Thiên hà già bằng 97% vũ trụ lần đầu hiện hình trước mắt người Trái đất

Xuyên không hơn 13,4 tỉ năm, hệ thống kính viễn vọng siêu đẳng ALMA đặt tại sa mạc tử thần Atacama của Chile đã chụp được hình ảnh của một trong những thiên hà cổ xưa nhất vũ trụ dưới ánh sáng vô tuyến.

Một nghiên cứu dẫn đầu bởi Đại học Nagoya và Đài quan sát thiên văn quốc gia Nhật Bản đã đo tuổi của một thiên hà cực kỳ xa xôi mà họ ghi nhận nhờ tín hiệu vô tuyến thông qua Mảng kính viễn vọng vô tuyến ALMA - một trong những hệ thống kính viễn vọng mặt đất siêu đẳng nhất thế giới.

Sự tồn tại của thiên hà này đã được xác định trước đó bởi siêu kính viễn vọng không gian James Webb. Do là một tàu vũ trụ nên James Webb có tầm quan sát rộng hơn, nhưng khi cần soi cụ thể một vật thể xa xôi nào dưới ánh sáng vô tuyến, "mắt thần" của ALMA phát huy thế mạnh.


Hình ảnh vô tuyến của vùng vũ trụ sơ khai và thiên hà cổ xưa nhất từng được tìm thấy - (Ảnh: ALMA).

Bài công bố trên Monthly Notices of the Royal Astronomical Society cho biết thiên hà được đặt tên GHZ2/GLASS-z12 này xa xưa hơn mọi vật thể từng được quan sát và định tuổi trước đó. Khoảnh khắc mà ALMA chụp được nó là lúc vụ nổ Big Bang (13,8 tỉ năm trước) mới chỉ diễn ra được 367 triệu năm.

Cụ thể hơn, ánh sáng vốn mất một thời gian để có thể đến được các thiết bị của người Trái đất, do vậy một vật thể cách xa 13,4 tỉ năm ánh sáng như thiên hà này cũng có nghĩa là ánh sáng để tạo nên hình ảnh của nó cũng mất chừng ấy năm để di chuyển.

Nói cách khác, ALMA đã thành công trong việc nhìn xuyên vào quá khứ, quan sát một vật thể cổ đại vào lúc nó còn trẻ trung, giữa một vũ trụ đang định hình.

"Sự phát xạ vạch sáng cho thấy thiên hà này đã nhanh chóng làm giàu các bể chứa khí của nó bằng các nguyên tố nặng hơn hydro và heli. Điều này cho chúng ta một số manh mối về sự hình thành và tiến hóa của thế hệ sao đầu tiên, cũng như thời gian tồn tại của chúng" - đồng tác giả Jorge Zavala từ Đài quan sát thiên văn quốc gia Nhật Bản cho biết.

Phát hiện đặc biệt này cũng cung cấp nhiều dữ liệu thú vị khác về thế giới luôn bí ẩn với nhân loại - vũ trụ sơ khai - và sẽ còn được các nhóm nghiên cứu quốc tế "chăm sóc đặc biệt".

TIN CŨ HƠN
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vật thể ngoài hành tinh rơi xuống Pháp có thể làm đảo lộn lịch sử địa cầu

Vật thể ngoài hành tinh rơi xuống Pháp có thể làm đảo lộn lịch sử địa cầu

Một vật thể ngoài hành tinh nổi tiếng có thể phá vỡ các lý thuyết hình thành hành tinh hiện tại, viết lại lịch sử thuở sơ khai của Trái Đất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Thế giới chúng ta đang biết không phải là vô hạn. Nhiều người thắc mắc, nếu vũ trụ hữu hạn thì nó phải là một phần của một cái gì đó.

Đăng ngày: 18/10/2025

"Nòng nọc vũ trụ" làm lộ chân tướng vật thể khoa học không thể lý giải

Một vật thể cực hiếm trong vũ trụ, hoàn toàn vô hình, ẩn nấp ở gần tâm thiên hà chứa Trái Đất, đã bị một đám mây ma quái hình con nòng nọc làm lộ diện.

Đăng ngày: 17/10/2025
Nếu Mặt trời đột ngột biến mất, chuyện gì sẽ xảy ra? Khoa học vào cuộc, kết quả bất ngờ!

Nếu Mặt trời đột ngột biến mất, chuyện gì sẽ xảy ra? Khoa học vào cuộc, kết quả bất ngờ!

Nếu không có Mặt trời giữ Trái ddất trên quỹ đạo, hành tinh của chúng ta có thể sẽ bắt đầu trôi vào không gian. Trong khi đó nhân loại phải cố gắng sống sót một cách tuyệt vọng.

Đăng ngày: 17/10/2025
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.

Đăng ngày: 17/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News