Kính viễn vọng 10 tỷ USD phát hiện thiên hà cổ nhất từ trước đến nay

Sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng James Webb, các nhà thiên văn học tại Scotland đã phát hiện thiên hà cổ nhất từng được tìm thấy, hình thành khoảng 235 triệu năm sau Big Bang.

Trong bài viết đăng trên tạp chí arXiv, các nhà thiên văn học từ Đại học Edinburgh (Scotland) đã phát hiện thiên hà được cho là cổ nhất từng được con người quan sát. Nó cách chúng ta 35 tỷ năm ánh sáng, hình thành khoảng 235 triệu năm sau vụ nổ lớn (Big Bang).

Thiên hà được đặt tên CEERS-93316 với mức dịch chuyển đỏ (redshift) 16,7. Trong thiên văn học, thuật ngữ này mô tả vật thể phát ra ánh sáng đỏ khi rời xa vật quan sát, hệ quả của vũ trụ giãn nở. Mức dịch chuyển đỏ càng cao đồng nghĩa vật thể quan sát càng xa chúng ta, hình thành trong vũ trụ càng sớm.

Kính viễn vọng 10 tỷ USD phát hiện thiên hà cổ nhất từ trước đến nay
CEERS-93316 là thiên hà cổ nhất mà James Webb phát hiện cho đến nay. (Ảnh: CEERS).

Dữ liệu dùng để phát hiện thiên hà được thu thập từ kính viễn vọng James Webb do Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) và Cơ quan Vũ trụ Canada (CSA) cùng vận hành.

Thiên hà mới phát hiện là một phần của dự án Cosmic Evolution Early Release Science (CEERS), sử dụng James Webb để tìm các vật thể cổ nhất ngoài vũ trụ. Chỉ trước đó một tuần, dữ liệu của kính viễn vọng 10 tỷ USD giúp các nhà thiên văn học từ Đại học Harvard phát hiện GLASS-z13, thiên hà được hình thành khoảng 300 triệu năm sau Big Bang.

Không chỉ CEERS-93316, nhóm nghiên cứu còn quan sát một thiên hà cổ khác, có tên CEERSJ141946.35+525632.8 (Maisie's Galaxy) với mức dịch chuyển đỏ 14,3, hình thành khoảng 280 triệu năm sau Big Bang.

"Chúng tôi đang sử dụng loại kính viễn vọng được thiết kế chính xác cho việc nghiên cứu này, và nó thật tuyệt vời", Callum Donnan, nghiên cứu sinh về vật lý thiên văn tại Đại học Edinburgh, đồng tác giả bài báo cho biết.

James Webb được phóng vào tháng 12/2021, hoạt động chính thức từ tháng 7 năm nay sau khi hiệu chỉnh. Đây là bản kế nhiệm của kính viễn vọng Hubble, dùng để phát hiện các ngôi sao, thiên hà cổ đại, phục vụ tìm hiểu lịch sử hình thành của vũ trụ. Những công cụ hiện đại giúp James Webb thu thập nhiều chi tiết hơn so với Hubble.

Kính viễn vọng 10 tỷ USD phát hiện thiên hà cổ nhất từ trước đến nay
Mục tiêu quan sát khác là Maisie's Galaxy, hình thành 280 triệu năm sau Big Bang. (Ảnh: CEERS).

Trong thời gian tới, các nhà khoa học đặt mục tiêu phát hiện những vật thể hình thành khoảng 100 triệu năm sau Big Bang. Do đó, kỷ lục về thiên hà cổ nhất được tìm thấy nhiều khả năng thường xuyên bị phá vỡ trong thời gian tới.

Theo BBC, đây mới là kết quả nghiên cứu sơ bộ, cần các phân tích chuyên sâu hơn để tính toán khoảng cách. Một trong số đó là phân tích quang phổ, tức chia nhỏ ánh sáng để xác định thành phần màu dựa trên bước sóng. Quá trình này còn tiết lộ thành phần hóa học của thiên hà.

Dựa trên lý thuyết, những ngôi sao đầu tiên trong vũ trụ được hình thành bởi hydro, heli và lithium tạo ra sau vụ nổ. Từ đó, chúng mới kết hợp để tạo thành các nguyên tử nặng hơn, giới thiên văn gọi chung là kim loại.

Từ khóa liên quan:
Loading...
TIN CŨ HƠN

"Cơn sốt tỷ đô" của các cường quốc thế giới: Cạnh tranh để tìm kiếm thứ đắt hơn vàng!

Mỹ đang báo trước một " cơn sốt" lớn trong không gian và không nước nào - từ Trung Quốc đến Nga - muốn bị bỏ lại phía sau!

Đăng ngày: 30/07/2022
Phát hiện hố Mặt trăng có nhiệt độ phù hợp cho người sống

Phát hiện hố Mặt trăng có nhiệt độ phù hợp cho người sống

Sử dụng dữ liệu từ tàu LRO, các chuyên gia NASA nhận thấy nhiệt độ trong hố trũng ở vùng Mare Tranquilitatis trên Mặt trăng chỉ khoảng 17 độ C.

Đăng ngày: 29/07/2022
Hàn Quốc sẽ phóng tàu vũ trụ đầu tiên đến Mặt trăng

Hàn Quốc sẽ phóng tàu vũ trụ đầu tiên đến Mặt trăng

Hàn Quốc sắp trở thành nước thứ 7 trên thế giới phóng tàu thăm dò Mặt Trăng với tàu Danuri, dự kiến bay quanh Mặt Trăng ít nhất một năm.

Đăng ngày: 29/07/2022
Quái vật xuyên không từ thế giới 10 tỉ năm trước làm chói lòa kính thiên văn

Quái vật xuyên không từ thế giới 10 tỉ năm trước làm chói lòa kính thiên văn

Các nhà thiên văn học đã tìm ra lời giải cho những vụ nổ biệt lập, bí ẩn, sáng rực rỡ trong tia gamma: Những vật thể quái vật thuộc về các thiên hà ma quỷ 10 tỉ năm trước.

Đăng ngày: 29/07/2022
Các mặt trăng khổng lồ của Galilean đã ngăn cản sự hình thành hệ thống vành đai khổng lồ xung quanh sao Mộc

Các mặt trăng khổng lồ của Galilean đã ngăn cản sự hình thành hệ thống vành đai khổng lồ xung quanh sao Mộc

Một đặc điểm chung đặc biệt của các hành tinh khổng lồ trong Hệ Mặt Trời là sự hiện diện của các hệ thống vành đai quay quanh hành tinh.

Đăng ngày: 29/07/2022
Áo phi hành gia Apollo 11 bán đấu giá gần 2,8 triệu USD

Áo phi hành gia Apollo 11 bán đấu giá gần 2,8 triệu USD

Chiếc áo được phi hành gia Buzz Aldrin mặc khi bay lên Mặt Trăng vào năm 1969 thu về số tiền kỷ lục trong cuộc đấu giá hôm 26/7.

Đăng ngày: 29/07/2022
Tên lửa SpaceX có thể sẽ

Tên lửa SpaceX có thể sẽ "ship" những tòa nhà này lên sao Hỏa trong tương lai

Tương lai con người có thể sẽ sống trong một tòa nhà như thế này ở sao Hỏa.

Đăng ngày: 29/07/2022
Tiêu điểm
Khoa Học News