Mặt trăng đã biến hình, lộn ngược từ trong ra ngoài

Thiên thể chúng ta đang nhìn thấy trên bầu trời có thể không phải là Mặt trăng nguyên bản.

Theo Science Alert, một nghiên cứu mới dẫn đầu bởi các nhà khoa học hành tinh Weigang Liang và Adrien Broquet từ Đại học Arizona (Mỹ) chỉ ra lớp phủ của Mặt trăng có thể đã bị lộn ngược trong quá khứ kỳ lạ của nó.

Điều này xảy ra khoảng 4,22 tỉ năm trước, tức vài trăm triệu năm sau khi vệ tinh mang tên Mặt trăng kết tụ lại từ các mảnh vỡ ra của Trái đất sơ khai và hành tinh Theia.


Sơ đồ minh họa cho thấy hai dòng chảy tích tụ chứa ilmenit do lớp phủ Mặt trăng bị đảo lộn - (Ảnh: ĐẠI HỌC ARIZONA).

Theia là một thiên thể giả thuyết to bằng sao Hỏa đã lao vào địa cầu 4,5 tỉ năm trước, hợp nhất và tạo thành Trái đất ngày nay.

Dấu vết của lớp phủ bị đảo lộn được phát hiện từ bất thường tại khu vực mang tên KREEP Terrane trên Mặt trăng, giàu kali, các nguyên tố đất hiếm và phốt pho một cách bất ngờ.

KREEP Terrane cũng thuộc về một đồng bằng bazan rộng lớn trên Mặt trăng, nơi giàu khoáng chất gọi là ilmenit - làm từ titan và sắt - khá đậm đặc giống như đá chứa nó.

Lẽ ra khi magma kết thúc quá trình làm mát và kết tinh, các khoáng chất đậm đặc phải dần chìm về phía lõi hành tinh. Còn nếu chúng được đưa lên một ít bởi hoạt động núi lửa, lẽ ra chúng phải được dàn đều trên khắp thiên thể.

Trên thực tế, Mặt trăng ngày nay có một bề mặt hết sức kỳ quặc, bất đối xứng về mặt hóa học. Đó là một điểm vô lý khác. Lẽ ra Mặt trăng phải giống với Trái đất hơn, vì cả hai cũng được tạo ra bởi Trái đất sơ khai và Theia.

Phân tích qua các mô hình khác nhau, cuối cùng nhóm nghiên cứu xác định việc tập trung các nguyên tố nặng một cách bất thường ở khu vực này chỉ có thể do lớp phủ của Mặt trăng hoàn toàn bị đảo lộn sau khi hình thành.

Sự xáo trộn này đã lật ngược các vật liệu ở phần dưới cùng của lớp phủ lên tận bên trên ở một số nơi, từ đó tạo ra sự bất thường.

Tất nhiên, vỏ của một thiên thể cũng bị ảnh hưởng lớn bởi sự xáo trộn của lớp phủ trong một quá trình tái chế đá khắc nghiệt. Do đó, có thể nói toàn bộ Mặt trăng sơ khai đã bị biến dạng, khác biệt rất nhiều so với thiên thể được Trái đất và Theia "sinh ra" ban đầu.

TIN CŨ HƠN
Hành tinh chứa được 1.321 Trái đất bên trong đâm vào Mặt trời, chuyện gì sẽ xảy ra?

Hành tinh chứa được 1.321 Trái đất bên trong đâm vào Mặt trời, chuyện gì sẽ xảy ra?

Chúng ta đều biết hậu quả khủng khiếp khi một ngôi sao chổi va vào Trái đất. Thế nhưng, nếu sao Mộc đâm vào Mặt trời thì chuyện gì sẽ xảy ra?

Đăng ngày: 11/12/2025
Bằng chứng sốc: Con người ra đời từ thứ kinh khủng nhất vũ trụ?

Bằng chứng sốc: Con người ra đời từ thứ kinh khủng nhất vũ trụ?

Siêu máy tính mạnh nhất thế giới và kỹ thuật trí tuệ nhân tạo (AI) đã mô phỏng thành công cách carbon-12 - hạt mầm của con người, muôn loài và cả người ngoài hành tinh - được tạo nên từ các môi trường cực đoan nhất vũ trụ.

Đăng ngày: 10/12/2025
Tìm ra

Tìm ra "thế giới người khổng lồ" 13 tỉ năm tuổi

Theo tờ Space, ngày nay những "người khổng lồ" vĩ đại nhất trong thế giới các vì sao cũng chỉ nặng gấp chục lần Mặt trời của chúng ta.

Đăng ngày: 10/12/2025
Cánh buồm Mặt trời giúp tàu vũ trụ tới sao Hỏa trong 26 ngày

Cánh buồm Mặt trời giúp tàu vũ trụ tới sao Hỏa trong 26 ngày

Một nhóm nhà khoa học mô phỏng chuyến đi tới sao Hỏa và không gian liên sao bằng cánh buồm Mặt Trời làm từ aerographite với kết quả ấn tượng.

Đăng ngày: 10/12/2025
Đây chính là nơi nóng nhất trong vũ trụ

Đây chính là nơi nóng nhất trong vũ trụ

Nơi nóng nhất trong vũ trụ có thể là chuẩn tinh 3C273 với nhiệt độ ước tính khoảng 10 nghìn tỷ độ C.

Đăng ngày: 09/12/2025
Tàu Mặt trăng của Nga chụp ảnh từ ngoài không gian

Tàu Mặt trăng của Nga chụp ảnh từ ngoài không gian

Luna-25, tàu đổ bộ Mặt Trăng đầu tiên của Nga phóng lên không gian hôm 11/8 gửi về những hình ảnh đầu tiên ngoài vũ trụ.

Đăng ngày: 09/12/2025
Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Loài người trên Trái đất từ lâu vẫn nghĩ rằng mình cô đơn trong vũ trụ và hiện vẫn đang cố gắng một cách vô vọng tìm kiếm những nền văn minh ngoài hành tinh. Trong khi đó có thể chính họ là những người ngoài hành tinh thứ thiệt.

Đăng ngày: 08/12/2025
Khoa Học News