Vì sao tàu thủy di chuyển cân bằng, không bị lật trên mặt nước?
Thiết kế đặc biệt của thân và mũi tàu giúp tàu thủy di chuyển an toàn, không bị lật trên mặt nước. Cách thiết kế độc đáo này là gì?
Trên thực tế, theo các chuyên gia, tàu du lịch và tàu chở hàng hiện đại là các kiệt tác kỹ thuật, kết hợp truyền thống hàng hải với tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, những con tàu này sẽ không là gì nếu thiếu đi hai yếu tố. Đó là nguyên tắc vật lý và thiết kế đơn giản.
Tàu thủy sở dĩ nổi được trên mặt nước là do trọng lượng của nó nhẹ hơn lượng nước mà nó chiếm chỗ. Trọng lượng kéo tàu xuống trong nước, nhưng nó được cân bằng bởi lực nổi đẩy tàu lên cao. Như vậy, nếu lực đẩy lớn hơn trọng lượng, con tàu sẽ tiếp tục bị đẩy lên trên để hai lực này triệt tiêu lẫn nhau.
Do đó, các kỹ sư thiết kế tàu thủy phải tập trung vào hai điểm chủ chốt là trọng tâm và tâm nổi của tàu.
Tàu thủy không bị lật trên mặt nước biển một phần nhờ vào thiết kế đặc biệt của thân tàu. (Ảnh: Cruise).
Thứ nhất, trọng tâm
Để giữ cho tàu nổi, trọng tâm của tàu cần phải đặt thấp hơn nhiều nhằm giúp trọng lượng có thể kéo tàu theo chiều hướng xuống. Vậy, trọng lượng ở đây chính xác là gì? Đó chính là động cơ, nhiên liệu lưu trữ và nhiều loại máy móc nặng nề khác. Những thứ này rất nặng, cồng kềnh và chúng luôn được đặt ở đáy tàu. Trong khi đó, các khoảng trống khác như cabin và phòng ăn lại nằm ở giữa.
Thứ hai, tâm nổi
Theo đó, tàu thủy thế chỗ lượng nước tương đương với khối lượng của chính nó, trong khi áp suất của biển đẩy lên trên thân tàu. Để chống lại lực hướng xuống và do nước không thể nén lại, các lực sẽ kết hợp tạo ra lực nổi.
Trên thực tế, lực nổi của tàu trên nước sẽ phụ thuộc vào mật độ của nó. Vì vậy, nếu tàu đặc hơn nước, nó sẽ bị chìm xuống. Ngược lại, nếu kém đặc hơn nước, tàu sẽ nổi lên. Các chuyên gia cho biết, yếu tố giúp tàu nổi lên là lực áp suất hướng từ mặt nước.
Vì nặng tương đương lượng nước bị chiếm chỗ nên tàu không chìm hoàn toàn. Tuy nhiên, một thiết kế đóng vai trò quan trọng nhất giúp tàu chạy ổn định, đó là thân tàu hình chữ U, hay còn gọi là thân tàu giãn nước. Đây cũng là lý do tại sao đáy tàu cấu tạo từ vật liệu siêu nhẹ và chắc chắn nhằm tăng độ cân bằng.
Ngoài ra, mũi tàu thủy được thiết kế bo tròn ở chỗ tiếp xúc với mặt nước. Thiết kế này nhằm giảm tối đa lực cản và ngăn tàu bị tròng trành. Người ngồi trên tàu sẽ cảm thấy bớt say sóng hơn vì phương tiện di chuyển êm ái.
Khi có sóng lớn và gió giật, con tàu có thể bị rung lắc đôi chút. Nhưng những con tàu lớn có thể chịu được sóng cao hơn 15 m. Do đó, các hành khách hoàn toàn có thể yên tâm khi chọn tàu thủy là phương tiện để di chuyển hoặc đi du lịch.
Tàu thủy làm thế nào để sống sót trước cơn bão trên biển?
Tàu thủy phải đối mặt với nhiều nguy cơ trên biển, trong đó có các cơn bão. (Ảnh: Odessa-journal)
Theo các chuyên gia, khi buộc phải đối diện với bão trên biển, thủy thủ sẽ phải cố gắng lái tàu thủy đến khu vực có sóng thấp nhất, gió yếu nhất. Tuy nhiên, khi không thể né tránh được con bão, tàu thủy cần phải giữ chuyển động tiến lên, thay vì để cho gió và sóng đẩy đi. Thủy thủ sẽ giữ mũi tàu hướng vào các con sóng nhằm giúp tàu không bị sóng đánh lật từ phía hai mạn.
Các chuyên gia cho biết, để có thể sống sót qua các cơn bão trên biển, tàu thủy cần phải tránh xa tất cả những vật thể có thể gây va chạm khiến tàu bị chìm như đá ngầm, bờ biển… Trên thực tế, các tàu hàng chọn cách ở ngoài bờ biển nếu phải đối mặt với một cơn bão lớn. Nguyên nhân là những cơn gió và sóng cực mạnh có thể hất đổ cả các con tàu neo đậu ở gần bờ.
Nhưng để có thể sống sót trước một cơn bão trên biển, tàu thủy cần được thiết kế một cách kỹ lưỡng, kết hợp với đoàn thủy thủ được đào tạo bài bản và có nhiều kinh nghiệm đi biển.
Tại sao muỗi vo ve bên tai?
Chắc hẳn ai cũng từng trải nghiệm cảm giác mỗi khi chuẩn bị đi ngủ, vừa tắt đèn đã nghe thấy tiếng muỗi vo ve quanh tai.
Con người thậm chí còn chưa thể đi ra khỏi Hệ Mặt trời, tại sao chúng ta lại có thể đo lường về vũ trụ?
Vũ trụ quá rộng lớn và phức tạp nên ở thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn chưa thể quan sát và đo lường nó một cách trực tiếp.
Con người đã đi vào vũ trụ từ rất lâu, nhưng tại sao biển sâu vẫn là điều bí ẩn đối với nhân loại?
Có gì ở biển sâu? Con người thậm chí đã đi vào vũ trụ từ rất lâu, tại sao biển sâu trong Trái đất vẫn chứa nhiều bí ẩn đối với nhân loại như vậy?
Vì sao giun đầu búa luôn bị coi là nỗi kinh hoàng tại nhiều quốc gia?
Giun đầu búa là một trong những sinh vật kỳ lạ và nó đã nhận được rất nhiều sự chú ý của thế giới trong những năm gần đây.
Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?
Nọc độc là một loại vũ khí tấn công và phòng thủ rất hiệu quả ở nhiều loài động vật, và do đó, nhiều người đã tự hỏi rằng tại sao con người không đi theo hướng tiên hóa có thể sinh ra nọc độc để có thể bảo vệ bản thân tốt hơn.
Vì sao châu Âu lại có một loại tiền giấy tưởng như “vô dụng”: Tờ 0 Euro, thậm chí còn mất chi phí để mua?
Tờ tiền giấy có giá trị bằng 0 có lẽ là độc nhất tại Liên minh Châu Âu. Về đặc điểm an ninh nhằm chống tiền giả, nó y hệt như những tờ tiền có mệnh giá “thực tế” khác.
