Tàu vũ trụ khôi phục sau khi bị thiên thạch đâm trúng
Tàu Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) hoạt động trở lại sau khi chịu cuộc tấn công kép hiếm hoi từ thiên thạch và bão Mặt trời.
Tàu vũ trụ Gaia quay quanh Trái đất ở độ cao khoảng 1,5 triệu km tại Điểm Lagrange L2, nơi lực hấp dẫn kết hợp giữa Trái đất và Mặt trời tạo ra một quỹ đạo ổn định. Mục tiêu của con tàu là lập bản đồ 3D từng ngôi sao trong dải Ngân Hà.
Mô phỏng tàu vũ trụ Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) đang lập bản đồ dải Ngân Hà. (Ảnh: ESA/ATG medialab/ESO/S. Brunier).
Nhưng vào tháng 4, một thiên thạch nhỏ hơn hạt cát đâm vào Gaia và làm hỏng tấm chắn bảo vệ xung quanh bộ thiết bị của tàu. Sau đó, ánh sáng Mặt trời lọt qua vết nứt nhỏ này đã cản trở các cảm biến hoạt động. Đến tháng 5, trục trặc xảy ra với một phần của hệ thống giúp Gaia xác thực những ngôi sao mới phát hiện, dẫn đến hàng nghìn phát hiện sai. Theo ESA, trục trặc thứ hai này có thể bắt nguồn từ cơn bão Mặt trời từng khiến cực quang lan rộng trên bầu trời thế giới hồi tháng 5.
"Gaia thường truyền hơn 25 gigabyte dữ liệu về Trái đất mỗi ngày, nhưng dữ liệu sẽ cồng kềnh hơn rất nhiều nếu phần mềm trên tàu không loại bỏ trước những phát hiện sao sai. Cả hai sự cố gần đây đều làm gián đoạn quá trình này. Kết quả là con tàu bắt đầu tạo ra một lượng lớn phát hiện sai khiến hệ thống của chúng tôi quá tải", Edmund Serpell, kỹ sư vận hành tàu Gaia tại Trung tâm Điều hành Vũ trụ châu Âu, cho biết hôm 17/7.
Dù nhóm phụ trách Gaia không thể làm gì nhiều với phần cứng, họ đã sửa chữa phần mềm để con tàu tiếp tục hoạt động. Cụ thể, họ thay đổi ngưỡng mà Gaia xếp loại một vật thể là ngôi sao.
Gaia phóng lên không gian năm 2013, ban đầu được thiết kế để hoạt động 6 năm nhưng đến nay đã tồn tại hơn một thập kỷ. Con tàu dự kiến tiếp tục thu thập dữ liệu đến cuối năm 2025, khi hệ thống đẩy cạn kiệt nhiên liệu.
Gaia từng giúp các nhà thiên văn phát hiện những ngôi sao cổ xưa nhất trong dải Ngân Hà, hình thành cách đây hơn 12,5 tỷ năm. Con tàu cũng phát hiện những "bạn đồng hành" mờ nhạt của các ngôi sao lớn và một hệ sao đôi, trong đó đĩa của ngôi sao này che khuất ngôi sao kia. Dữ liệu từ Gaia thậm chí giúp giới khoa học ước tính thời điểm dải Ngân Hà va chạm và hợp nhất với thiên hà "hàng xóm" Andromeda - khoảng 4,5 tỷ năm nữa.
Sao chổi bí ẩn bay sát Mặt trời mà không tan chảy khiến các nhà khoa học cũng khó hiểu
Một sao chổi được miêu tả là "có hành vi rất lạ" đã vừa bay sát qua Mặt trời nhưng sau đó bình thản bay tiếp chứ không tan chảy như những sao chổi khác.
Vành đai Kuiper: Khu vực bí ẩn của Hệ Mặt trời, nơi hành tinh thứ 9 có thể đang ẩn náu
Trong Hệ Mặt Trời, Vành đai Kuiper là khu vực bí ẩn nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương, là khu vực vành đai có hình chiếc nhẫn và được coi là một trong những di tích quan trọng nhất trong Hệ Mặt Trời.
Tàu vũ trụ Nhật Bản tìm ra bằng chứng "chúng ta đến từ ngoài Hệ Mặt trời"
Một báu vật ngoạn mục đã được tìm thấy trong các mẫu từ Cung Điện Rồng được kiến tạo ngoài Hệ Mặt trời mà sứ mệnh Hayabusa-2 của Nhật Bản đã đem về Trái đất.
Tàu vũ trụ Danuri lần đầu tiên chụp được ảnh về nửa tối của Mặt trăng
Trong sứ mệnh thu thập dữ liệu về vệ tinh tự nhiên của Trái đất, tàu vũ trụ không người lái Danuri của Hàn Quốc đã gửi những bức ảnh đầu tiên về nửa tối của Mặt trăng.
Nơi tàu Ấn Độ sắp đáp xuống: Thì ra không hề "tối vĩnh viễn" - do chúng ta nhìn từ Trái đất mà thôi!
Sự thực thì, "nửa tối" của Mặt Trăng không tối vĩnh viễn như chúng ta tưởng!
Phát hiện khoáng sản có trên sao Hỏa
Robot thăm dò sao Hỏa của NASA vừa khám phá ra một khoáng chất mới, thay đổi hoàn toàn những gì mà nhân loại đã biết về hành tinh Đỏ.
