Mặt trăng đã biến hình, lộn ngược từ trong ra ngoài

Thiên thể chúng ta đang nhìn thấy trên bầu trời có thể không phải là Mặt trăng nguyên bản.

Theo Science Alert, một nghiên cứu mới dẫn đầu bởi các nhà khoa học hành tinh Weigang Liang và Adrien Broquet từ Đại học Arizona (Mỹ) chỉ ra lớp phủ của Mặt trăng có thể đã bị lộn ngược trong quá khứ kỳ lạ của nó.

Điều này xảy ra khoảng 4,22 tỉ năm trước, tức vài trăm triệu năm sau khi vệ tinh mang tên Mặt trăng kết tụ lại từ các mảnh vỡ ra của Trái đất sơ khai và hành tinh Theia.


Sơ đồ minh họa cho thấy hai dòng chảy tích tụ chứa ilmenit do lớp phủ Mặt trăng bị đảo lộn - (Ảnh: ĐẠI HỌC ARIZONA).

Theia là một thiên thể giả thuyết to bằng sao Hỏa đã lao vào địa cầu 4,5 tỉ năm trước, hợp nhất và tạo thành Trái đất ngày nay.

Dấu vết của lớp phủ bị đảo lộn được phát hiện từ bất thường tại khu vực mang tên KREEP Terrane trên Mặt trăng, giàu kali, các nguyên tố đất hiếm và phốt pho một cách bất ngờ.

KREEP Terrane cũng thuộc về một đồng bằng bazan rộng lớn trên Mặt trăng, nơi giàu khoáng chất gọi là ilmenit - làm từ titan và sắt - khá đậm đặc giống như đá chứa nó.

Lẽ ra khi magma kết thúc quá trình làm mát và kết tinh, các khoáng chất đậm đặc phải dần chìm về phía lõi hành tinh. Còn nếu chúng được đưa lên một ít bởi hoạt động núi lửa, lẽ ra chúng phải được dàn đều trên khắp thiên thể.

Trên thực tế, Mặt trăng ngày nay có một bề mặt hết sức kỳ quặc, bất đối xứng về mặt hóa học. Đó là một điểm vô lý khác. Lẽ ra Mặt trăng phải giống với Trái đất hơn, vì cả hai cũng được tạo ra bởi Trái đất sơ khai và Theia.

Phân tích qua các mô hình khác nhau, cuối cùng nhóm nghiên cứu xác định việc tập trung các nguyên tố nặng một cách bất thường ở khu vực này chỉ có thể do lớp phủ của Mặt trăng hoàn toàn bị đảo lộn sau khi hình thành.

Sự xáo trộn này đã lật ngược các vật liệu ở phần dưới cùng của lớp phủ lên tận bên trên ở một số nơi, từ đó tạo ra sự bất thường.

Tất nhiên, vỏ của một thiên thể cũng bị ảnh hưởng lớn bởi sự xáo trộn của lớp phủ trong một quá trình tái chế đá khắc nghiệt. Do đó, có thể nói toàn bộ Mặt trăng sơ khai đã bị biến dạng, khác biệt rất nhiều so với thiên thể được Trái đất và Theia "sinh ra" ban đầu.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.

Đăng ngày: 25/12/2025
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025
99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

Các nhà khoa học đang dần tự tin khẳng định về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 24/12/2025

"Hành tinh chì" nặng hơn 4.000 Trái đất khiến giới khoa học hoang mang

Xuất hiện cùng hàng loạt đặc điểm kỳ lạ đến khó tin trong tầm mắt "thợ săn ngoại hành tinh" TESS của NASA, thế giới cách chúng ta 730 năm ánh sáng làm đảo lộn nhiều lý thuyết thiên văn.

Đăng ngày: 24/12/2025
Tín hiệu không gian được Tesla phát hiện thực chất là gì?

Tín hiệu không gian được Tesla phát hiện thực chất là gì?

Vào năm 1899, Nikola Tesla đã vô tình nghe thấy một âm thanh kỳ lạ và nhịp nhàng khi đang sử dụng máy thu sóng vô tuyến trong phòng thí nghiệm.

Đăng ngày: 23/12/2025
Tiết lộ rùng mình từ

Tiết lộ rùng mình từ "kho báu" thủy tinh 1.800 năm ở Nam Cực

Bảy mảnh thủy tinh đặc biệt được tìm thấy từ độ sâu 279 dưới lòng lục địa băng giá Nam Cực được các nhà khoa học mô tả là một phát hiện "bằng vàng".

Đăng ngày: 23/12/2025
Trái đất nhận tín hiệu lạ: Quái vật vũ trụ

Trái đất nhận tín hiệu lạ: Quái vật vũ trụ "bảy khuôn mặt" xuất hiện?

Một thứ như ánh đèn flash mạnh từ vũ trụ đã xuất hiện trong tầm nhìn của Kính viễn vọng vô tuyến MeerKAT, đặt tại Nam Phi. Đó có thể là một loại quái vật vũ trụ hoàn toàn mới.

Đăng ngày: 23/12/2025
Khoa Học News