Vỏ Trái đất vỡ thành 15 mảnh vì nguyên nhân bí ẩn

Vỏ Trái đất không còn là một lớp đá nguyên vẹn như thuở sơ khai, mà đã vỡ ra thành 7 mảnh lớn và 8 mảnh nhỏ, tạo nên hoạt động kiến tạo sôi động liên tục nhập và tách các lục địa.

Trong nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications, các nhà khoa học ở Đại học Hampton, Đại học Northeastern (Mỹ), Đại học Hồng Kông, Đại học Công nghệ Đại Liên, Đại học Khoa học Địa chất Trung Quốc (Trung Quốc) đã dùng mô phỏng toán học để lật lại lịch sử địa chất của Trái đất non trẻ.

Như các nghiên cứu trước cho thấy, Trái đất, như hầu hết các hành tinh đá non trẻ, đều là quả cầu lửa nóng bỏng vào "buổi bình minh" hàng tỉ năm về trước, sau đó dần hóa rắn và tự làm mát. Nhưng công trình mới này đã phát hiện Trái đất đã bị nóng lên lần nữa, vì một nguyên nhân bí ẩn.


Bản đồ các mảng kiến tạo của Trái đất - (ảnh: USGS).

Với bán kính hành tinh 6.371km, lớp vỏ ngoài chỉ có thể chịu được sự giãn nở tối đa thêm 1km. Quá mức này, lớp vỏ sẽ bắt đầu nứt vỡ.

Trong quá khứ xa xôi ấy, đã có một thời kỳ núi lửa đột nhiên trỗi dậy, mang vật liệu nóng từ lõi "địa ngục" lên bề mặt. Theo thời gian, lớp đá nóng chảy bị núi lửa phun ra sẽ nguội đi và chìm xuống, với một phần nhiệt bị mất vào không gian. Quá trình này làm mát dần thạch quyển và "khóa" nhiệt đối lưu trong phần lõi, khiến bên trong hành tinh nóng lên và bắt đầu giãn nở. Áp lực lên lớp vỏ hóa rắn ngày càng lớn và cuối cùng nó đã vỡ.

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân nào dẫn đến quá trình nóng lên trở lại của trái tim hành tinh, đi ngược lại với sự nguội dần đồng bộ mà các nhà khoa học tìm thấy ở các hành tinh khác.

Thế nhưng sự kiện khủng khiếp đó đã đem lại phép màu cho hành tinh. 15 mảnh vỏ bị vỡ ra, liên tục chuyển động, tạo ra hoạt động gọi là "kiến tạo mảng", giúp hành tinh một cảnh quan có một không hai, vối núi, đồi, thung lũng, sông, hồ… phức tạp trên các lục địa, các núi lửa thình thoảng phun trào, các lục địa nhập rồi lại tách theo quá trình hút chìm… Chính sự vận hành sôi động này được cho là đã giúp duy trì khí hậu dễ sống trên Trái đất, cũng như đóng vai trò quan trọng trong các phản ứng tạo ra sự sống sơ khai và sự tiến hóa của sự sống phức tạp sau này.

TIN CŨ HƠN
Nhà toán học Rumani dùng công thức bí mật để trúng xổ số 14 lần

Nhà toán học Rumani dùng công thức bí mật để trúng xổ số 14 lần

Vào thập niên 1990, nhà kinh tế học người Romania – Australia Stefan Mandel và cộng sự của ông chơi xổ số và liên tiếp trúng giải nhiều lần.

Đăng ngày: 01/01/2026
5 hiện tượng tự nhiên khiến máy bay dễ gặp tai nạn

5 hiện tượng tự nhiên khiến máy bay dễ gặp tai nạn

Chim là nguyên nhân tự nhiên hàng đầu khiến các chuyến bay gặp sự cố.

Đăng ngày: 31/12/2025
Phân biệt các loại mây trên bầu trời

Phân biệt các loại mây trên bầu trời

Mây là tập hợp các giọt nước ngưng tụ hay tinh thể nước đá bay lơ lửng trong bầu khí quyển của Trái Đất. Mây được chia thành nhiều loại nhưng không phải loại nào cũng gây mưa.

Đăng ngày: 31/12/2025
Những phong tục tình dục kỳ lạ trên thế giới

Những phong tục tình dục kỳ lạ trên thế giới

Nhiều phong tục tình dục kỳ lạ  có từ lâu đời vẫn đang diễn ra ở nhiều dân tộc trên thế giới cho dù cánh cửa nối họ với thế giới hiện đại đã mở ra rất nhiều.

Đăng ngày: 31/12/2025
Cùng tìm hiểu về kỹ thuật ướp xác

Cùng tìm hiểu về kỹ thuật ướp xác

Chúng ta chắc hẳn đều biết ướp xác là cách duy nhất để bảo quản người chết không bị phân hủy bằng quy trình đặc biệt. Ướp xác đã xuất hiện ở Ai Cập từ năm 4000 TCN và vẫn còn phổ biến cho tới ngày nay.

Đăng ngày: 31/12/2025
Những bí mật về nụ hôn

Những bí mật về nụ hôn

Nụ hôn không đơn thuần là cách thể hiện tình cảm của những người yêu nhau mà còn chứa đựng nhiều bất ngờ, mang lại lợi ích sức khỏe cho con người.

Đăng ngày: 31/12/2025
Vì sao dầu mỏ được đánh giá là

Vì sao dầu mỏ được đánh giá là "vàng đen"?

Dầu mỏ hay dầu thô là một chất lỏng sánh đặc màu nâu hoặc ngả lục. Dầu mỏ tồn tại trong các lớp đất đá tại một số nơi trong vỏ Trái đất.

Đăng ngày: 30/12/2025
Khoa Học News