Phát hiện hóa thạch côn trùng thụ phấn sớm nhất

Hóa thạch bọ cánh cứng 99 triệu năm tuổi được khai quật ở Myanmar là bằng chứng sớm nhất về sự thụ phấn nhờ côn trùng.

Các nhà khoa học Mỹ và Trung Quốc đã tìm thấy một miếng hổ phách 99 triệu năm tuổi chứa hóa thạch của một loài bọ cánh cứng cùng hàng chục hạt phấn hoa bên trong một khu mỏ ở phía bắc Myanmar. Phát hiện đã đẩy lùi trường hợp thụ phấn đầu tiên nhờ côn trùng trở về giữa kỷ Phấn Trắng, sớm hơn 50 triệu năm so với ghi nhận trước đây.


Hóa thạch côn trùng và phấn hoa được bảo quản tốt bên trong hổ phách. (Ảnh: Phys).

Hai tác giả chính của nghiên cứu, bao gồm Giáo sư danh dự David Dilcher từ Đại học Khoa học và Nghệ thuật Bloomington (Mỹ) và chuyên gia hóa thạch Bo Wang từ Viện Địa chất và Khảo cổ học Nam Kinh (Trung Quốc), đã quan sát hổ phách dưới kính hiển vi đồng tiêu quét laser và tìm thấy tổng cộng 62 hạt phấn bám trên lông của côn trùng.

Các phân tích chi tiết về hình thái của phấn hoa cho thấy chúng đã tiến hóa để dễ dàng phân tán khi tiếp xúc với côn trùng. Những đặc điểm này bao gồm kích thước, hình dạng, cấu trúc và khả năng vón cục của hạt phấn. Chúng có thể có nguồn gốc từ một loài hoa trong nhóm thực vật hai lá mầm thực thụ (Eudicots).


Bọ cánh cứng A. burmitina hút mật và phấn hoa Eudicots. (Đồ họa: Ding-hau Yang).

Hóa thạch côn trùng bên trong hổ phách được xác định thuộc loài bọ cánh cứng  Angimordella burmitina. Dựa trên ảnh chụp cắt lớp siêu vi bằng tia X (micro-CT), nhóm nghiên cứu nhận thấy nó có những đặc điểm vật lý chuyên biệt của một loài thụ phấn, bao gồm hình dạng cơ thể và cấu trúc miệng ăn phấn hoa.


Hình ảnh côn trùng và hạt phấn dưới kính hiển vi. (Ảnh: Phys).

"Rất hiếm khi tìm thấy một mẫu vật chứa cả hóa thạch côn trùng và phấn hoa được bảo quản tốt như vậy", Dilcher nhấn mạnh. "Ngoài ý nghĩa là bằng chứng sớm nhất về sự thụ phấn nhờ côn trùng, phát hiện này còn minh họa hoàn hảo cho mối quan hệ hợp tác giữa động vật và thực vật trong kỷ Phấn Trắng".

Báo cáo về hóa thạch đã được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences hôm 11/11.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Dodo - loài chim bị con người tàn sát đến mức tuyệt chủng - luôn bị gán cho biệt danh "ngu ngốc, khờ khạo".

Đăng ngày: 27/06/2025
Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Gần 100 năm qua, các nhà khoa học chưa thể lý giải vì sao mỏ khủng long Cleveland-Lloyd ở Texas, Mỹ lại chứa hóa thạch của hơn 75 con khủng long chân thú theropod sống ở kỷ Jura.

Đăng ngày: 23/06/2025
Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện loài cây có hoa đầu tiên trên Trái đất, Montsechia Vidalii, sống cách đây khoảng 125-130 triệu năm.

Đăng ngày: 20/06/2025
Vì sao Trung Quốc chưa dám khai quật tiếp lăng mộ Tần Thủy Hoàng?

Vì sao Trung Quốc chưa dám khai quật tiếp lăng mộ Tần Thủy Hoàng?

Theo Ancient Origins, 2.200 năm trước, hoàng đế Tần Thủy Hoàng là người đầu tiên thống nhất Trung Hoa, sau thời Chiến quốc khói lửa.

Đăng ngày: 11/06/2025
Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra điều mới lạ trong khu mộ chúa Jesus tại Jerusalem. Kết quả nghiên cứu hé lộ răng Chúa Jesus từng có vợ và một người con trai có tên là Judah.

Đăng ngày: 10/06/2025
Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Các nhà khảo cổ học gần đây mới phát hiện trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng có hàng nghìn con vật thuộc các loài khác nhau đã được chôn cất cùng ông.

Đăng ngày: 28/05/2025
Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Các nhà khoa học cho rằng thiết bị này sở hữu cấu trúc rất phức tạp, có thể theo dõi Mặt trời và Mặt trăng.

Đăng ngày: 26/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News