Kinh ngạc dấu hiệu bạo lực gây chết người của người Viking tại Na Uy và Đan Mạch
Người Viking ở Na Uy có khả năng chết vì bạo lực cao hơn nhiều so với người Viking ở Đan Mạch. Những bộ xương người Viking ở Na Uy có nhiều khả năng mang dấu hiệu bạo lực gây chết người hơn so với ở Đan Mạch, có thể là vì xã hội ở Na Uy ít phân tầng hơn.
Một phân tích mới cho thấy những người Viking sống ở nơi hiện nay là Na Uy có khả năng bị giết hại dã man cao hơn nhiều so với những người Viking sống ở Đan Mạch. Những phát hiện này khiến nhóm nghiên cứu ngạc nhiên, vì tỷ lệ bạo lực ở thời đại Viking tại Na Uy và Đan Mạch từ lâu được cho là tương đương nhau, các nhà nghiên cứu viết.
Trong nghiên cứu này, nhóm đã so sánh hai nhóm bộ xương Viking gồm 30 bộ xương được tìm thấy ở Na Uy và 82 bộ xương được tìm thấy ở Đan Mạch. Họ phát hiện ra rằng "11 trong số 30 cá nhân tại Na Uy được nghiên cứu (chiếm 37 %) đã phải chịu cái chết thảm thương, tất cả đều bị tấn công bằng vũ khí có lưỡi và/hoặc vũ khí nhọn", nhóm đã viết trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Anthropological Archaeology số ra tháng 9.
Ngược lại, ở Đan Mạch, chỉ có sáu cá nhân (chiếm khoảng 7%) gặp phải cái chết thảm thương và nhiều người trong số họ đã bị hành quyết bằng cách treo cổ hoặc chặt đầu.
Một hộp sọ của người Viking cho thấy dấu vết chấn thương do vật cùn gây ra ở trán. (Ảnh: Lisa Mariann Strand)
Bị chết trong các cuộc xung đột?
Để tìm hiểu lý do tại sao nhiều người Viking ở Na Uy phải chịu cái chết dữ dội hơn, nhóm nghiên cứu đã xem xét sâu hơn các ghi chép khảo cổ học và lịch sử từ thời điểm đó ở Na Uy và Đan Mạch. Các bộ xương từ khắp đất nước Na Uy, mặc dù không có ví dụ nào từ các vùng cực bắc của đất nước. Nhiều bộ xương từ Đan Mạch đến từ các vùng phía đông hoặc trung tâm của đất nước. Niên đại của các bộ xương dao động từ thế kỷ thứ sáu đến thế kỷ thứ 11. Trong khi khung thời gian chính xác của thời đại Viking được các học giả tranh luận, thường được xác định là vào khoảng năm 800-1050, vì vậy một số bộ xương được sử dụng trong nghiên cứu có niên đại trước thời đại Viking.
Các ghi chép lịch sử và khảo cổ học cho thấy những người Viking bị giết trong các cuộc đột kích được chôn cất tại vùng đất họ tấn công và không mang về quê nhà, nghĩa là những bộ xương trong các bộ sưu tập này có thể không bị giết trong các cuộc đột kích ở nước ngoài mà bị giết tại quê nhà.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng, người Viking ở Na Uy có khả năng được chôn cùng vũ khí cao hơn nhiều so với người Viking ở Đan Mạch.
Các nhà nghiên cứu cho biết: "Một đặc điểm đáng chú ý ở Na Uy là sự hiện diện của vũ khí, đặc biệt là kiếm, cùng với bộ xương trong các ngôi mộ. Nghiên cứu đã xác định được hơn 3.000 thanh kiếm từ thời kỳ Đồ Sắt muộn và thời kỳ Viking ở Na Uy, với chỉ vài chục thanh kiếm ở Đan Mạch. Những phát hiện này cho thấy vũ khí đóng vai trò quan trọng trong bản sắc và địa vị xã hội của người Viking Na Uy - nhấn mạnh thêm mối liên hệ của nền văn hóa này với bạo lực".
Phía sau hộp sọ bị tổn thương
Nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng trong Thời đại Viking, chính quyền ở nơi hiện là Đan Mạch có vẻ như tập trung hơn ở Na Uy. Các công sự Thời đại Viking ở Đan Mạch lớn hơn và phức tạp hơn ở Na Uy, các nhà nghiên cứu cho biết, điều này cho thấy chính quyền đã tập hợp nhiều người và nguồn lực hơn để xây dựng chúng so với chính quyền ở Na Uy.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra các bia đá có khắc chữ ở Na Uy và Đan Mạch. Họ phát hiện ra rằng các bia đá ở Đan Mạch cho thấy nhiều bằng chứng hơn về hệ thống phân cấp xã hội, chẳng hạn như việc sử dụng danh hiệu.
Nhóm nghiên cứu đề xuất rằng chính quyền tập trung hơn ở Đan Mạch có thể đã thành công hơn trong việc hạn chế bạo lực và có lẽ bạo lực xảy ra thường là các vụ hành quyết do chính quyền thực hiện.