Nghiên cứu cho thấy: Thành phố Maya cổ đại có hình dáng giống cá sấu

Thành phố Nixtun-Ch'ich' có sức chứa hàng nghìn cư dân của người Maya cổ đại trông như một con cá sấu khi nhìn từ trên cao.

Thành phố Nixtun-Ch'ich' có niên đại hơn 2.500 năm với bố cục hình bàn cờ độc đáo. Nằm trên rìa phía tây nam của hồ Petén Itzá, ngày nay là khu Petén, Guatemala, Nixtun-Ch'ich' là khu dân cư lớn và mạnh nhất trong vùng dưới thời tiền cổ điển, thời kỳ đánh dấu sự chuyển biến từ quần thể săn bắt - hái lượm sang xã hội nông nghiệp phức tạp hơn, Newsweek hôm 13/11 đưa tin.


Bản đồ thành phố Nixtun-Ch'ich' nhìn từ trên cao. (Ảnh: Timothy Pugh)

Đặc điểm nổi bật nhất của thành phố là khu đô thị hình bàn cờ, được xây dựng vào khoảng năm 800 - 500 trước Công nguyên hoặc thậm chí sớm hơn. Các ô bàn cờ tập trung trên con đường dài 3,2km gồm 21 tòa nhà nằm theo hướng đông nam, có thể hướng thẳng về phía Mặt Trời mọc vào một số ngày trong năm, theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Frontiers in Political Science. Prudence Rice, giáo sư nhân chủng học ở Đại học Nam Illinois, thành viên nhóm nghiên cứu, cho rằng thiết kế khách thường của thành phố Nixtun-Ch'ich' trông giống tấm lưng cá sấu.

Cá sấu đóng vai trò quan trọng đối với người Maya và đại diện cho nhiều thứ, theo Timothy Pugh, giáo sư nhân chủng học ở Trường Queens, Đại học Thành phố New York, cộng sự của Rice ở Nixtun-Ch'ich'. Ngoài gắn liền với đổi mới chu kỳ mùa, cá sấu còn là biểu tượng của sinh sản và tái sinh. Cá sấu trong tự nhiên sinh sống ở hai môi trường là trên cạn và dưới nước, do đó đại diện cho tính đối ngẫu trong vũ trụ học ở Trung Bộ châu Mỹ cổ đại.

Theo Rice, thiết kế của thành phố Nixtun-Ch'ich' có ý nghĩa tinh thần to lớn, mô phỏng cá sấu trong truyền thuyết, minh họa vai trò của sức mạnh lý tưởng trong sự phát triển xã hội phức tạp. Dù khu vực này ngày nay nằm trên bán đảo nhô ra giữa hồ Petén Itzá và phủ đầy cỏ dại, nghiên cứu trong vài thập kỷ qua của Pugh và Rice hé lộ địa hình của thành phố cổ. Bản đồ tạo bởi dữ liệu GPS cho thấy hình dạng cấu trúc bên trong thành phố với mạng lưới gồm nhiều đường thẳng. Di chỉ trông như một con cá sấu với hình dạng đối xứng hai bên và các khu phố trông như phần lưng đầy vảy của con vật.

Theo Pugh, thành phố Nixtun-Ch'ich' là ví dụ duy nhất về di chỉ khảo cổ từ thời Maya được xây dựng phỏng theo cá sấu. Nhưng nhóm nghiên cứu cũng nhấn mạnh cần tìm thêm bằng chứng như đồ tạo tác hay tác phẩm nghệ thuật mô tả thành phố bên cạnh một con cá sấu để củng cố giả thuyết thiết kế trên nằm trong chủ ý xây dựng của người Maya cổ đại.

TIN CŨ HƠN
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Chuyên gia tìm thấy báu vật nhỏ xíu trong mộ cổ có giá hơn 3.200 tỷ

Chuyên gia tìm thấy báu vật nhỏ xíu trong mộ cổ có giá hơn 3.200 tỷ

Không ngờ báu vật nhỏ xíu được đặt trên đầu của người tiểu thiếp trong mộ cổ này lại có giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Đó là gì?

Đăng ngày: 12/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút,

Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút, "biến mất" ngay sau khi khai quật

Bức tượng này là độc nhất trong số 7000 tượng binh mã trong lăng Tần Thủy Hoàng.

Đăng ngày: 06/09/2025
Điều kinh ngạc trong ngôi mộ cổ 4000 năm tuổi mới được phát hiện ở Trung Quốc

Điều kinh ngạc trong ngôi mộ cổ 4000 năm tuổi mới được phát hiện ở Trung Quốc

4000 năm tuổi được khai quật ở Thanh Hải, sau khi nhìn thấy hài cốt của chủ nhân ngôi mộ, tất cả các nhà khảo cổ học tại đây đã bật khóc.

Đăng ngày: 02/09/2025
Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Đây là lần đầu tiên nhóm chuyên gia này đào được một sinh vật sống từ một ngôi mộ cổ hơn 2.000 năm.

Đăng ngày: 30/08/2025
Trung Quốc công bố

Trung Quốc công bố "tuổi thật" của di chỉ Tam Tinh Đôi và hàng nghìn cổ vật: Có 1 thứ độc nhất!

13.000 cổ vật, đồ tạo tác được tìm thấy ở Tam Tinh Đôi khiến các nhà khảo cổ kinh ngạc, góp phần giải mã bí ẩn nền văn hóa cách đây 3.000 năm.

Đăng ngày: 30/08/2025
Khoa Học News