"Sao chổi quỷ" bị cơn bão mặt trời xé toạc đuôi

Một vụ phóng khối lượng lớn bất ngờ của vành nhật hoa gần đây đã va vào sao chổi 12P/Pons-Brooks, khiến "sao chổi quỷ" bị mất đuôi trong thời gian ngắn.

"Sao chổi quỷ" phát nổ đã bị thổi bay bởi một làn sóng plasma khổng lồ từ Mặt trời, tạm thời thổi bay phần đuôi bụi bặm của nó. Một tàu vũ trụ của NASA đã ghi lại cuộc gặp gỡ hoành tráng trong một video mới, trong đó cũng có sự xuất hiện của một Sao Mộc xa xôi.


Sao chổi 12P/Pons-Brooks (ngoài cùng bên trái) gần đây bị bắn phá bởi một vụ phóng khối lượng lớn bất ngờ ở vành nhật hoa. Sao Mộc cũng được nhìn thấy trong một video mới về sự kiện này. (Ảnh: NASA/STEREO-A)

Sao chổi 12P/Pons-Brooks (12P) là một sao chổi cryovolcanic màu xanh lá cây với nhân có đường kính 17km. Nó thỉnh thoảng phun trào, bắn hỗn hợp khí và bụi băng giá vào hệ Mặt trời bất cứ khi nào nó hấp thụ quá nhiều bức xạ của Mặt trời. Khi điều này xảy ra, vùng hỗn mang của nó – đám mây hạt bao quanh hạt nhân – mở rộng và trở nên sáng hơn nhiều. Trong quá khứ, đám mây sáng này đã bị biến dạng từ bên trong, tạo cho sao chổi một "cặp sừng" khiến nó có biệt danh “quỷ”. Tuy nhiên, những chiếc sừng này đã biến mất trong những đợt bùng phát gần đây.

12P quay quanh Mặt trời khoảng 71 năm một lần theo quỹ đạo có hình elip hoặc kéo dài. Sao chổi dành phần lớn cuộc đời của nó ở vùng ngoài của vùng lân cận vũ trụ của chúng ta, ngoài tầm nhìn của kính viễn vọng. Tuy nhiên, nó hiện đang thực hiện cú lao cuối cùng về phía Mặt trời và sẽ đến điểm gần nhất với Trái đất, được gọi là điểm cận nhật, vào ngày 22/4. Sau đó, nó sẽ bắn quanh ngôi sao chủ của chúng ta và lùi về phía rìa của Hệ Mặt trời - nếu lần đầu tiên nó không bị đốt cháy bởi cuộc chạm trán gần này.

Cuộc chiến trên trời

Ngày 12/4 vừa qua, sao chổi đã bị tấn công bởi một đám mây plasma khổng lồ được gọi là vụ phóng khối lượng vành (CME) phát nổ từ Mặt trời mà không báo trước. Sự cố này đã gây ra hiện tượng mất kết nối, trong đó phần đuôi đầy bụi của sao chổi tạm thời bị bão Mặt trời thổi bay trước khi mọc lại sau đó.

Sự kiện mất kết nối rất hiếm nhưng khả năng xảy ra càng cao khi sao chổi càng đến gần Mặt trời. Điều tương tự đã xảy ra với sao chổi Nishimura vào tháng 9 năm 2023, khi một CME thổi bay phần đuôi của sao chổi khi nó bay quanh Mặt trời - giống như 12P sẽ làm trong tuần này. Và vào tháng 1 năm 2023, một nhà nhiếp ảnh thiên văn đã ghi lại được cảnh quay tua nhanh thời gian về điều tương tự xảy ra với sao chổi xanh C/2022 E3.

Đây không phải là lần đầu tiên 12P được phát hiện ở gần một thiên thể khác trong hành trình xuyên qua hệ Mặt trời. Sao chổi nổ cũng đã được chụp ảnh bay qua Tinh vân Lưỡi liềm màu đỏ thẫm vào tháng 1 và được phát trực tiếp khi nó phóng qua thiên hà Andromeda vào tháng 3.

Cũng có hy vọng rằng 12P có thể xuất hiện trong đợt nhật thực toàn phần gần đây. Tuy nhiên, nó tỏ ra cực kỳ khó phát hiện vì mặt trăng tạm thời che khuất Mặt trời.

TIN CŨ HƠN
Vật thể sáng gấp 10 triệu lần Mặt trời, phá vỡ định luật vật lý

Vật thể sáng gấp 10 triệu lần Mặt trời, phá vỡ định luật vật lý

Một ngôi sao phát tia X nằm trong thiên hà Messier 82 cách Trái Đất khoảng 12 triệu năm ánh sáng, sáng đến mức phá vỡ định luật vật lý.

Đăng ngày: 12/09/2025
NASA sắp hạ cánh xuống Trái đất thứ hai: Tiết lộ đặc biệt

NASA sắp hạ cánh xuống Trái đất thứ hai: Tiết lộ đặc biệt

Tàu thăm dò Dragonfly của NASA sẽ trực tiếp đáp xuống thế giới mà họ từng ví von là một Trái dất phiên bản ngoài hành tinh, nơi có cảnh quan rất giống địa cầu và khả năng cao là có sự sống.

Đăng ngày: 11/09/2025
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Trái đất nhỏ bé ra sao khi đứng cạnh Mặt trời?

Trái đất nhỏ bé ra sao khi đứng cạnh Mặt trời?

Dù là vật thể lớn nhất trong Thái Dương Hệ nhưng Mặt trời chỉ có kích thước trung bình nếu so với phần còn lại của các ngôi sao trong thiên hà Milky Way.

Đăng ngày: 09/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Khoa Học News