến đường di cư phổ biến và cũng là nơi họ gặp gỡ, tương tác.

Người cổ đại không phải là những cá nhân duy nhất lựa chọn khu vực này để đi qua.

Thung lũng sông này sau đó đã trở thành một phần của Con đường tơ lụa nổi tiếng, kết nối nhiều nền văn minh từ Trung Quốc đến Đế chế La Mã thông qua hoạt động giao thương sôi động.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Quái thú 218 triệu tuổi đầu đại bàng, mình cá sấu lộ diện ở Mỹ

Quái thú 218 triệu tuổi đầu đại bàng, mình cá sấu lộ diện ở Mỹ

Một loài quái thú được tìm thấy ở bang Texax - Mỹ đã làm các nhà khoa học bối rối hơn 3 thập kỷ.

Đăng ngày: 16/04/2025
Tổ tiên của loài chim - Chim thủy tổ (Archaeopteryx)

Tổ tiên của loài chim - Chim thủy tổ (Archaeopteryx)

Loài chim tiến hóa ra sao? Đây là một đề tài khó của khoa học. Chim có bộ xương mềm yếu lại bay ở trên không, ít có dịp hóa thạch, nên tài liệu hóa thạch về gốc gác loài chim rất hiếm, cả thế giới chỉ mới p

Đăng ngày: 16/04/2025
Hà Nội sẽ chi 1.800 tỉ phục dựng điện Kính Thiên

Hà Nội sẽ chi 1.800 tỉ phục dựng điện Kính Thiên

Hà Nội sẽ tập trung nguồn lực bảo tồn các công trình lịch sử, văn hóa tại nội đô. Trong đó, TP sẽ chi 1.800 tỉ đồng thực hiện dự án phục dựng điện Kính Thiên.

Đăng ngày: 12/04/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 11/04/2025
Tìm thấy giống loài

Tìm thấy giống loài "chưa từng được biết đến" trong lăng mộ bà nội Tần Thủy Hoàng

Khi khai quật hầm mộ của bà nội Tần Thủy Hoàng, các nhà khảo cổ không thể ngờ được rằng mình lại tìm ra một giống loài mới cho ngành sinh vật học thế giới.

Đăng ngày: 08/04/2025
Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Bằng công nghệ hiện đại, các khoa học gia đã tạo nên một phiên bản "hợp lý" hơn về gương mặt của Chúa Jesus.

Đăng ngày: 06/04/2025
Con người bắt đầu mặc “quần áo” từ bao giờ?

Con người bắt đầu mặc “quần áo” từ bao giờ?

Theo các nhà khảo cổ học, họ tìm ra bằng chứng thời điểm sớm nhất tổ tiên loài người không “cởi truồng” là ở những khu vực khảo cổ như Gran Dolina thuộc dãy núi Atapuerca ở Tây Ban Nha, liên quan tới loài người Homo antecessor có niên đại khoảng 780.000 năm về trước.

Đăng ngày: 06/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News