Phát hiện mới về hố đen cổ xưa nhất trong vũ trụ

Nghiên cứu công bố ngày 17/1 trên tạp chí khoa học Nature đã chỉ ra các phát hiện thú vị về lịch sử hình thành hố đen cổ xưa nhất trong vũ trụ.


Hình minh họa do NASA công bố ngày 21/2/2013 cho thấy một lỗ đen siêu lớn trong thiên hà xoắn ốc NGC 1365. (Ảnh minh họa: AP)

Trước đó, dựa trên hình ảnh quan sát được từ kính thiên văn James Webb, giới khoa học cho rằng hố đen này có khối lượng gấp 1,6 triệu lần Mặt trời. Nó ngự trị ở trung tâm của thiên hà cổ đại GN-z11 và ra đời chỉ 430 triệu năm sau khi vụ nổ Big Bang hình thành nên vũ trụ, tức là tồn tại lâu hơn 200 triệu năm so với bất kỳ hố đen nào từng được quan sát. Hố đen này cũng sở hữu đặc điểm tương tự các hố đen khác, vô hình và chỉ được phát hiện nhờ những vụ nổ ánh sáng khổng lồ khi hố đen “nuốt chửng” mọi vật chất xung quanh.

Điểm thú vị là hố đen này đang đi ngược lại những phát hiện thông thường trước đây, khi giới nghiên cứu nhận định các hố đen siêu lớn ở trung tâm các thiên hà phải mất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ năm mới có thể hình thành. Tuy nhiên, đồng tác giả nghiên cứu, nhà vật lý thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Paris của Pháp Stephane Charlot cho rằng, các hố đen trong giai đoạn vũ trụ sơ khai có thể hình thành theo cách khác với những hố đen ở gần hơn.

Một giả thuyết cho rằng sự ra đời của hố đen thuộc trung tâm thiên hà GN-z11 xuất phát từ việc hàng loạt ngôi sao với khối lượng nặng, chỉ tồn tại trong vũ trụ sơ khai phát nổ, hoặc sự sụp đổ trực tiếp của một đám mây khí dày đặc mà chưa bước đến giai đoạn hình thành sao. Một khi đã ra đời, hố đen sẽ tiếp tục hấp thu lượng khí dồi dào xung quanh để tiếp tục phát triển.

Nhà thiên văn học thuộc Đại học Cambridge Jan Scholtz - đồng tác giả của nghiên cứu trên - kỳ vọng rằng kính thiên văn James Webb cùng nhiều thiết bị khác, điển hình là kính thiên văn Euclid của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) sẽ khám phá thêm nhiều hố đen tương tự.

TIN CŨ HƠN
Công bố hình ảnh vật thể không gian “ngàn năm có một”

Công bố hình ảnh vật thể không gian “ngàn năm có một”

Đang dõi theo một ngôi sao trong chòm Kỳ Lân, các nhà khoa học đã bị “lóa mắt” bởi ánh sáng bất ngờ tăng lên đến 20 lần do sự xuất hiện của các vật thể độc đáo.

Đăng ngày: 16/12/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 16/12/2025
Con người có thể du hành xuôi hoặc ngược thời gian?

Con người có thể du hành xuôi hoặc ngược thời gian?

Trong phim khoa học viễn tưởng, các nhân vật sử dụng những cỗ máy đặc biệt, thậm chí nhảy vào một chiếc ô tô tương lai để du hành ngược hoặc xuôi thời gian.

Đăng ngày: 15/12/2025
Thuyết Big Bang sụp đổ, chuyện gì xảy ra với vũ trụ?

Thuyết Big Bang sụp đổ, chuyện gì xảy ra với vũ trụ?

Nhà vật lý plasma và thiên văn nổi tiếng Eric Lerner đã gây chấn động giới khoa học khi cho rằng vụ nổ Big Bang chưa bao giờ xảy ra.

Đăng ngày: 14/12/2025
Mặt trăng đang dần rời xa Trái đất: Khi nào nó biến mất?

Mặt trăng đang dần rời xa Trái đất: Khi nào nó biến mất?

Các nhà khoa học đã tính toán những điều xảy ra trong tương lai trước thực tế là Mặt trăng đang di chuyển ngày một xa khỏi Trái đất và cũng đang khiến hành tinh của chúng ta quay chậm lại.

Đăng ngày: 14/12/2025
“Mặt trăng thứ hai” bằng vàng hiện ra giữa lòng Trái đất?

“Mặt trăng thứ hai” bằng vàng hiện ra giữa lòng Trái đất?

Những cấu trúc khổng lồ trông như 2 lục địa ngầm vươn lên từ lõi Trái đất, gây hoang mang trong giới khoa học nhiều năm qua, có thể là vàng và bạch kim cổ đại từ "Mặt trăng thứ hai".

Đăng ngày: 13/12/2025
Giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ

Giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ

Các nhà nghiên cứu đã xác định được giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ.

Đăng ngày: 13/12/2025
Khoa Học News