Xác ướp trẻ em ăn xương rồng gây ảo giác trước khi hiến tế
Mẫu tóc từ đầu đứa trẻ bị hiến tế ở Peru cổ đại cho thấy nạn nhân từng ăn thực vật chứa chất gây ảo giác trước khi chết.
Cách đây hàng nghìn năm, một đứa trẻ ở Peru bị hiến tế trong nghi thức cổ đại và chặt đầu làm chiến lợi phẩm. Phân tích mới trên một sợi tóc lấy từ hộp sọ của xác ướp hé lộ đứa trẻ đã ăn xương rồng chứa chất gây ảo giác trước buổi hành quyết như một phần trong nghi thức. Các nhà nghiên cứu dự kiến công bố phát hiện trên tạp chí Archeological Science số tháng 12/2022.
Xác ướp của một đứa trẻ từng ăn lá cây coca. (Ảnh: Dagmara Socha)
Nhóm chuyên gia đứng đầu là Dagmara Socha ở Trung tâm nghiên cứu Andes tại Đại học Warsaw, Ba Lan, khai quật các bộ hài cốt trong Dự án Nazca Project, chương trình khảo cổ bắt đầu vào năm 1982. Dù chưa biết rõ giới tính và độ tuổi khi qua đời của nạn nhân, họ báo cáo đứa trẻ đã ăn xương rồng San Pedro (Echinopsis pachanoi), loại thực vật có gai chứa chất gây ảo giác mạnh, thường được người bản xứ châu Mỹ dùng làm thuốc và trong nghi thức. Chiếc đầu còn nguyên vẹn của đứa trẻ là một trong 22 hài cốt gắn liền với xã hội Nazca được kiểm tra trong nghiên cứu. Tất cả họ đều sống trong thời kỳ tiền Tây Ban Nha (năm 3.500 trước Công nguyên - năm 476) và chôn gần vùng ven biển phía nam Peru.
"Chiếc đầu chiến tích là trường hợp đầu tiên về một cá nhân ăn xương rồng San Pedro sống ở vùng ven biển phía nam Peru. Đây cũng là bằng chứng đầu tiên cho thấy một số nạn nhân hiến tế bị ép dùng chất kích thích trước khi chết", Socha cho biết.
Trong nghiên cứu, Socha và cộng sự thu thập mẫu vật tóc trên 4 chiếc đầu chiến tích (3 trong số đó thuộc về người trưởng thành) và 18 xác ướp của cả người lớn và trẻ em. Kiểm tra độc chất hé lộ nhiều người đã ăn cây gây ảo giác hoặc kích thích trước khi chết, bao gồm lá cây coca (chứa chất cocaine) và xương rồng San Pedro (chứa chất mescaline). Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện dấu vết của Banisteriopsis caapi, hợp chất chính trong ayahuasca, một loại thức uống chứa harmine và harmaline (hai hợp chất sử dụng trong thuốc chống trầm cảm ngày nay). Việc sử dụng những hợp chất trên có niên đại từ năm 100 trước Công nguyên đến năm 450.
Tuy nhiều bằng chứng cho thấy các loại cây này được dùng làm thuốc và phục vụ nghi thức, Socha và cộng sự vẫn chưa rõ việc tiêu thụ lan rộng như thế nào trong nền văn minh Nazca. Ngoài hài cốt người, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy nhiều đồ mai táng trong mộ bao gồm vải vóc, bình gốm, dụng cụ dệt và chuspa, loại túi dùng để đựng lá coca.

Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại
Chắc hẳn nhiều người cho rằng tủ lạnh là thành tựu khoa học của thế kỷ 20. Ít người biết rằng tủ lạnh đã có từ thời cổ đại, từ năm 400 trước Công nguyên.

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà
Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang "thượng thần"
'Di vật mồ côi' không thể làm giả, công nghệ hiện đại cũng khó phục chế, đến nay vẫn chưa ai có thể hiểu được bí ẩn mô hình kết cấu của nó.

Khủng long làm "chuyện ấy" như thế nào?
Loài vật này có trọng lượng lên tới hàng chục tấn, dài hàng chục mét. Với kích thước lớn như vậy, chúng sẽ làm "chuyện ấy" như thế nào?

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài
Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?
Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t
