Người bản ngữ cuối cùng qua đời, ngôn ngữ này chính thức biến mất

Một ngôn ngữ bản địa từ vùng cực nam của Nam Mỹ đã biến mất hoàn toàn sau khi người bản ngữ cuối cùng qua đời.


Bà Cristina Calderon là người cuối cùng nói tiếng Yamana của cộng đồng Yagan. (Ảnh: Reuters).

Hôm thứ Tư (16-2), bà Cristina Calderon đã qua đời ở tuổi 93. Ngôn ngữ chính của bà là tiếng Yamana của cộng đồng Yagan. Sau cái chết của chị gái bà vào năm 2003, Calderon là người cuối cùng trên thế giới có thể nói được ngôn ngữ này. Bà đã cố gắng lưu giữ kiến thức của mình bằng cách biên soạn một quyển từ điển bằng tiếng Yamana với các bản dịch sang tiếng Tây Ban Nha.

Lidia Gonzalez, con gái của Calderon, nói trên Twitter: "Sau khi mẹ ra đi, một phần quan trọng trong ký ức văn hóa của người dân chúng tôi đã không còn nữa". Gonzalez là một trong những đại diện hiện đang soạn thảo hiến pháp mới ở Chile.

Tuy nhiên, Gonzalez cũng cho rằng quyển từ điển mà mẹ cô biên soạn sẽ phần nào bảo tồn ngôn ngữ Yamana. Cô nói: "Mặc dù khi mẹ tôi qua đời, vô số kiến thức đặc biệt có giá trị đã bị mất đi về mặt ngôn ngữ, nhưng trên thực tế chúng ta vẫn còn khả năng cứu vãn và hệ thống hóa ngôn ngữ Yamana". 

Mặc dù vẫn còn vài chục người Yagan trên toàn thế giới, nhưng qua nhiều thế hệ, những người trong cộng đồng đã ngừng học ngôn ngữ này.

Calderon sống trong một ngôi nhà đơn sơ và kiếm sống bằng nghề bán tất dệt kim ở thị trấn Villa Ukika của Chile, một thị trấn do người Yagan thành lập ở ngoại ô Puerto Williams.

Tổ tiên của cộng đồng này từng sinh sống trên các quần đảo ở cực nam Nam Mỹ, nay là Chile và Argentina, khu vực gần Nam Cực băng giá.

TIN CŨ HƠN
Những vụ tàu ngầm mất tích bí ẩn nhất thế giới

Những vụ tàu ngầm mất tích bí ẩn nhất thế giới

Tàu ngầm là cỗ máy chiến tranh dưới nước vô cùng độc đáo. Nó được thiết kế để hoạt động bí mật dưới nước nhằm thực hiện nhiệm vụ do thám, trinh sát, triển khai biệt kích và chiến đấu.

Đăng ngày: 27/10/2025
Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa trên Trái Đất cùng phun trào?

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa trên Trái Đất cùng phun trào?

Với những dòng nham thạch nóng bỏng chảy xuống và những đốm lửa trong mây bụi, quang cảnh một ngọn núi lửa phun trào vừa đáng sợ lại vừa đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 27/10/2025
Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Cũng như các ngày lễ khác, trong lễ Halloween, người ta thường ăn một số món ăn đặc trưng và mang ý nghĩa đặc biệt cho dịp này.

Đăng ngày: 27/10/2025
Cận cảnh

Cận cảnh "siêu quái vật" đào đất lớn nhất thế giới, có khối lượng lên tới 13.500 tấn

Bagger 288 là đơn đặt hàng của công ty khai mỏ Rheinbraun. Các kỹ sư phải mất 5 năm để lên kế hoạch thiết kế và sản xuất, thời gian lắp ráp cỗ máy khổng lồ này cũng mất thêm 5 năm nữa.

Đăng ngày: 26/10/2025
Nguồn gốc khoa học của quái vật Halloween

Nguồn gốc khoa học của quái vật Halloween

Người sói, thây ma, hồn ma.... những sinh vật tiêu biểu cho sự đáng sợ của mùa Halloween không phải tự dưng xuất hiện trong các câu chuyện.

Đăng ngày: 26/10/2025
10 sự thật thú vị về núi lửa

10 sự thật thú vị về núi lửa

Núi lửa là một thông điệp cực kỳ nguy hiểm từ thiên nhiên, nó báo hiệu sự phá hủy xuất phát từ sâu trong lòng trái đất.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tìm hiểu quá trình xác chết phân hủy dưới nước

Tìm hiểu quá trình xác chết phân hủy dưới nước

Chúng ta đều biết rằng, cái chết thường được định nghĩa là sự chấm dứt các hoạt động của một sinh vật sống, hoặc ngừng vĩnh viễn mọi hoạt động sống của một cơ thể.

Đăng ngày: 25/10/2025
Khoa Học News