Tinh trùng dùng chất độc để đánh bại đối thủ cạnh tranh

Nghiên cứu mới đây phát hiện ra rằng những tinh trùng chiến thắng trong cuộc đua tới gặp trứng sử dụng các đột biến của yếu tố di truyền để đầu độc đối thủ của mình.

Các thí nghiệm trên chuột cho thấy yếu tố di truyền được gọi là "t-haplotype" là nhân tố cần thiết để sản xuất tinh trùng cấp tiến - những tinh trùng có khả năng chiến thắng cuộc đua.

Các gene T-haplotype quy định sự tổng hợp của một phân tử gọi là RAC1. Các thí nghiệm cho thấy tinh trùng tiến bộ cần một lượng nhỏ RAC1 cho quá trình di chuyển.

“Mức RAC1 tối ưu là rất quan trọng đối với khả năng bơi của các cá thể tinh trùng tới các tế bào trứng", tác giả nghiên cứu Alexandra Amaral - nhà khoa học tới từ Viện Max Planck về Di truyền Phân tử (Đức) cho biết.


Tinh trùng dùng chất độc để đánh bại đối thủ cạnh tranh. (Ảnh: Shutterstock)

Trong nghiên cứu, Amaral và các cộng sự thử nghiệm sự phân bố của tinh trùng t-haplotype trong các mô hình chuột khác nhau.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khả năng di chuyển của tinh trùng cao nhất ở những con chuột có tinh trùng có t-haplotype phân bố đồng đều nhất.

Khả năng di chuyển của những con chuột chỉ có tinh trùng bình thường kém hơn.

Khi các nhà khoa học quan sát tinh trùng t-haplotype và tinh trùng bình thường bơi cùng nhau, họ nhận thấy t-haplotype có thể bơi trực tiếp về phía trứng, trong khi tinh trùng bình thường bơi chậm và không định hướng.

Phân tích sâu hơn cho thấy mức độ hoạt động RAC1 tương ứng với sự phân bố của tinh trùng t-haplotype. Hoạt động RAC1 nếu giảm hoặc quá mức đều cản trở chuyển động của tinh trùng.

Theo các nhà nghiên cứu, RAC1 quá mức sẽ hoạt động như một chất độc và một số tinh trùng phải xoay sở để chống lại chúng.

Theo nghiên cứu, tinh trùng có t-haplotype chứa một số đột biến gene nhất định làm sai lệch các tín hiệu điều tiết. Các đột biến này được thiết lập trong giai đoạn đầu của quá trình sinh tinh và được phân phối cho tất cả các tinh trùng của mang gene t-haplotype. Những đột biến này được coi là "chất độc" cản trở sự di chuyển của tinh trùng.

"Tinh trùng có t-haplotype có thể vô hiệu hóa tinh trùng không có nó. Bí quyết là t-haplotype "đầu độc" tất cả tinh trùng, nhưng đồng thời tạo ra một loại thuốc giải độc. Chất này chỉ hoạt động ở tinh trùng có t-haplotype và bảo vệ chúng. Hãy tưởng tượng một cuộc chạy marathon, trong đó tất cả những người tham gia đều bị nhiễm độc khi uống nước. Nhưng một số người đã uống thuốc giải độc", Bernhard Herrmann - đồng tác giả của nghiên cứu cho hay.

TIN CŨ HƠN
Ăn đường nhiều cực kỳ có hại, bài viết này sẽ chỉ cho bạn ăn bao nhiêu là đủ

Ăn đường nhiều cực kỳ có hại, bài viết này sẽ chỉ cho bạn ăn bao nhiêu là đủ

Đường có vị ngọt và cung cấp nguồn năng lượng nhanh. Tuy nhiên, nhiều người bắt đầu quan tâm đến lượng đường họ tiêu thụ do lo ngại ăn quá nhiều đường ảnh hưởng sức khỏe.

Đăng ngày: 16/11/2025
Cách tránh sốc tĩnh điện khi trời chuyển lạnh

Cách tránh sốc tĩnh điện khi trời chuyển lạnh

Bị sốc tĩnh điện trong những tháng đông lạnh giá là một sự cố thường xảy ra. Trang Lifehacker đã chỉ ra phương thức để phòng tránh vấn đề này.

Đăng ngày: 14/11/2025
Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Các chế phẩm từ cây hoa sữa với nồng độ và liều lượng phù hợp thì có lợi cho sức khỏe nhưng khi lạm dung thì có thể gây nên độc tính.

Đăng ngày: 02/11/2025
Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ sức khỏe, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy trì và phát triển nòi giống, tăng cường sức lao động, học tập, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội và thể hiện nếp sống văn minh.

Đăng ngày: 02/11/2025
Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Theo quan điểm Đông Y, ẩn sau đồ ngọt còn bao gồm nhiều vấn đề chứ không đơn thuần chỉ là gây béo phì hay tăng lượng đường trong máu.

Đăng ngày: 01/11/2025
Những lợi ích cơ thể nhận được khi thường xuyên ăn hạt dẻ cười

Những lợi ích cơ thể nhận được khi thường xuyên ăn hạt dẻ cười

Theo các nhà khoa học, hạt dẻ cười có nhiều chất béo có lợi giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường, đặc biệt tiểu đường tuýp 2, một dạng tiểu đường thường gặp ở những người béo phì.

Đăng ngày: 31/10/2025
Tìm hiểu triệu chứng và cách chữa ngón tay gãy bút chì

Tìm hiểu triệu chứng và cách chữa ngón tay gãy bút chì

Ngón tay bị gãy bút chì là do chấn thương ở khớp giữa ngón tay, nơi có thể gập cong. Khớp này gọi được là khớp nối liên vị gần (PIP).

Đăng ngày: 30/10/2025
Khoa Học News