Trong vũ trụ sơ khai, thời gian trôi chậm gấp 5 lần

Các chuyên gia lần đầu tiên sử dụng chuẩn tinh làm "đồng hồ" đo sự giãn nở thời gian vũ trụ và xác nhận Eistein đã đúng.

Các nhà khoa học cho biết, thời gian trong vũ trụ sơ khai dường như trôi chậm hơn 5 lần so với ngày nay, AFP hôm 3/7 đưa tin. Đây là lần đầu tiên họ sử dụng chuẩn tinh (quasar) làm "đồng hồ" để xác nhận hiện tượng kỳ lạ này.


Minh họa chuẩn tinh, vật thể được coi là sáng nhất vũ trụ. (Ảnh: NOIRLab/NSF/AURA/J. Da Silva)

Thuyết tương đối của Einstein dự đoán, vì vũ trụ đang giãn nở nên con người sẽ thấy vũ trụ xa xôi chuyển động chậm, theo Geraint Lewis, nhà vật lý thiên văn tại Đại học Sydney, tác giả chính của nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Nature Astronomy.

Vũ trụ được coi là khoảng 13,8 tỷ năm tuổi. Các nhà nghiên cứu trước đây từng sử dụng những quan sát về siêu tân tinh - vụ nổ sao siêu sáng - làm "đồng hồ vũ trụ" để chứng minh thời gian trôi chậm gấp đôi khi vũ trụ bằng một nửa tuổi hiện tại.

Nghiên cứu mới sử dụng chuẩn tinh, thậm chí còn sáng hơn siêu tân tinh, để nhìn sâu hơn vào lịch sử vũ trụ. Theo đó, hơn một tỷ năm sau vụ nổ Big Bang - vụ nổ khai sinh ra vũ trụ - thời gian dường như chỉ trôi nhanh bằng 1/5 hiện tại. Hiện tượng này được gọi là sự giãn nở thời gian vũ trụ.

Để đo lường sự giãn nở thời gian vũ trụ, Lewis và nhà thống kê Brendon Brewer tại Đại học Auckland đã phân tích dữ liệu từ 190 chuẩn tinh, được thu thập trong hai thập kỷ. Chuẩn tinh hình thành khi một hố đen siêu khối lượng ở trung tâm của các thiên hà xa xôi "nuốt chửng" vật chất xung quanh và phát ra bức xạ cực mạnh. Chúng được coi là những vật thể sáng nhất và mạnh nhất vũ trụ. Điều này khiến chúng trở thành những chiếc "đèn hiệu" hữu ích để lập biểu đồ vũ trụ, theo Lewis.

Tuy nhiên, việc biến chuẩn tinh thành "đồng hồ vũ trụ" khó hơn nhiều hơn so với siêu tân tinh. Lewis cho biết, nhiều nỗ lực sử dụng chuẩn tinh để đo sự giãn nở thời gian trước đây đã thất bại, dẫn đến một số kết luận kỳ lạ. Nghiên cứu mới giúp đặt mọi thứ trở lại đúng chỗ và xác nhận rằng Einstein đã đúng.

Theo Lewis, họ thành công vì có nhiều dữ liệu hơn về chuẩn tinh. Những tiến bộ gần đây trong kiến thức thống kê về tính ngẫu nhiên cũng hữu ích.

Để biến chuẩn tinh thành đồng hồ với thời gian có thể đo được, nhóm nghiên cứu phải tìm hiểu những vụ nổ hỗn loạn xảy ra khi hố đen nuốt chửng vật chất. Lewis so sánh chúng với một màn trình diễn pháo hoa, trong đó các tia sáng có vẻ ngẫu nhiên nhưng thực chất các yếu tố khác nhau đang sáng lên và mờ đi theo thang thời gian riêng của chúng. "Chúng tôi đã làm sáng tỏ màn trình diễn pháo hoa này, cho thấy chuẩn tinh cũng có thể được sử dụng làm vật đánh dấu thời gian tiêu chuẩn cho vũ trụ sơ khai", Lewis nói.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Năm 1994, loài người từng đối mặt với diệt vong nhưng thoát nạn nhờ vị

Năm 1994, loài người từng đối mặt với diệt vong nhưng thoát nạn nhờ vị "anh hùng bí ẩn" này

Theo các nhà khoa học, vị "anh hùng bí ẩn" này từng cứu Trái đất và loài người thoát khỏi những vụ va chạm nhiều lần chứ không chỉ có năm 1994.

Đăng ngày: 02/07/2025
Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học vừa xác nhận tìm thấy hạt nhân hình quả lê. Điều này không chỉ đi ngược với một số quy luật vật lý mà còn chứng minh rằng du hành thời gian là bất khả thi.

Đăng ngày: 02/07/2025
Những bức ảnh hiếm hoi trên bề mặt Kim tinh

Những bức ảnh hiếm hoi trên bề mặt Kim tinh

Kim tinh có khí hậu khắc nghiệt, nên tàu vũ trụ chỉ tồn tại trong thời gian rất ngắn sau khi hạ cánh.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 30/06/2025
Phương pháp đo khoảng cách tới sao và thiên hà

Phương pháp đo khoảng cách tới sao và thiên hà

Việc nhìn một ngôi sao trên bầu trời, vốn chỉ hiện lên biểu kiến dưới dạng một chấm sáng nhỏ và ước tính khoảng cách của nó dường như rất mơ hồ.

Đăng ngày: 30/06/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 29/06/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News