Phát hiện hai "thiên hà mega" rộng 6,5 triệu năm ánh sáng

Các nhà thiên văn học khám phá ra hai thiên hà vô tuyến khổng lồ trong vũ trụ xa xôi dựa trên các quan sát từ Đài thiên văn MeerKAT.

Tên gọi "thiên hà vô tuyến" bắt nguồn từ việc chúng phóng ra các chùm ánh sáng vô tuyến khổng lồ, hay phản lực, thông qua sự tương tác giữa các hạt mang điện và từ trường của hố đen siêu khối lượng ở trung tâm. Những hệ thống loại này nếu đạt kích thước lớn gấp 22 lần đường kính của dải Ngân Hà trở lên được xếp vào một nhóm riêng, được gọi là các thiên hà vô tuyến khổng lồ.

Loại thiên hà này lớn hơn nhiều so với hầu hết các thiên hà khác nhưng không dễ phát hiện do cấu trúc rất mở rộng và ánh sáng mờ nhạt của chúng, cùng với những hạn chế về kính viễn vọng. Các nhà khoa học ước tính có tới hàng triệu thiên hà vô tuyến khổng lồ tồn tại trong vũ trụ nhưng đến nay mới chỉ có khoảng 800 hệ thống như vậy được biết đến.


Ánh sáng vô tuyến (phủ màu đỏ) phát ra từ hai thiên hà mega mới được phát hiện. (Ảnh: SARAO).

Hai thiên hà mới được quan sát thấy trên một vùng trời chỉ rộng gấp bốn lần diện tích của Mặt trăng tròn khi nhìn từ Trái đất. Tuy nhiên, chúng có bề ngang rộng tới 2 mega-parsec, tương đương khoảng 6,5 triệu năm ánh sáng hoặc 62 lần kích thước của dải Ngân Hà, và nằm cách chúng ta vài tỷ năm ánh sáng.

"Dựa trên những gì chúng ta đã biết về mật độ của các thiên hà vô tuyến khổng lồ trên bầu trời, cơ hội tìm thấy hai trong số chúng trong một vùng trời có kích thước nhỏ như vậy là cực kỳ hiếm, chỉ xấp xỉ 0,0003%", nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.

Đài thiên văn MeerKAT được đưa vào hoạt động từ năm 2018, bao gồm 64 ăng-ten - mỗi chiếc có đường kính 13,5 m - nằm rải rác trong một khu vực hoang mạc rộng 9.000m2 ở phía tây nam Nam Phi. Đây là một trong những hệ thống kính viễn vọng nhạy nhất trên thế giới, cho phép phát hiện tín hiệu vô tuyến mờ nhạt phát ra từ các thiên hà xa xôi.

Khám phá mới sẽ cung cấp cho các nhà thiên văn học thêm manh mối về cách các thiên hà đã thay đổi và phát triển trong suốt lịch sử vũ trụ. Chi tiết nghiên cứu đã được xuất bản trong Thông báo hàng tháng của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Nếu kích thước của Trái đất chỉ là một viên bi thì kích thước Mặt trời sẽ tương đương với một quả bóng tập yoga và ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có đường kính khiến bạn khó tin.

Đăng ngày: 07/09/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 05/09/2025
Khoa Học News