Phát hiện mới về hố đen cổ xưa nhất trong vũ trụ

Nghiên cứu công bố ngày 17/1 trên tạp chí khoa học Nature đã chỉ ra các phát hiện thú vị về lịch sử hình thành hố đen cổ xưa nhất trong vũ trụ.


Hình minh họa do NASA công bố ngày 21/2/2013 cho thấy một lỗ đen siêu lớn trong thiên hà xoắn ốc NGC 1365. (Ảnh minh họa: AP)

Trước đó, dựa trên hình ảnh quan sát được từ kính thiên văn James Webb, giới khoa học cho rằng hố đen này có khối lượng gấp 1,6 triệu lần Mặt trời. Nó ngự trị ở trung tâm của thiên hà cổ đại GN-z11 và ra đời chỉ 430 triệu năm sau khi vụ nổ Big Bang hình thành nên vũ trụ, tức là tồn tại lâu hơn 200 triệu năm so với bất kỳ hố đen nào từng được quan sát. Hố đen này cũng sở hữu đặc điểm tương tự các hố đen khác, vô hình và chỉ được phát hiện nhờ những vụ nổ ánh sáng khổng lồ khi hố đen “nuốt chửng” mọi vật chất xung quanh.

Điểm thú vị là hố đen này đang đi ngược lại những phát hiện thông thường trước đây, khi giới nghiên cứu nhận định các hố đen siêu lớn ở trung tâm các thiên hà phải mất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ năm mới có thể hình thành. Tuy nhiên, đồng tác giả nghiên cứu, nhà vật lý thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Paris của Pháp Stephane Charlot cho rằng, các hố đen trong giai đoạn vũ trụ sơ khai có thể hình thành theo cách khác với những hố đen ở gần hơn.

Một giả thuyết cho rằng sự ra đời của hố đen thuộc trung tâm thiên hà GN-z11 xuất phát từ việc hàng loạt ngôi sao với khối lượng nặng, chỉ tồn tại trong vũ trụ sơ khai phát nổ, hoặc sự sụp đổ trực tiếp của một đám mây khí dày đặc mà chưa bước đến giai đoạn hình thành sao. Một khi đã ra đời, hố đen sẽ tiếp tục hấp thu lượng khí dồi dào xung quanh để tiếp tục phát triển.

Nhà thiên văn học thuộc Đại học Cambridge Jan Scholtz - đồng tác giả của nghiên cứu trên - kỳ vọng rằng kính thiên văn James Webb cùng nhiều thiết bị khác, điển hình là kính thiên văn Euclid của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) sẽ khám phá thêm nhiều hố đen tương tự.

TIN CŨ HƠN
Thêm 2

Thêm 2 "thế giới sự sống xuất hiện ngay trong Hệ Mặt trời?

Ở quanh hành tinh xa xôi tới nỗi chúng ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường, hai "thế giới sự sống" đã vô tình... phun thẳng vào tàu NASA thứ có thể gợi ý về một đại dương giống Trái Đất.

Đăng ngày: 18/11/2025
Tàu NASA đụng độ vành đai bí ẩn bao vây Hệ Mặt trời

Tàu NASA đụng độ vành đai bí ẩn bao vây Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra vô số vật thể bí ẩn tại khu vực bên ngoài Vành đai Kuiper ở rìa Hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 18/11/2025
Kính viễn vọng James Webb tiết lộ sự thật hành tinh từ hư không, nơi cát hóa mây

Kính viễn vọng James Webb tiết lộ sự thật hành tinh từ hư không, nơi cát hóa mây

Lần đầu tiên nhân loại đã biết được rõ ràng hơn về những gì tạo nên vật thể bí ẩn nằm giữa hai trạng thái ngôi sao thất bại và siêu hành tinh, nhờ mắt thần của kính viễn vọng siêu việt James Webb.

Đăng ngày: 18/11/2025
Mỹ bắt được tín hiệu vô tuyến không thể giải thích từ sao Thổ

Mỹ bắt được tín hiệu vô tuyến không thể giải thích từ sao Thổ

Nhìn vào một siêu bão đã hoành hành 100 năm trên Sao Thổ bằng "mắt thần" của một trong các đài thiên văn vô tuyến mạnh nhất thế giới, các nhà khoa học phát hiện điều dị thường.

Đăng ngày: 17/11/2025
Vùng đen trong vũ trụ đáng sợ đến mức nào?

Vùng đen trong vũ trụ đáng sợ đến mức nào?

Vùng đen, hiện tượng bí ẩn và đáng sợ này luôn là cơn ác mộng đối với các phi hành gia. Vậy chính xác thì vùng đen là gì? Tại sao nó lại đáng sợ như vậy?

Đăng ngày: 16/11/2025
Kính Hubble chụp được hình ảnh 3 thiên hà sáp nhập

Kính Hubble chụp được hình ảnh 3 thiên hà sáp nhập

Một hiện tượng thiên văn kỳ thú đang diễn ra trong vũ trụ được kính Hubble ghi lại.

Đăng ngày: 16/11/2025

"Quay lưng" với Nga, Trung Quốc bắt tay một nước Đông Nam Á lên Mặt trăng

Quốc gia ở Đông Nam Á này là một trong số ít quốc gia mà Trung Quốc đồng ý hợp tác cho dự án khổng lồ trên Mặt trăng.

Đăng ngày: 16/11/2025
Khoa Học News